Cuộc tập trận kéo dài 6 ngày sẽ được tổ chức ở khu vực phía Nam quần đảo Bành Hồ thuộc eo biển Đài Loan; Cơ quan An toàn Hàng hải Quảng Đông tuyên bố trong hôm 14/4. Họ cũng thiết lập một vùng cấm đi vào đối với tàu thuyền trong khu vực này cho đến thứ ba tuần sau, khoảng thời gian cuộc tập trận diễn ra.
Cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc được tổ chức giữa lúc mà lãnh đạo Đài Loan có cuộc gặp với phái đoàn không chính thức của Mỹ trong sáng nay, 15/4.
Cựu thượng nghị sĩ Mỹ Chris Dodd và các cựu Thứ trưởng Ngoại giao Richard Armitage và James Steinberg đã tới Đài Bắc trong chuyến thăm kéo dài 3 ngày. Họ được Tổng thống Mỹ Joe Biden cử đi, một động thái được Nhà Trắng mô tả như “tín hiệu cá nhân” thể hiện cam kết của ông đối với Đài Loan và nền dân chủ của họ.
Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của họ, và cần phải tái thống nhất với đại lục dù có phải sử dụng vũ lực. Trung Quốc từng nhiều lần cảnh báo Mỹ không thắt chặt quan hệ với Đài Loan. Căng thẳng ở eo biển Đài Loan và trong khu vực thời gian gần đây tăng đột biến, trong đó cả Trung Quốc và Mỹ đều gia tăng hoạt động quân sự ở các vùng biển tranh chấp.
Kang Lin, chuyên gia nghiên cứu thuộc ĐH Hải Nam, nói rằng ông không tin cuộc tập trận mới nhất lại đặc biệt nhằm vào phái đoàn Mỹ đang thăm Đài Loan, mà chỉ “đi theo hướng đó”. Theo ông, vị trí tổ chức cuộc tập trận này cho thấy Trung Quốc muốn củng cố các tuyên bố chủ quyền cả với Biển Đông và Đài Loan.
“Cuộc tập trận này rõ ràng là một tuyên bố chủ quyền, nhắc tới cả những tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông lẫn với Đài Loan. Nó cũng là một cảnh báo rõ ràng nhắc nhở các nước khác không can thiệp vào 2 vấn đề này” – ông Kang nói.
Tuy nhiên, nhà bình luận quân sự Zhou Chening nói rằng PLA thường xuyên tổ chức tập trận trong khu vực trong khoảng thời gian này của năm, do điều kiện thời tiết trong khoảng từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm không phù hợp để tập trận.
“Các cuộc tập trận kiểu này thường được lên kế hoạch từ trước” – ông Zhou nói – “Hàng năm, có rất nhiều cuộc tập trận được tổ chức ở Biển Đông và eo biển Đài Loan trong khoảng từ tháng 4 đến tháng 6. Nhưng giờ các cuộc tập trận này đã công khai hơn bởi Trung Quốc bắt đầu tập trận bắn đạn thật”.
Cuộc tập trận mới nhất diễn ra sau khi Bắc Kinh điều 25 chiến đấu cơ và máy bay ném bom đi vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan trong hôm đầu tuần này.
Trong hôm thứ ba vừa qua, ông Mã Hiểu Quang, phát ngôn viên của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc, nói rằng những máy bay này được triển khai để phát đi thông điệp rằng “Chúng tôi quyết tâm ngăn chặn sự độc lập của Đài Lon, và ngăn chặn Đài Loan làm việc với Mỹ”.
Trong khi đó, kênh truyền hình trung ương CCTV phát sóng một báo cáo về cuộc tập trận không quân/hải quân tập trung vào huấn luyện “do thám và cảnh báo” trên eo biển Đài Loan và biển Hoa Đông.