Một nguồn tin thân cận với Hải quân Trung Quốc tiết lộ Bắc Kinh sẽ tăng cường hoạt động bồi đắp nhằm thiết lập một tiền đồn mới ở bãi cạn Scarborough, cách bờ biển của Philippines chỉ 230km, giữa lúc Mỹ và Philippines tăng cường hợp tác quân sự, theo tờ South China Morning Post (Hồng Kông) ngày 25.4.
Phán quyết của Tòa trọng tài thường trực (trụ sở tại The Hague, Hà Lan) sắp tới được cho là sẽ chống lại Trung Quố,c và điều này sẽ khiến Bắc Kinh đẩy mạnh kế hoạch ở Scarborough, nguồn tin cho hay.
Tòa trọng tài thường trực dự kiến sẽ đưa ra phán quyết vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6.2016. Hồi năm 2013, Philippines đã nộp đơn kiện lên Tòa trọng tài thường trực, phản đối những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông. Bắc Kinh từ chối tham gia các phiên phân xử.
“Bắc Kinh sẽ hành động, tiến hành hoạt động bồi đắp ở Scarborough trong năm nay. Trung Quốc làm vậy là vì Washington đang cố kềm chế Bắc Kinh bằng cách tăng cường hiện diện quân sự thường trực trong khu vực”, nguồn tin cho biết thêm.
Mỹ và Philippines bắt đầu tuần tra chung trên Biển Đông vào tháng 3.2016, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter tiết lộ trong chuyến thăm Philippines vừa qua. Quân đội Mỹ cũng sẽ sử dụng ít nhất tám căn cứ quân sự ở Philippines, với hai căn cứ không quân ở tỉnh Pampanga, cách bãi cạn Scarborough 330km và sẽ luân chuyển binh sĩ đến Philippines.
Vào ngày 19.4, bốn máy bay cường kích A-10C Thần sấm II và hai trực thăng HH-60G Pave Hawk của Mỹ cũng đã tiến hành chuyến bay nhận diện tình huống hàng hải và trên không gần bãi cạn Scarborough.
Với tiền đồn trên bãi cạn, Bắc Kinh có thể mở rộng phạm vi hoạt động của không quân nước này ở khắp Biển Đông, theo nguồn tin. Hồi đầu tháng 4.2016, Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Cuisia Jr. từng cảnh báo Trung Quốc có thể đang chuẩn bị xây đảo nhân tạo tại bãi cạn Scarborough, và tàu thăm dò Trung Quốc đã xuất hiện tại bãi cạn này.
“Nếu Trung Quốc hoàn tất hoạt động bồi đắp ở Scarborough, Bắc Kinh có thể đặt radar và những cơ sở khác có thể giám sát 24/24 giờ các căn cứ không quân ở Pampanga”, chuyên gia quân sự Antony Wong Dong ở Macau nhận định.
Tàu hải giám Trung Quốc ở gần bãi cạn Scarborough trên Biển Đông - ảnh Reuters |
Trung Quốc cũng đang tăng cường hiện diện quân sự trên bảy đảo nhân tạo Bắc Kinh xây phi pháp trên bảy đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ở Biển Đông. Vào ngày 17.4, một máy bay quân sự Y-8 của Trung Quốc lần đầu tiên đáp xuống Đá Chữ Thập thuộc Trường Sa, ngay trước khi Mỹ chuẩn bị tiến hành thêm các cuộc tuần tra đảm bảo tự do hàng hải gần Trường Sa.
Các quan chức quốc phòng Mỹ từng xác nhận Trung Quốc đã triển khai chiến đấu cơ J-11 và hệ thống tên lửa đất đối không HQ-9 đến đảo Phú Lâm bị Bắc Kinh chiếm đóng trái phép ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Theo giáo sư Jin Yongmin, thuộc Viện nghiên cứu Khoa học Xã hội Thượng Hải (Trung Quốc), Bắc Kinh xây tiền đồn ở Scarborough là nhằm đối phó việc Mỹ-Philippines tăng cường hợp tác quân sự và phán quyết của Tòa trọng tài thường trực sắp tới.
Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) vào tháng 2.2016 và gần đây là Anh đã cảnh báo Trung Quốc phải tuân thủ phán quyết của tòa án này. Washington cũng bày tỏ quan ngại Trung Quốc có thể dùng phán quyết của tòa, nếu phán quyết này chống lại Bắc Kinh, làm cái cớ thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông. Một khi Bắc Kinh đã lập ADIZ ở Biển Đông như ở biển Hoa Đông trước đây, sẽ buộc tất cả các chuyến bay đi qua Biển Đông phải xin phép, thông báo cho chính quyền Trung Quốc.
Theo Thanh Niên