Ấn Độ yêu cầu các nhà sản xuất điện thoại tải trước ứng dụng an ninh mạng do nhà nước sở hữu

Bộ Truyền thông Ấn Độ đã yêu cầu các nhà sản xuất điện thoại thông minh phải cài đặt sẵn một ứng dụng an ninh mạng do nhà nước sở hữu mà không thể xóa trên tất cả các thiết bị mới.

Ấn Độ yêu cầu các nhà sản xuất điện thoại thông minh tải trước ứng dụng an ninh mạng do nhà nước sở hữu. Ảnh: Reuters.
Ấn Độ yêu cầu các nhà sản xuất điện thoại thông minh tải trước ứng dụng an ninh mạng do nhà nước sở hữu. Ảnh: Reuters.

Động thái này, nhằm mục đích giải quyết tình trạng tội phạm mạng và tin tặc ngày càng gia tăng, có khả năng gây ra sự phản đối mạnh mẽ từ Apple và những người ủng hộ quyền riêng tư.

Ấn Độ đang cùng với các cơ quan chức năng trên toàn thế giới, gần đây nhất là Nga, xây dựng các quy định nhằm ngăn chặn việc sử dụng điện thoại bị đánh cắp để lừa đảo. Apple, công ty từng có tranh cãi với cơ quan quản lý viễn thông Ấn Độ về việc phát triển ứng dụng di động chống thư rác của chính phủ, nằm trong số các công ty như Samsung, Vivo, Oppo và Xiaomi bị ràng buộc bởi lệnh mới này.

Lệnh ban hành ngày 28/11 cho phép các công ty điện thoại thông minh lớn có 90 ngày để đảm bảo ứng dụng Sanchar Saathi của chính phủ được cài đặt sẵn trên điện thoại di động mới, với điều kiện người dùng không được vô hiệu hóa ứng dụng này. Đối với các thiết bị đã có trong chuỗi cung ứng, các nhà sản xuất được yêu cầu đưa ứng dụng vào điện thoại thông qua các bản cập nhật phần mềm.

Mối lo ngại về quyền riêng tư

Quyết định của Ấn Độ đã làm dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng từ các nhà hoạt động về công nghệ và quyền riêng tư. Bà Mishi Choudhary, một luật sư chuyên về vận động trên Internet, bày tỏ quan điểm: "Chính phủ thực sự đã xem nhẹ ý kiến của người dùng".

Những người ủng hộ quyền riêng tư đã từng chỉ trích yêu cầu tương tự của Nga vào tháng 8, yêu cầu cài đặt sẵn ứng dụng nhắn tin do nhà nước hậu thuẫn có tên MAX trên điện thoại.

Là một trong những thị trường điện thoại lớn nhất thế giới, Ấn Độ có hơn 1,2 tỷ thuê bao di động. Theo số liệu của chính phủ, ứng dụng Sanchar Saathi, ra mắt vào tháng 1, đã giúp tìm lại hơn 700.000 điện thoại bị mất, trong đó có 50.000 chiếc chỉ riêng trong tháng 10. Chính phủ cho biết ứng dụng này rất cần thiết để chống lại "mối đe dọa nghiêm trọng" đối với an ninh mạng viễn thông từ số IMEI (Mã số nhận dạng thiết bị di động quốc tế) trùng lặp hoặc giả mạo, vốn tạo điều kiện cho lừa đảo và sử dụng mạng sai mục đích.

Thách thức lớn đối với Apple

Lệnh mới đặc biệt gây khó khăn cho Apple. Theo Counterpoint Research, iOS của Apple chỉ chiếm khoảng 4,5% trong số 735 triệu điện thoại thông minh ở Ấn Độ vào giữa năm 2025, phần còn lại sử dụng Android.

Trong khi Apple cài đặt sẵn các ứng dụng độc quyền của mình trên điện thoại, chính sách nội bộ của hãng lại cấm cài đặt bất kỳ ứng dụng nào của chính phủ hoặc bên thứ ba trước khi bán điện thoại thông minh. Điều này tạo ra một xung đột chính sách trực tiếp với yêu cầu của Bộ Truyền thông Ấn Độ.

Ông Tarun Pathak, giám đốc nghiên cứu tại Counterpoint, nhận định: "Apple trước nay vẫn từ chối những yêu cầu như vậy từ chính phủ. Có khả năng họ sẽ tìm kiếm một giải pháp trung gian: thay vì bắt buộc cài đặt trước, họ có thể thương lượng và yêu cầu một tùy chọn để thúc đẩy người dùng cài đặt ứng dụng".

Vai trò của ứng dụng Sanchar Saathi

Ứng dụng Sanchar Saathi được thiết kế chủ yếu để giúp người dùng chặn và theo dõi điện thoại thông minh bị mất hoặc bị đánh cắp. Ứng dụng cũng cho phép người dùng xác định và ngắt các kết nối di động gian lận.

Với hơn 5 triệu lượt tải xuống kể từ khi ra mắt, ứng dụng đã giúp chặn hơn 3,7 triệu điện thoại di động bị đánh cắp hoặc bị mất, đồng thời chấm dứt hơn 30 triệu kết nối gian lận.

Chính phủ Ấn Độ nhấn mạnh rằng điều này giúp ngăn chặn các mối đe dọa mạng, hỗ trợ theo dõi và chặn điện thoại, giúp cảnh sát theo dõi các thiết bị, đồng thời ngăn chặn hàng giả lưu hành trên thị trường chợ đen. Tuy nhiên, việc loại bỏ quyền vô hiệu hóa ứng dụng, hay nói cách khác là loại bỏ sự lựa chọn của người dùng, là điểm mấu chốt gây ra tranh cãi và áp lực lên các nhà sản xuất toàn cầu như Apple, vốn luôn đặt quyền riêng tư và kiểm soát phần mềm lên hàng đầu.

Theo Reuters