|
| Tổng thống Trump sẽ không rút lại đe dọa trừng phạt Iran (Ảnh: AP) |
Tổng thống Donald Trump khẳng định rằng việc nhắm mục tiêu vào các địa điểm văn hóa của Iran là “trò chơi công bằng” cho quân đội Mỹ. Ông cũng bác bỏ những lo ngại trong chính quyền của ông rằng làm như vậy có thể cấu thành tội ác chiến tranh theo luật pháp quốc tế. Ông cảnh báo sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt với Iraq nếu nước này trục xuất quân đội Mỹ để trả thù cho cuộc không kích của Mỹ ở Baghdad vừa qua.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cho biết Hạ viện sẽ giới thiệu và bỏ phiếu trong tuần này để thông qua một nghị quyết về sức mạnh chiến tranh nhằm hạn chế các hành động quân sự của Tổng thống đối với Iran. Trong một lá thư gửi tới Đảng Dân chủ, bà Pelosi đã gọi cuộc không kích là hành động khiêu khích và cho rằng nó đã gây nguy hiểm cho người Mỹ bằng cách mạo hiểm gia tăng căng thẳng với Iran.
Quốc hội là nơi có quyền lực duy nhất để tuyên chiến, đã lên án Tổng thống Trump về việc tự ý quyết định cuộc không kích đối với Soleimani ở Baghdad mà không hề thông báo trước. Ông Trump đã đáp ứng thời hạn 48 giờ theo Đạo luật Quyền lực Chiến tranh để thông báo cho Quốc hội sau cuộc tấn công bằng máy bay không người lái gây chết người.
Trong bức thư gửi Tổng thống Trump, thủ lĩnh phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer của New York và Thượng nghị sĩ Robert Menendez của New Jersey cho biết thông báo mật của Nhà Trắng gửi đến Quốc hội vào cuối ngày 4/1 theo Đạo luật Quyền lực Chiến tranh là không đủ và không phù hợp.
Nội dung bức thư có viết: “Một điều rất quan trọng là các vấn đề an ninh quốc gia như vậy phải được chia sẻ với người dân Mỹ một cách kịp thời. Một thông báo mật là không phù hợp trong xã hội dân chủ.” Họ yêu cầu thông báo phải được giải mật toàn bộ.
Bà Pelosi cho biết, thông báo này đặt ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời. Nó đưa ra những câu hỏi nghiêm túc và cấp bách về thời điểm, cách thức và biện minh cho quyết định của chính quyền để tham gia chiến sự chống lại Iran.
Iran trước đó đã tuyên bố sẽ trả đũa Tổng thống Trump. Cái chết của tướng Soleimani đã gây ra sự phẫn nộ ở Trung Đông, trong đó có cả Iraq, nơi mà hơn 5.000 lính Mỹ vẫn đang đóng quân trong suốt 17 năm sau cuộc xâm lược của Mỹ. Quốc hội Iraq đã bỏ phiếu ngày 5/1 ủng hộ quyết định kêu gọi trục xuất lực lượng Mỹ khỏi Iraq.
Ông Trump lần đầu tiên đưa ra đe dọa nhắm mục tiêu vào các địa điểm văn hóa Iran vào ngày 4/1 trên Twitter và ông sẽ không rút lại lời nói đó, bất chấp các lệnh cấm quốc tế.
Ông tuyên bố: “Họ đã cho phép giết người của chúng tôi. Họ đã cho phép tra tấn và làm tổn thương người dân của chúng tôi. Họ còn cho phép sử dụng bom trên đường phố và làm nguy hại đến người dân của chúng tôi. Và chúng tôi thì không được phép đụng tới các địa điểm văn hóa của họ ư? Không có chuyện đó đâu.”
Về Iraq, ông nói rằng Mỹ sẽ không rời khỏi Iraq mà không được trả tiền cho các khoản đầu tư quân sự ở đó trong nhiều năm qua, nhưng sau đó ông lại nói rằng, nếu quân đội phải rút đi, ông sẽ trừng phạt Baghdad bằng các hình phạt kinh tế. “Chúng tôi sẽ trừng phạt họ theo cách mà họ chưa từng thấy trước đây. Nếu có bất kỳ sự thù địch nào, và nếu họ làm bất cứ điều gì chúng tôi cho là không phù hợp, chúng tôi sẽ trừng phạt họ, những lệnh trừng phạt rất lớn đối với Iraq. Và chúng tôi sẽ không rời đi cho đến khi họ trả tiền cho chúng tôi" - ông Trump nói.
Chính quyền đã phản ứng dữ dội về vụ tấn công gây ra cái chết của tướng Soleimani, đánh dấu sự leo thang rõ rệt trong căng thẳng giữa Washington và Tehran.
Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết quân đội Mỹ có thể sẽ tấn công nhiều nhà lãnh đạo Iran hơn nếu nước Cộng hòa Hồi giáo trả đũa. Ông bảo vệ mục tiêu giết chết Soleimani và cho rằng chính quyền sẽ bị coi là không hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Mỹ nếu không làm như vậy.
Đài truyền hình quốc gia Iran đưa tin rằng nước này sẽ không còn tuân theo bất kỳ giới hạn nào của thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà họ đã ký với Mỹ và các cường quốc thế giới khác. Tổng thống Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận vào năm 2018 và đẩy mạnh các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Tehran - những hành động đã đẩy nhanh một chu kỳ chiến sự dẫn đến vụ tấn công chết người vào tuần trước.
Ông Schumer bày tỏ sự lo lắng: “Những hành động mà Tổng thống thực hiện sẽ đưa chúng ta vào cái mà ông gọi là một cuộc chiến không hồi kết khác ở Trung Đông. Trong khi ông ấy đã hứa rằng chuyện đó sẽ không xảy ra.”
Ông cho rằng Tổng thống Trump thiếu thẩm quyền để tham gia quân sự với Iran và Quốc hội cần một nghị quyết về sức mạnh chiến tranh mới “để kìm hãm vị tổng thống này”, vì thực tế là ông Pompeo đã tuyên bố: “Chúng tôi có tất cả quyền hạn mà chúng tôi cần để làm những gì chúng tôi đã làm cho đến nay.”
Tổng thống Trump đã kiên định cho rằng ông thấy có ít lý do để đưa ra Quốc hội cảnh báo nâng cao nếu ông ra lệnh cho quân đội thực hiện các hành động tiếp theo chống lại Iran.
Ông viết trên Twitter rằng: “Những bài đăng trên phương tiện truyền thông này sẽ đóng vai trò thông báo cho Quốc hội Mỹ rằng nếu Iran tấn công bất kỳ người hoặc mục tiêu nào của Mỹ, Mỹ sẽ nhanh chóng đánh trả mạnh mẽ, và có lẽ là sẽ theo cách không tương xứng. Thông báo pháp lý như vậy là không bắt buộc, nhưng vẫn được đưa ra!”
Đáp lại, Ủy ban Đối ngoại Hạ viện đã tweet: “Bài đăng trên phương tiện truyền thông này sẽ đóng vai trò như một lời nhắc nhở rằng các sức mạnh chiến tranh thuộc thẩm quyền của Quốc hội theo Hiến pháp Mỹ. Và ông nên đọc Đạo luật Quyền lực Chiến tranh. Và ông không phải là một nhà độc tài.”
Cựu phó tổng thống Joe Biden cho biết Tổng thống Trump đã không chuẩn bị trước về những hậu quả của cuộc tấn công đối với Soleimani và đã khiến các đồng minh xa lánh khi không cảnh báo họ về các kế hoạch. Trong khi đó, ông Pete Buttigieg, cựu thị trưởng của vùng phía nam Bend (Indiana), cho rằng: “đối với Trung Đông, cần phải luôn suy nghĩ về động thái tiếp theo, tiếp theo và tiếp theo.”
(Theo AP)
