Tuyên bố do Bộ Quốc phòng Ukraine đưa ra cho biết sau khi thử nghiệm thành công một loại tên lửa đạn đạo có khả năng bắn trúng mục tiêu cách xa gần 300 km, tên lửa này hiện đã được đưa vào sản xuất hàng loạt. Thành tựu này đánh dấu một bước tiến quan trọng đối với Ukraine, vốn từ lâu chỉ dựa vào phương Tây cung cấp vũ khí để chống lại Nga.
Khi mà cuộc chiến đã bước sang năm thứ tư, năng lực mới này có thể tăng cường khả năng của Ukraine trong việc ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga và duy trì quyền tự chủ chiến lược lớn hơn. Ukraine trong tuyên bố cũng cảm ơn các đồng minh vì đã cung cấp kinh phí và linh kiện cho "chương trình tên lửa" và "chương trình máy bay không người lái" của mình. Mặc dù sản lượng tên lửa và máy bay không người lái của Ukraine vẫn chưa thể đạt đến mức tương đương với Nga, nhưng số lượng đã "rất đáng kể".
Giới nghiên cứu bên ngoài cho rằng, loại tên lửa này là Hrim-2, hay Sapsan là tên gọi xuất khẩu. Hrim-2 là tên lửa đạn đạo tầm ngắn được thiết kế để tấn công chính xác do Cục thiết kế Yuzhnoye ở Dnipro phát triển và Nhà máy cơ khí Yuzhmash sản xuất.
Tầm bắn của Hrim-2 (Sapsan) cho phép Ukraine tấn công các cơ sở và thiết bị quân sự của Nga trên lãnh thổ bị Nga chiếm hoặc lãnh thổ Nga gần biên giới, có khả năng làm gián đoạn các tuyến hậu cần hoặc hoạt động trên không. Một bài đăng ngày 6/6 trên X cho biết các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga sẽ tiếp tục, một quan điểm được ông Zelensky lặp lại về kêu gọi tấn công không hạn chế.
Việc Ukraine nổi lên như một nhà sản xuất tên lửa có ý nghĩa rộng hơn đối với an ninh khu vực. Bằng cách phát triển tên lửa đạn đạo của riêng mình, chính phủ Ukraine không chỉ tăng cường khả năng răn đe mà còn định vị mình là một nước xuất khẩu vũ khí tiềm năng. Tầm bắn và độ chính xác của Hrim-2 có thể thu hút sự quan tâm từ các quốc gia đang tìm kiếm các giải pháp thay thế giá cả phải chăng cho các hệ thống của phương Tây hoặc Nga.
Hiện tại, nói về kho dự trữ Hrim-2 là một tuyên bố táo bạo: Ukraine không còn chỉ là nước nhận viện trợ mà còn là một đối thủ đang nổi lên trong cuộc đua tên lửa.
Tên lửa có uy lực ngang ngửa với Iskander-M?
Sau cuộc thử nghiệm thành công, Bộ Quốc phòng Ukraine xác nhận tên lửa đạn đạo Sapsan (Hrim-2) đã bước vào giai đoạn sản xuất hàng loạt. Các quan chức cho biết hiện không có bất cứ trở ngại công nghệ hoặc hành chính nào ngăn cản việc sản xuất toàn diện và sự hợp tác đã được cải thiện.
Tùy thuộc vào cấu hình, tên lửa này có tầm bắn từ 280-500 km và có thể mang đầu đạn nặng tới 500 kg. Hệ thống dẫn đường của tên lửa có thể kết hợp dẫn đường quán tính với hiệu chỉnh GPS, cho phép nó bắn trúng mục tiêu với độ chính xác cao.
Tên lửa sử dụng bệ phóng di động được lắp trên khung gầm bánh lốp, cho phép triển khai và ẩn nấp nhanh chóng, khiến nó trở thành mục tiêu khó phản kích đối với lực lượng đối phương. Thiết kế của Hrim-2 dựa trên công nghệ đã có từ nhiều thập kỷ của Ukraine, có nguồn gốc từ tên lửa R-12 và R-16 là những loại tên lửa đầu tiên mang đầu đạn hạt nhân của Liên Xô trước đây.
Không giống như những phiên bản tiền nhiệm, Hrim-2 được thiết kế cho chiến tranh thông thường, cung cấp cho Ukraine một công cụ để tấn công cơ sở hạ tầng quân sự, sở chỉ huy hoặc tuyến tiếp tế tầm xa của Nga.
Tên lửa đạn đạo Sapsan (Hrim-2) được biết đến sử dụng thuốc phóng rắn một tầng, tốc độ lên tới Mach 5,2 với đầu đạn có sức công phá cao, nặng khoảng 480 kg. Trong khi đó, tên lửa tấn công chính xác (PrSM) của Mỹ sử dụng để phóng từ Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) có đầu đạn chỉ khoảng 91 kg. Điều này cho thấy một triết lý thiết kế khác, tên lửa Sapasan tập trung vào việc mang tải trọng chiến đấu nặng hơn ở tầm bắn tương tự.
Tính năng của Hrim-2 đưa nó vào hàng ngũ cạnh tranh của tên lửa đạn đạo tầm ngắn. Để so sánh, tên lửa chủ lực của kho vũ khí Nga là Iskander-M, có tầm bắn 500 km và mang đầu đạn có trọng lượng tương tự.
Tuy nhiên, Iskander-M được hưởng lợi từ năng lực sản xuất lớn hơn của Nga, với ước tính mỗi tháng Nga có thể sản xuất mấy chục tên lửa này. Tên lửa ATACMS do Mỹ cung cấp cho Ukraine có tầm bắn tới 300 km, nhưng phải tuân theo các hạn chế về nguồn cung và chính trị.
Theo các nguồn tin Ukraine, tên lửa KN-23 của Triều Tiên mà lực lượng Nga sử dụng ở Ukraine có tầm bắn tới 800 km, nhưng độ chính xác của chúng không ổn định. Ưu điểm của Hrim-2 là được sản xuất trong nước, giúp Ukraine tránh khỏi các hạn chế bên ngoài và tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng. Độ chính xác của nó được cho là lên tới 50 mét so với mục tiêu, khiến nó trở thành công cụ khả thi để tấn công các tài sản có giá trị cao như sân bay hoặc trung tâm hậu cần.
Mặc dù các chi tiết như tổng số lượng sản xuất theo kế hoạch, chi phí và các mẫu tên lửa tương lai vẫn chưa được tiết lộ, nhưng tiến độ của dự án chứng minh khả năng tự phát triển và triển khai vũ khí chính xác tầm xa của Ukraine trong điều kiện thời chiến và hạn chế về nguồn lực.
