Trung Quốc: xôn xao vụ Thứ trưởng Bộ Công an Tôn Lực Quân đột ngột bị quật ngã

VietTimes -- Chiều 19/4, trang web Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương (UBKTKLTW) Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa tin Tôn Lực Quân (Sun Lijun), 51 tuổi, Thứ trưởng Bộ Công an Trung Quốc, đang bị điều tra vì có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và pháp luật”. Tin này lập tức gây nên sự bất ngờ và xôn xao dư luận.
Tôn Lực Quân, Thứ trưởng Bộ Công an bị Ủy ban Kiểm tra kỷ luật TRung ương Trung Quốc tuyên bố điều tra vì "vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng" (Ảnh: Sina).
Tôn Lực Quân, Thứ trưởng Bộ Công an bị Ủy ban Kiểm tra kỷ luật TRung ương Trung Quốc tuyên bố điều tra vì "vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng" (Ảnh: Sina).

Tôn Lực Quân, sinh năm 1969 là quan chức cấp phó tỉnh và bộ thứ hai của Trung Quốc bị cách chức trong năm nay. Vào tháng 2 năm nay, ông ta từng là thành viên của Tổ chỉ đạo trung ương tới Vũ Hán để hướng dẫn công tác phòng chống dịch bệnh và đã nhiều lần xuất hiện trên các cơ quan truyền thông chính thức .

Bộ Công an Trung Quốc đã họp ngay đêm hôm Chủ nhật, bày tỏ quan điểm ủng hộ quyết định điều tra Tôn Lực Quân và tại cuộc họp, đã gắn vụ việc này với Chu Vĩnh Khang, cựu Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Bí thư Ủy ban Chính trị -  Pháp luật Trung ương và Mạnh Hồng Vĩ, cựu Thứ trưởng Bộ Công an bị quật đổ trước đó

“Dọn sạch nọc độc”của Chu Vĩnh Khang

Trong thông tin về việc điều tra Tôn Lực Quân lúc 19h30 tối 19/4,  UBKTKLTW đã thông báo rằng quan chức cao cấp là đảng ủy viên, Thứ trưởng Bộ Công an này đã bị nghi ngờ vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và pháp luật, hiện đang bị UBKTKLTW và Ủy ban Giám sát Quốc gia điều tra.

Tôn Lực Quân là quan chức cấp phó tỉnh và bộ thứ hai của Trung Quốc bị điều tra trong năm 2020 sau Phó tỉnh trưởng Phúc Kiến Trương Chí Nam bị quật ngã ngày 12/4. Mặc dù thông báo không nêu rõ bất kỳ chi tiết nào về hành vi vi phạm của Quân, nhưng theo thông lệ, một cuộc điều tra như vậy có nghĩa là sự nghiệp chính trị của ông ta đã chấm dứt.

Gần 4 giờ sau tuyên bố của UBKTKLTW, Bộ Công an Trung Quốc đã ban hành một tài liệu nói rằng Bộ trưởng Bộ Công an Triệu Khắc Chí đã chủ trì cuộc họp của đảng ủy bộ vào tối hôm đó và bày tỏ “kiên quyết ủng hộ” việc điều tra Tôn Lực Quân.

Tôn Lực Quân về kiểm tra công tác của công an tỉnh Sơn Đông (Ảnh: Shandong Police).
Tôn Lực Quân về kiểm tra công tác của công an tỉnh Sơn Đông (Ảnh: Shandong Police).

Bộ Công an tuyên bố trong một thông cáo báo chí rằng việc Tôn Lực Quân bị điều tra, là kết quả tất yếu của việc ông ta coi thường kỷ luật chính trị và các quy tắc chính trị của đảng, không tuân thủ kỷ luật, các quy định, không biết phép tắc và hành động bừa bãi.

Điều đáng chú ý là trong thông báo, Bộ Công an đã đề cập Tôn Lực Quân song song với việc các “Hổ lớn” Chu Vĩnh Khang và Mạnh Hồng Vĩ đã bị quật đổ, nói rằng họ sẽ “loại bỏ ảnh hưởng độc hại của Chu Vĩnh Khang, Mạnh Hồng Vĩ trên nhiều mặt”; nghiêm khắc trừng phạt những cán bộ đảng viên nghi ngờ các chính sách của chính quyền trung ương, ngoài thuận trong nghịch, hoạt động như một “kẻ hai mặt”, thực thi pháp luật nhưng vi phạm pháp luật và tham nhũng hủ bại.

Chu Vĩnh Khang, người bị cách chức năm 2014, là quan chức cấp cao nhất ở Trung Quốc bị trừng trị cho đến nay. Ông là Ủy viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị và Bí thư Ủy ban Chính trị và Pháp luật Trung ương, đã bị kết án tù chung thân vì tội nhận hối lộ và lạm dụng chức quyền. Mạnh Hồng Vĩ là Thứ trưởng Bộ Công an Trung Quốc và Chủ tịch Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế, đột nhiên biến mất vào tháng 10/2018. Sau khi bà vợ gọi báo cảnh sát Pháp, các quan chức Trung Quốc đã tuyên bố điều tra và nói ông ta liên quan đến vụ án Chu Vĩnh Khang. Ngày 21/1/2020, Mạnh Hồng Vĩ đã bị kết án 13 năm rưỡi tù giam vì tội nhận hối lộ.

Tới Vũ Hán chỉ đạo giám sát cuộc chiến chống dịch

Sinh tháng 1/1969 ở Thanh Đảo, Sơn Đông. Tôn Lực Quân tham gia công tác năm 1988, vào Đảng năm 1997. Ông đã tốt nghiệp Đại học New South Wales, Australia với bằng Thạc sĩ quản lý đô thị và Y tế công cộng. Người có nền tảng được đào tạo ở phương Tây như ông là tương đối hiếm trong số các quan chức an ninh Trung Quốc.

Theo trang web của Bộ Công an Trung Quốc, Tôn Lực Quân đứng thứ 8 trong 12 lãnh đạo bộ; trong số 6 thứ trưởng thì ông ta đứng thứ 5.

Sau khi dịch bệnh viêm phổi ở Vũ Hán bùng phát, Tôn Lực Quân là thành viên của Tổ công tác Trung ương đến Vũ Hán để giám sát công tác phòng chống dịch bệnh. Ông xuất hiện tại Vũ Hán trong chương trình “Thời sự” của CCTV vào ngày 10/2 và tham gia báo cáo trực tuyến với ông Tập Cận Bình.

Tôn Lực Quân làm người giới thiệu cho 2 nữ công an viên xuất sắc trong chống dịch COVID-19 ở Vũ Hán vào đảng (Ảnh: Sina).
Tôn Lực Quân làm người giới thiệu cho 2 nữ công an viên xuất sắc trong chống dịch COVID-19 ở Vũ Hán vào đảng (Ảnh: Sina).

Một bài báo đăng trên Nhật báo Công an Nhân dân, cơ quan của Bộ Công an ngày 7/3 nói Tôn Lực Quân đã làm người giới thiệu cho hai nữ cảnh sát xuất sắc vào đảng tại “tuyến đầu chống dịch”. Tại buổi lễ kết nạp, ông ta căn dặn 2 đảng viên mới: “Chúng ta phải luôn đặt huy hiệu và cờ đảng trong tim và đặt quần chúng lên hàng đầu trong tâm trí của chúng ta ... Phải luôn đòi hỏi bản thân theo tiêu chuẩn của các đảng viên, trung thành với đảng, làm việc tích cực và suốt đời phấn đấu cho chủ nghĩa cộng sản”. Thật trớ trêu, chỉ hơn 1 tháng sau, Tôn Lực Quân đã ngã ngựa, không biết hai đảng viên trẻ được một “quan chức xấu” như thế giới thiệu tương lai sẽ ra sao?

Trước khi giữ chức Thứ trưởng Bộ Công an từ năm 2018, Tôn Lực Quân từng là thư ký của cựu Bí thư Ủy ban Chính trị và Pháp luật Trung ương Mạnh Kiến Trụ, sau đó giữ chức vụ Cục trưởng Cục Bảo vệ An ninh (Cục 1) của Bộ Công an và cấp bậc Phó Tổng giám đốc Cảnh sát. Các báo cáo chính thức trong quá khứ cho thấy công việc của ông liên quan đến nhiều công việc an ninh, bao gồm cả chiến dịch chống tội phạm xã hội đen mà Trung Quốc đã thực hiện trong những năm gần đây.

Thông tin chính thức cho thấy trước khi ngã ngựa, Tôn Lực Quân cũng từng là Giám đốc của Văn phòng các vấn đề Hồng Kông, Macao và Đài Loan thuộc Bộ Công an. Vào tháng 12/2017, ông ta và Cục trưởng An ninh Hồng Kông Lý Gia Siêu đã ký một tài liệu về cơ chế thông báo lẫn nhau về tội phạm hình sự ở Trung Quốc đại lục và Hồng Kông.

Việc Tôn Lực Quân bị quật ngã đã gây ngạc nhiên bởi mới đây ông ta từng là một thành viên của Tổ công tác trung ương được cử về giám sát việc chống dịch của Vũ Hán. Khi tình hình dịch tồi tệ nhất ở Vũ Hán vào ngày 10/2, trong chương trình do CCTV phát sóng, Tôn Lực Quân xuất hiện ở Hồ Bắc trong một nhóm người kết nối với Tổng Bí thư Tập Cận Bình qua cầu truyền hình.

Ngày 19/2, Bí thư cũ của Tỉnh ủy Hồ Bắc bị bãi chức. Tôn Lập Quân đã cùng Bí thư mới được bổ nhiệm là Ứng Dũng đến Cục Công an thành phố Vũ Hán để giám sát công tác chống dịch của công an địa phương. Vào thời điểm đó, ông Tập Cận Bình nói, “cuộc chiến chống dịch của Vũ Hán thắng, thì Hồ Bắc thắng; Hồ Bắc thắng thì cả nước thắng. Việc lớn nhất ở Trung Quốc là cuộc chiến chống lại dịch bệnh”. Tổ chỉ đạo chống dịch trung ương mà ông ta là thành viên, do Phó Thủ tướng Tôn Xuân Lan đứng đầu với Trần Nhất Tân, Tổng thư ký Ủy ban Chính trị và Pháp lý của Đảng Cộng sản Trung Quốc, v.v., cho thấy Tôn Lực Quân có địa vị rất quan trọng.

Trong nhóm này, nhiệm vụ quan trọng của Tôn Lực Quân là tăng cường công tác an ninh công cộng, nghĩa là giữ vững an ninh, nhấn mạnh ổn định và ngăn ngừa vụ việc. Ông Tập Cận Bình cuối cùng đã đến Vũ Hán kiểm tra vào ngày 11 tháng 3, Tôn Lực Quân trước đó đã đi cùng Ứng Dũng để kiểm tra công tác đảm bảo an ninh cho chuyến đi.

Dịch bệnh ở Vũ Hán đã được kiểm soát và Tôn Lực Quân bị quật ngã. Tội lỗi của ông ta là gì hiện vẫn không rõ ràng. Những tội lỗi quá chung chung, được cư dân mạng giải thích, trên thực tế có nghĩa là tội lỗi về chính trị, thiếu sự trung thành với Chủ tịch Tập! Vậy tại sao ông ta ở Bộ Công an rất lâu, lại được thăng chức Thứ trưởng mà không bị phát giác?  

 Tuy nhiên, một nguồn tin cho biết, việc Tôn Lực Quân bị quật ngã có thể có liên quan đến một nhân vật lớn hơn phía sau ông ta và còn liên quan đến việc bà vợ Lý Lợi đăng ký kết hôn ở Australia hiện nắm giữ tài khoản có tới 10 tỷ USD.

Tội lỗi cụ thể của Tôn Lực Quân như thế nào, hẳn sẽ dần dần lộ rõ sau khi vụ việc được điều tra.