Truy tố 17 bị can
Ngày 2/10, cơ quan điều tra Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra giai đoạn 2 vụ án "chuyến bay giải cứu", đề nghị viện kiểm sát truy tố 17 bị can về các tội "Đưa hối lộ" "Nhận hối lộ", "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", "Che giấu tội phạm".
Trong đó, bị can Trần Tùng (cựu Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên) bị đề nghị truy tố về hai tội danh gồm “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
16 bị can khác bị đề nghị truy tố về các tội nhận hối lộ, đưa hối lộ, che giấu tội phạm.
Cơ quan công an đánh giá, đây là vụ án tham nhũng, chức vụ có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, được lãnh đạo các cấp, ban ngành và dư luận đặc biệt quan tâm.
Hành vi của các bị can đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước đối với việc bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài nói chung và trong hoàn cảnh đặc biệt người dân bị mắc kẹt trong đại dịch COVID-19 cần đến sự hỗ trợ của cơ quan chức năng nói riêng.
Tại giai đoạn 2 vụ án, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an đã điều tra triệt để, khách quan, làm rõ hành vi, phương thức thủ đoạn, bản chất hành vi phạm tội của các bị can, cũng như các dấu hiệu sai phạm khác có liên quan.
Theo kết luận điều tra, vào tháng 1/2020, dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Quốc và diễn biến phức tạp. Trước tình hình trên, tháng 3/2020, Chính phủ tổ chức 1 chuyến bay giải cứu đưa 30 công dân Việt Nam từ Vũ Hán (Trung Quốc) về nước cách ly y tế tại một số địa phương.
Đến tháng 4/2020, Chính phủ tiếp tục tổ chức một số chuyến bay chỉ thu phí vé máy bay và cách ly tại cơ sở Quân đội (chuyến bay “Giải cứu”).
Do nhu cầu công dân về nước rất lớn, trong khi việc cách ly và chi phí gặp khó khăn, từ tháng 02/2020 đến 29/4/2021, Chính phủ đã chỉ đạo, giao Tổ công tác 4 Bộ (do Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp các Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Quốc phòng) xây dựng kế hoạch triển khai, báo cáo lãnh đạo Chính phủ (qua Văn phòng Chính phủ) xem xét, quyết định kế hoạch tổ chức các chuyến bay đưa công dân về nước theo tháng/quý.
Hưởng chênh lệch từ 6 - 8 triệu đồng
Thực hiện chủ trương của Chính phủ về việc tiếp nhận công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước bằng hình thức tự trả phí cách ly y tế tại khách sạn, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành các Kế hoạch đảm bảo y tế phòng, chống dịch bệnh Covid-19 cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam làm việc, học tập, thăm thân, cách ly y tế trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Vào cuối năm 2020, ông Vũ Hồng Nam, cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản (xử lý trong Giai đoạn 1 vụ án) liên hệ với ông Nguyễn Đình Việt (Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên) đề nghị giúp đỡ, tạo điều kiện đưa công dân Việt Nam từ Nhật Bản về nước cách ly tại Thái Nguyên.
Sau đó, ông Việt cho ông Nam số điện thoại của Trần Tùng để ông Nam liên hệ. Qua trao đổi.
Lúc này, bị can Trần Tùng cho biết, đang cách ly cho chuyên gia nước ngoài, khi nào có khách sạn trống sẽ thông báo cho ông Nam biết.
Đầu tháng 3/2021, Trần Tùng chủ động gọi điện cho ông Vũ Hồng Nam thông báo đã có địa điểm cách ly và đề nghị ông Nam gửi công điện về UBND tỉnh Thái Nguyên.
Trước khi gửi công điện về UBND tỉnh Thái Nguyên, ông Vũ Hồng Nam đã giới thiệu và cho Lê Văn Nghĩa (Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch và Dịch vụ ăn uống Nhật Minh, viết tắt là Công ty Nhật Minh - bị can Giai đoạn 1 vụ án) số điện thoại của Tùng để Nghĩa liên hệ thủ tục xin cách ly cho công dân ở tỉnh Thái Nguyên.
Lê Văn Nghĩa gọi điện thoại liên hệ với Trần Tùng đặt vấn đề cho Công ty Nhật Minh của Nghĩa được tổ chức các chuyến bay đưa công dân từ Nhật Bản về cách ly tại Thái Nguyên.
Trần Tùng hẹn gặp Nghĩa tại nhà hàng ở thành phố Thái Nguyên. Tại cuộc gặp này, Trần Tùng yêu cầu Nghĩa trao đổi để Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản có văn bản gửi tỉnh Thái Nguyên xin chủ trương cách ly, còn lại Tùng sẽ lo mọi thủ tục để UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly.
Đồng thời, Trần Tùng yêu cầu Nghĩa cho Công ty Sen vàng Đất Việt do Trần Thị Quyên làm Giám đốc thực hiện việc cách ly với chi phí trọn gói là 18 triệu đồng/1 khách.
Tuy nhiên, khi ký hợp đồng với Công ty Sen vàng Đất Việt chỉ thể hiện từ 10 triệu đồng đến 12 triệu đồng/khách cách ly.
Số tiền chênh lệch từ 6 triệu đồng đến 8 triệu đồng còn lại sẽ chuyển ngoài hợp đồng cho Quyên để chuyển lại cho Tùng.
Do chi phí trọn gói (trong đó có việc chi phí xin văn bản chấp thuận) mà Tùng đưa ra quá cao nên Nghĩa xin giảm nhưng không được Tùng đồng ý nên buộc Nghĩa phải đồng ý theo yêu cầu của Tùng.
Sau khi thỏa thuận xong với Lê Văn Nghĩa, Trần Tùng gọi điện để Trần Thị Quyên đến gặp Nghĩa cùng trao đổi về việc tổ chức cách ly.
Tại nhà hàng này, cả 3 cùng thống nhất về việc Quyên lo trọn gói các thủ tục cách ly cho khách tại Thái Nguyên (gồm khách sạn, ăn uống, đi lại, test Covid…).
Nghĩa sẽ chuyển toàn bộ tiền trong hợp đồng và ngoài hợp đồng như thỏa thuận nêu trên cho Quyên.
Bên cạnh đó, Nghĩa sẽ trao đổi để Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản có văn bản đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên tiếp nhận công dân từ Nhật Bản về nước được cách ly.
Kết quả, Công ty Nhật Minh đã được tổ chức 3 chuyến bay (chuyến bay ngày 9/4, 4/5 và 28/9/2021), đưa tổng số 668 người về cách ly tại tỉnh Thái Nguyên.
Quá trình tổ chức thực hiện 3 chuyến bay, theo thỏa thuận, Lê Văn Nghĩa đã chuyển tổng cộng 11 tỷ đồng cho Trần Thị Quyên.
Cụ thể, chuyến bay ngày 9/4/2021, Lê Văn Nghĩa chuyển cho Quyên hơn 4 tỷ đồng, trong đó hơn 2,2 tỷ đồng là tiền theo hợp đồng, 1,8 tỷ đồng là tiền ngoài hợp đồng.
Chuyến bay ngày 4/5/2021, Lê Văn Nghĩa chuyển cho Quyên hơn 3,4 tỷ đồng, trong đó hơn 2,5 tỷ đồng là tiền theo hợp đồng; 986 triệu đồng là tiền ngoài hợp đồng.
(Chuyến bay ngày 28/9/2021, Lê Văn Nghĩa chuyển cho Quyên hơn 3,5 tỷ đồng, trong đó hơn 1,9 tỷ đồng là tiền theo hợp đồng; hơn 1,6 tỷ đồng tiền ngoài hợp đồng.
Trong đó, chuyển theo 3 hợp đồng đã ký với Quyên là gần 6.7 tỷ đồng, chuyển ngoài hợp đồng vào tài khoản cá nhân của Quyên và tài khoản do Quyên chỉ định (tài khoản của Trần Hải Phương là em trai Quyên) là hơn 4,4 tỷ đồng.
Sau khi Trần Thị Quyên nhận được tiền từ Lê Văn Nghĩa, theo chỉ đạo của Tùng, Quyên chuyển cho Tùng hơn 2.4 tỷ đồng thông qua tài khoản ngân hàng của Trần Quyết (em trai Tùng) và Nguyễn Trung Dũng (bạn Tùng); chuyển gần 2 tỷ đồng cho một số cá nhân và sử dụng phục vụ cách ly.
Khi Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an khởi tố vụ án Giai đoạn 1, Trần Tùng đã nhờ Trần Quyết chuyển hơn 1.2 tỷ đồng để Quyên hợp thức việc để tiền ngoài hợp đồng với lý do nộp tiền thuế vào kho bạc Nhà nước tỉnh Thái Nguyên.
Như vậy, Trần Tùng đã nhận hối lộ 3 lần của ông Lê Văn Nghĩa qua Trần Thị Quyên, tổng cộng hơn 4,4 tỷ đồng. Gia đình bị can đã nộp 700 triệu đồng khắc phục hậu quả cho Trần Tùng.
Ngoài hành vi trên, ông Trần Tùng còn bị Cơ quan An ninh điều tra cáo buộc lợi dụng chức vụ quyền hạn, làm trái công vụ, hưởng lợi bất chính gần 3,3 tỷ đồng để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly y tế đối với 5 chuyến bay của bà Bùi Thị Kim Phụng (đại diện Công ty Fujitravel, Nhật Bản).