Người thúc đẩy ông Trump ra tay là Ngoại trưởng Mike Pompeo
Bài báo có tựa đề “Giết Suleimani diễn ra mấy tháng sau nỗ lực thúc đẩy cuộc xâm lược chống Iran của Mike Pompeo, nhưng cuộc không kích mang lại rủi ro lớn” viết, vào 4 giờ sáng thứ Năm tuần trước (2 tháng 1), Ngoại trưởng Mike Pompeo bị đánh thức bởi một cuộc điện thoại khẩn cấp. Khi đó ông được thông báo rằng Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad bị nhiều người biểu tình bao vây. Vào thời điểm đó, những người biểu tình đã bắt đầu ném bom cháy vào trong sứ quán, đe dọa sự an toàn của các nhân viên ngoại giao Mỹ. Ông Pompeo đã nói chuyện qua điện thoại với Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper lúc 4h30 sáng, cuộc điện thoại cũng được kết nối với tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân và Đại sứ Mỹ tại Iraq Matthew H. Tueller.
 |
|
Sứ quán Mỹ ở Baghdad bị tấn công hôm 2/1 (Ảnh: Đa Chiều).
|
Một quan chức giấu tên nói với Washington Post, trong mấy ngày sau đó, ông Pompeo liên tục nói chuyện với Tổng thống Trump, vận động thuyết phục ông giết Suleimani; Phó Tổng thống Mike Pence cũng ủng hộ quan điểm của ông Pompeo. Trên thực tế, khi Iran bắn hạ chiếc máy bay không người lái của Mỹ hồi năm 2019, ông Pompeo cũng đã thúc đẩy ông Trump cứng rắn với Iran, nhưng ông Trump đã từ chối, điều này khiến ông Pompeo “rất chán nản”. Nhưng lúc này, Tổng thống Trump lo rằng nếu ông không làm gì trước sự “xâm phạm” của Iran, ông sẽ bị đặt câu hỏi về sự “do dự không quyết”; vì vậy Pompeo đã được ông bật đèn xanh.
Washington Post cho biết, tính toán của ông Pompeo cũng rất rõ ràng. Ông đã từng chỉ trích mạnh mẽ cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton vì đã không bảo vệ các nhân viên ngoại giao Mỹ ở Benghazi, Libya. Nếu lần này có thương vong của các nhà ngoại giao Mỹ ở Baghdad thì ông không biết phải ăn nói thế nào? “Chúng ta đã loại bỏ một kẻ độc ác khỏi chiến trường; chúng ta đã đưa ra quyết định đúng đắn và tôi tự hào về những nỗ lực của Tổng thống Trump” - ông Pompeo nói khi trả lời phỏng vấn CNN.
 |
|
Thi thể ông Soleimani được chuyển bằng máy bay từ Iraq về (Ảnh: Reuters).
|
Lầu Năm Góc cũng choáng váng
Một nguồn tin bên trong chính phủ Hoa Kỳ cho biết, mấy tháng trước ông Pompeo đã gọi cho Tổng thống Trump để thúc giục loại bỏ tướng Qasem Soleimani, nhưng cả Tổng thống và các quan chức Lầu Năm Góc đều không đồng ý với lựa chọn này. Trong hơn một năm qua, các quan chức của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã cảnh báo Tổng thống, phản đối sự leo thang trừng phạt đối với Iran và họ cũng không tán thành gia tăng quá mức cuộc đối đầu căng thẳng với Tehran, bởi vì điều này sẽ liên quan đến nhiều tài nguyên của Hoa Kỳ. Nhiều người ở Lầu Năm Góc hy vọng trong tương lai, sẽ tập trung nhiều nguồn lực vào Đông Á hơn là Trung Đông.
Ông Trump cũng hy vọng sẽ thực hiện được lời hứa của mình giảm bớt sự hiện diện của lực lượng Mỹ ở Trung Đông. Nhưng ngày 27/12/2019, có kẻ đã bắn 30 quả rocket tấn công các căn cứ quân đội Mỹ sử dụng chung với quân đội Iraq ở Kirkuk, giết chết một nhà thầu dân sự Mỹ và làm bị thương nhiều người khác. Hai ngày sau, Mike Pompeo và Mark Milley đã đến trang trại Mar-a-Lago của ông Trump và trình bày các sự lựa chọn trả đũa mà Hoa Kỳ có thể áp dụng, bao gồm loại bỏ Soleimani và ông Trump đã chọn lựa đồng ý.
 |
|
Hàng chục vạn người Iran tham gia lễ tang ông Soleimani (Ảnh: Reuters).
|
Khi tình hình căng thẳng tiếp diễn ở Iran và Trung Đông, các quan chức Bộ Quốc phòng như thường lệ đề xuất lên ông Trump một loạt các biện pháp đối phó với Iran. Đối với các nhà hoạch định phương án, “Chém đầu” Soleimani là sự lựa chọn cực đoan và phi thực tế nhất. Các quan chức cao cấp của Lầu Năm Góc đã không thể nào ngờ và cảm thấy choáng váng (stunned). “Họ không ngờ ông Trump thực sự làm điều đó” – Washington Post viết.
Washington Post đã đề cập rằng, nếu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vẫn là Jim Mattis thì điều đó về cơ bản sẽ không thể xảy ra. Ông Pompeo thúc đẩy ông Trump giết chết tướng Iran đã mang lại nhiều rủi ro cho Mỹ: liệu sẽ xảy lại ra một cuộc chiến khu vực kéo dài khác ở Trung Đông? Tiến trình cuộc chiến chống tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” ISIS liệu có bị gián đoạn? Hy vọng về một giải pháp hòa bình cho vấn đề hạt nhân Iran liệu có bị tan vỡ? Iraq liệu có trở mặt?
 |
|
Cờ đỏ báo thù được giương lên trong đám tang ông Soleimani (Ảnh: Reuters).
|
Thánh đường Hồi giáo giương cờ đỏ báo thù và 80 triệu USD lấy đầu ông Trump
Sau khi tướng Iran Soleimani bị sát hại, ngoài lời thề chính thức của Iran về việc trả thù nghiêm khắc, thì trên đỉnh thánh đường Hồi giáo Jamkaran Mosque ở Qom, một thành phố linh thiêng, đã giương ngọn cờ báo thù màu đỏ máu. Hãng Fox News ngày 5/1 đưa tin, trong truyền thống Hồi giáo dòng Shiite, lá cờ đỏ tượng trưng cho “sự đổ máu bất công” và là biểu tượng của sự trả thù cho người chết.
Đài Russia Today (RT) nói, đài truyền hình quốc gia Iran đã phát sóng buổi lễ kéo cờ, đây là lần đầu tiên thánh đường Hồi giáo Jamkaran Mosque giương cờ đỏ tượng trưng cho sự trả thù. Lá cờ này từng được giương lên sau Trận Karbala vào cuối thế kỷ thứ 7. Vào thời điểm đó, giương lá cờ này tượng trưng cho sự trả thù cho cái chết của Imam Hussein Ibn Ali, đây là một trong những sự kiện quan trọng dẫn đến sự chia rẽ giữa những người Hồi giáo theo dòng Shiite và Sunni.
Ali Aruz, phóng viên thường trú của Tập đoàn Phát thanh Quốc gia (NBC) tại Tehran, nói trên Twitter rằng lá cờ đỏ đại diện cho sự trả thù được kéo lên nhà thờ Hồi giáo Jamkaran là “rất, rất hiếm”, bởi vì những lá cờ trên nóc nhà thờ Hồi giáo đều có màu xanh. Tác giả Hassan Hassan của nguyệt san The Atlantic cũng đã viết tweet rằng lá cờ đỏ có dòng chữ “Hussein Revenge” (Sự phục thù của Hussein) là động thái ngụ ý “một cuộc đại chiến sắp xảy ra”.
 |
|
Tướng Esmail Ghani, người được Giáo chủ Ayatollah Khomeini bổ nhiệm thay thế tướng Qasem Soleimani chỉ huy Lữ đoàn Quds đã tuyên bố: mọi người sẽ thấy thi thể người Mỹ rải khắp Trung Đông... (Ảnh: AP)
|
Hiện tại, Mỹ đã bắt đầu sơ tán công dân của mình tại Iraq và ông Trump đã cảnh báo rằng nếu Iran tiến hành một cuộc tấn công, họ sẽ bị Mỹ giáng trả quân sự nghiêm khắc.
Trong khi đó, tờ Mirror của Anh ngày 5/1 đưa tin chính quyền Tehran đã tổ chức lễ tang cho Soleimani cùng ngày. Thông qua chương trình trực tiếp của Đài truyền hình quốc gia Iran, Iran đã treo thưởng 80 triệu USD để lấy đầu của Tổng thống Mỹ Trump. “Iran có 80 triệu người dân và 80 triệu USD sẽ được quyên góp để thưởng cho người chặt đầu Trump; mỗi người Iran đóng góp 1USD để chi trả khoản tiền thưởng này” – đài này nói.
Trước đó, tướng Esmail Ghani, người được Giáo chủ Ayatollah Khomeini bổ nhiệm làm người thay thế tướng Qasem Soleimani chỉ huy Lữ đoàn Quds đã tuyên bố: “Chúng tôi cảnh cáo tất cả các người, hãy chờ đấy, các người sẽ thấy thi thể người Mỹ rải khắp Trung Đông”...
