Vì sao Trung Quốc đóng cửa khẩu cuối cùng với Nga?

VietTimes -- Do nhiều người bị nhiễm COVID-19 nhập cảnh từ Nga qua cửa khẩu Tuy Phần Hà (Suifenhe) ở tỉnh Hắc Long Giang nên Trung Quốc quyết định đóng cửa hoạt động kiểm tra người qua lại cửa khẩu từ ngày 7/4 và phong tỏa thành phố này từ 6h00 ngày 8/4.
Cửa khẩu Tuy Phần Hà từ ngày 7/4 đã ngừng hoạt động kiểm tra người qua lại (Ảnh: Đa Chiều).
Cửa khẩu Tuy Phần Hà từ ngày 7/4 đã ngừng hoạt động kiểm tra người qua lại (Ảnh: Đa Chiều).

Theo CCTV News ngày 8/4, Bộ chỉ huy phòng chống dịch bệnh thành phố Tuy Phần Hà ngày 7/4 đã ra một thông báo tất cả các cộng đồng trong thành phố sẽ đóng cửa để quản lý khép kín từ 6h00 ngày 8/4. Đồng thời, Văn phòng đối ngoại của chính quyền tỉnh Hắc Long Giang ngày 7/4 ra thông báo, hai bên Trung Quốc và Nga đã đồng ý đóng cửa hành lang kiểm tra người qua lại ở cặp cửa khẩu Tuy Phần Hà – Pogranichny và nhắc nhở công dân hai nước trong thời gian này không nên đi đến cửa khẩu Tuy Phần Hà giữa Biên khu Primorsky Krai với tỉnh Hắc Long Giang.

Theo yêu cầu, mỗi hộ dân trong các cộng đồng cứ 3 ngày được cử một người ra ngoài mua các nhu yếu phẩm sinh hoạt và phải trở về trong cùng ngày. Những người vào và rời khỏi cộng đồng được quản lý bằng Giấy thông hành + quét mã QR+ đo nhiệt độ + đeo khẩu trang.

Theo báo cáo mới nhất, tỉnh Hắc Long Giang đã có thêm 25 trường hợp bị bệnh mới được xác nhận nhập cảnh từ nước ngoài trong ngày 7/4, tất cả đều là công dân Trung Quốc, đến từ Nga qua cửa khẩu Tuy Phần Hà. Tỉnh Hắc Long Giang đã báo cáo có tổng cộng 87 trường hợp bị COVID-19 nhập cảnh từ Nga, trong đó có 84 ca nhập cảnh qua Tuy Phần Hà.

Từ ngày 8/4, thành phố Tuy Phần Hà đã thực hiện phong tỏa lần thứ 2 để chống dịch (Ảnh: hlj.gov).
Từ ngày 8/4, thành phố Tuy Phần Hà đã thực hiện phong tỏa lần thứ 2 để chống dịch (Ảnh: hlj.gov).

Do sự gia tăng đột ngột về số người nhập cảnh, chính quyền thành phố Tuy Phần Hà trước đó đã tuyên bố khả năng kiểm tra và kiểm dịch ở cửa khẩu cùng  khả năng xét nghiệm virus Corona mới và cách ly người nhập cảnh đã vượt quá giới hạn của địa phương.

Được biết, đây là lần thứ hai việc phong tỏa, quản lý cộng đồng khép kín được áp dụng tại thành phố Tuy Phần Hà.

Thành phố Tuy Phần Hà nằm ở phía đông nam của tỉnh Hắc Long Giang và trực thuộc đô thị Mẫu Đơn Giang (Mudanjiang). Nó giáp với Biên khu Primorsky Krai của Nga, có đường biên giới chung dài 27 km, có hai cửa khẩu quốc gia Cấp 1 đường bộ và đường sắt. Đồng thời là tuyến giao thông chính về kinh tế mậu dịch của tỉnh Hắc Long Giang và khu vực kinh tế mở biên giới Trung Quốc với Nga.

Ngoài ra, trước áp lực của dòng người ồ ạt từ Nga kéo về, gần đây trên mạng đã lan truyền thông tin nói rằng “Với việc Nga thực hiện đóng cửa, một số lượng lớn người Trung Quốc ở Nga đã bị trục xuất về nước. Trong vài ngày tới, sẽ có khoảng 1,5 triệu người Trung Quốc lần lượt về nước qua các cửa khẩu Tuy Phần Hà, Hắc Hà và Phủ Viễn. Mẫu Đơn Giang sẽ là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi sự cố này”.

Trước thông tin này, Đại sứ quán Trung Quốc tại Nga đã lên tiếng làm rõ, khẳng định qua liên lạc giữa các cơ quan ngoại giao Trung Quốc và Nga đã xác minh thông tin “Chính phủ Nga sẽ trục xuất công dân Trung Quốc trên quy mô lớn” là sai sự thật. Cả Đại sứ quán Trung Quốc tại Nga và các cơ quan có thẩm quyền của Nga đều không nhận được các khiếu nại về công dân Trung Quốc tại Moscow gần đây bị đối xử không công bằng”.

Kiểm tra thân nhiệt người trên đường phố Tuy Phần Hà (Ảnh: hlj.gov).
Kiểm tra thân nhiệt người trên đường phố Tuy Phần Hà (Ảnh: hlj.gov).

Đại sứ Trung Quốc tại Nga Trương Hán Huy (Zhang Hanhui) tối ngày 7/4 đã trả lời phỏng vấn qua điện thoại của người dẫn chương trình đài CCTV Bạch Nham Tùng (Bai Yansong) nói, hiện có khoảng 160.000 người Trung Quốc ở Nga và việc sắp xếp ngần ấy công dân Trung Quốc trở về nước trong một thời gian ngắn là không hiện thực. Trong tình hình dịch bệnh hiện nay, an toàn nhất là ở trong nhà và tự cách ly bảo vệ chính mình.

Ngày 8/4, Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Vladivostok một lần nữa đưa ra thông cáo rủi ro để nhắc nhở công dân Trung Quốc không nên cố gắng trở về nước qua cửa khẩu Tuy Phần Hà.

Thông cáo chỉ ra rằng, cho đến nay, đã có 84 trường hợp người bị COVID-19 được xác nhận đã được nhập cảnh vào tỉnh Hắc Long Giang thông qua tuyến đường bộ Moscow – Vladivostok – Tuy Phần Hà, tất cả đều là công dân Trung Quốc.

Thông cáo cho biết, hiện tại, ba cặp cửa khẩu hành khách Trung - Nga giữa Biên khu Primorsky Krai với tỉnh Hắc Long Giang là Pogranichny – Tuy Phần Hà, Kraskino – Hỗn Xuân, Portavka – Đông Ninh đều đã bị đóng cửa. Tuy nhiên, hiện nay phát hiện vẫn có một số ít công dân Trung Quốc bất chấp lệnh của các tổ chức ngoại giao của Trung Quốc và Nga và chính quyền địa phương có liên quan, cố ý kéo đến Biên khu Primorsky Krai từ các khu vực khác của Nga; hành động này sẽ gây ra nhiều hậu quả khác nhau.

Vào các ngày 5, 6, 7 và 8/4, Tổng lãnh sự quán Trung Quốc đã 4 lần đưa ra Lời cảnh báo rủi ro đi lại. Tổng lãnh sự quán nói họ sẽ mạnh mẽ cảnh báo các công dân Trung Quốc có liên quan hãy xem xét đầy đủ tình hình dịch bệnh, đặc biệt là nguy cơ lây nhiễm rất lớn trên tuyến đường Moscow – Vladivostok – Tuy Phần Hà. Đừng cố gắng quay về nước thông qua các cửa khẩu đường bộ như Tuy Phần Hà; đừng mạo hiểm kéo đến Biên khu Primorsky Krai của Nga.

Điều khiến người ta chú ý hơn là những biến số của quan hệ Nga – Trung sau khi dịch bệnh COVID-19 từ Trung Quốc lây lan sang Nga phía sau hiện tượng công dân Trung Quốc ở Nga ồ ạt kéo về Trung Quốc.

Dịch bệnh COVID-19 hiện đã lan rộng ở Nga và nghiêm trọng nhất ở thủ đô Moscow và khu vực xung quanh. Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 25/3 tuyên bố việc ngừng hoạt động trên toàn quốc từ ngày 28/3 đến ngày 5/4 và đưa ra chính sách “nghỉ có lương”.

Ngày 30/1, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin chủ trì cuộc họp chính phủ và quyết định đóng cửa biên giới với Trung Quốc để ngăn chặn dịch COVID-19 lây sang (Ảnh: AFP).
Ngày 30/1, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin chủ trì cuộc họp chính phủ và quyết định đóng cửa biên giới với Trung Quốc để ngăn chặn dịch COVID-19 lây sang (Ảnh: AFP).

Ngày 29/3, thành phố Mosow và vùng Moscow đã tuyên bố thực hiện các biện pháp tự cách ly cứng rắn, nghiêm cấm mọi hành động ra ngoài không cần thiết của cư dân. Thành phố cũng đã áp dụng một “hệ thống giám sát thông minh” để yêu cầu người dân tự cách ly.

Nga xác nhận mức tăng gần 1.000 ca bị bệnh riêng trong ngày 6/4, trong đó 591 ca ở Moscow. Đến ngày 8/4, Nga đã có tổng cộng 7.497 trường hợp mắc bệnh được chẩn đoán và tổng cộng 58 ca tử vong.

Sau khi virus Corona mới lan sang Nga, quan hệ Nga-Trung cũng trở nên tế nhị. Vào tối ngày 19/3, Chủ tịch Tập Cận Bình đã có cuộc nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin để thảo luận về tình hình chống dịch. Trước đó, ông Tập Cận Bình đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo của hơn mười quốc gia về các vấn đề chống dịch, bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Hàn Quốc và thậm chí cả các nước Trung Đông như UAE và Qatar.

Tờ Minh Báo (Ming Pao) của Hồng Kông từng bình luận rằng điều này có vẻ bất thường nếu xem mối quan hệ cá nhân của hai nhà lãnh đạo và mối quan hệ đặc biệt giữa Trung Quốc và Nga.

Cùng với việc dịch bệnh ở Nga trở nên tồi tệ hơn, mỗi ngày có hàng trăm người Trung Quốc từ Nga trở về Trung Quốc thông qua cửa khẩu Tuy Phần Hà mỗi ngày. Để ngăn chặn làn sóng người Trung Quốc quay trở về, Hắc Long Giang đã tuyên bố sẽ đóng cửa khẩu này từ ngày 7/4 và việc mở trở lại sẽ được bàn bạc sau.

Trước đó, các cảng chính ở biên giới Trung – Nga là Hắc Hà và Đồng Giang đã bị đóng cửa. Lối vào Trung Quốc duy nhất là Tuy Phần Hà, nơi có một tuyến đường sắt và hai tuyến đường bộ nối liền với Nga.

Về phía Nga, chính quyền Biên khu Primorsky Krai đã liên tiếp đưa ra các biện pháp, bao gồm tất cả các công dân Trung Quốc đến Primorsky Krai từ ngày 7/4 sẽ bị buộc phải cách ly trong 14 ngày, thực hiện tại Primorsky Krai chế độ Giấy thông hành đặc biệt.

Nga cũng thực hiện các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt đối với người Trung Quốc. Ngay từ khi đóng cửa Vũ Hán, Nga đã liên tục đưa ra nhiều biện pháp chống dịch. Từ ngày 31/1, Nga đã đóng cửa 16 trong số 25 cửa khẩu biên giới giữa Trung Quốc và Nga; ngày 20/2, công dân Trung Quốc tạm thời bị cấm nhập cảnh Nga.