Ngày 27/3, Người phát ngôn Phủ Tổng thống Philippines cho biết Philippines và Trung Quốc có kế hoạch tiến hành thảo luận về vấn đề Biển Đông theo cơ chế song phương trong tháng 5 tới.
Về phía Trung Quốc, ngày 28/3, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Xuân Oánh cho biết, căn cứ vào nhận thức chung quan trọng giữa nhà lãnh đạo hai nước Trung Quốc và Philippines, trong tham vấn ngoại giao lần thứ 20 giữa Trung Quốc và Philippines tổ chức vào tháng 1/2017, hai bên đồng ý xây dựng cơ chế tham vấn song phương về vấn đề Biển Đông, do Bộ Ngoại giao hai nước đứng đầu, tiến hành thảo luận về các vấn đề mà hai bên quan tâm, thúc đẩy hợp tác trên biển và an ninh biển.
Trung Quốc đã mời lãnh đạo Bộ Ngoại giao Philippines thăm Trung Quốc vào tháng 5/2017, cùng Trung Quốc tổ chức hội nghị lần đầu tiên của cơ chế tham vấn song phương giữa Trung Quốc và Philippines về vấn đề Biển Đông. Hiện nay, hai bên đang tiến hành phối hợp trong các vấn đề cụ thể.
“Bước tiếp theo, Trung Quốc sẵn sàng cùng Philippines tăng cường trao đổi, đối thoại, quản lý và kiểm soát thỏa đáng bất đồng, thúc đẩy hợp tác biển, tạo không khí tốt đẹp cho hợp tác thiết thực giữa hai bên trên các lĩnh vực và phát triển lành mạnh, ổn định quan hệ Trung Quốc - Philippines” – bà Hoa Xuân Oánh nói.
Ngoài ra, bà Hoa Xuân Oánh còn cho biết tại Hội nghị thành lập Ủy ban hỗn hợp hợp tác trên biển giữa cảnh sát biển Trung Quốc và Philippines tổ chức vào tháng 2/2017, thông qua đàm phán hữu nghị, cảnh sát biển Trung Quốc và Philippines đã đưa ra danh sách các hạng mục hợp tác năm 2017, bao gồm thăm cấp cao, thăm tàu chiến, diễn tập liên hợp và xây dựng năng lực.
Hiện nay, Trung Quốc đã mời đoàn đại biểu Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines sớm thăm Trung Quốc. Hai bên đang tiến hành trao đổi, phối hợp về các vấn đề cụ thể có liên quan.
“Các hợp tác có liên quan của cảnh sát biển Trung Quốc và Philippines có lợi cho tiếp tục làm sâu sắc lòng tin giữa hai nước, tăng cường tình hữu nghị song phương, đồng thời tạo động lực tích cực cho phát triển lành mạnh, ổn định quan hệ Trung Quốc - Philippines” – bà Oánh nói.
Trên thực tế, trong chuyến thăm Trung Quốc vào tháng 10/2016 của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, Tuyên bố chung của hai nước khẳng định hai bên sẽ nỗ lực thảo luận xây dựng lòng tin, cam kết giữ kiềm chế ở Biển Đông.
Tuyên bố chung cho rằng xây dựng một cơ chế tham vấn song phương là có lợi. Hai bên có thể tiến hành tham vấn định kỳ về mối quan tâm của mỗi bên liên quan đến Biển Đông.
Sau chuyến thăm này, quan hệ Trung Quốc - Philippines giảm nhiệt nhanh chóng và cải thiện mạnh mẽ. Những phát biểu thường xuyên của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte về vấn đề Biển Đông luôn gây xôn xao dư luận.