Các nhà nghiên cứu quốc phòng Trung Quốc vừa công bố một hệ thống liên kết dữ liệu mang tính đột phá, có khả năng vượt xa hệ thống thông tin liên lạc quân sự hiện tại của NATO, mở ra khả năng đảo ngược cán cân sức mạnh nhờ tốc độ tác chiến siêu nhanh.
Được thiết kế cho những đòi hỏi khắc nghiệt của chiến tranh siêu thanh quy mô lớn – khi máy bay lao vút trên bầu trời ở vận tốc Mach 5 và tên lửa xé gió ở Mach 11 – mạng lưới mới này đạt độ chính xác đồng bộ thời gian trong vòng 5 nano giây (1 giây = 1 tỷ nano giây), vượt trội hệ thống Link 16 chủ lực của NATO tới hai bậc độ lớn.
Bước nhảy vọt công nghệ do Tập đoàn Công nghệ Điện tử Trung Quốc (CETC) phát triển cho phép phối hợp an toàn, thời gian thực giữa các nền tảng siêu thanh, trung tâm chỉ huy mặt đất, mạng radar, hạm đội hải quân và tình báo vệ tinh – bất chấp thách thức kỹ thuật khổng lồ đến từ vận tốc cực cao và quỹ đạo biến đổi liên tục.
Các chuyên gia nhận định, đây có thể là bước ngoặt chiến lược: từ những đột phá siêu thanh đơn lẻ tiến tới một “hệ sinh thái tấn công hợp nhất” với khả năng phối hợp. Nếu không có công nghệ tương đương, quân đội phương Tây có nguy cơ rơi vào tình trạng “mù thời gian”, bất lực trước những đòn tấn công bầy đàn siêu thanh chính xác đến mức phẫu thuật.
Trong bối cảnh Trung Quốc chuẩn bị trình diễn các hệ thống tiên tiến nhất trong cuộc duyệt binh quân sự sắp tới, tác động của công nghệ này đối với cục diện quốc phòng toàn cầu được cho là vừa sâu rộng, vừa cấp bách.
Vấn đề lớn nhất trong chiến tranh siêu thanh nằm ở độ chính xác thời gian. Với vận tốc tương đối có thể vượt 4 km/giây, chỉ một sai số cực nhỏ cũng có thể dẫn tới chênh lệch mục tiêu ở mức hàng kilomet. Các hệ thống dữ liệu quân sự hiện tại, vốn được thiết kế cho phương tiện chậm hơn nhiều, thường bị trôi đồng bộ tới hàng trăm nano giây – điều khiến chúng trở nên lỗi thời trong xung đột thế hệ mới.
Trong một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Kỹ thuật Viễn thông (Trung Quốc) ngày 5/8, nhóm dự án do nhà nghiên cứu Trương Quân thuộc Viện Công nghệ Điện tử Tây Nam (CETC) dẫn đầu viết:
“Trong hệ thống tấn công hợp nhất của phương tiện siêu thanh, việc phối hợp tín hiệu thường đòi hỏi độ chính xác đồng bộ thời gian giữa các nền tảng dưới 10 nano giây. Các liên kết dữ liệu chiến thuật hiện nay chủ yếu dùng phương pháp round-trip time (RTT), đạt đồng bộ khoảng 100 nano giây đối với máy bay chiến đấu của NATO. Nhưng khi tác chiến ở vận tốc trên Mach 5, sự chuyển động tương đối giữa các nền tảng phân tán khiến đường truyền tín hiệu bất đối xứng, làm giảm nghiêm trọng độ chính xác của các thuật toán RTT truyền thống”.
Giải pháp của Trung Quốc vượt qua hạn chế của đồng hồ nguyên tử – vốn cồng kềnh, tốn năng lượng và nhạy cảm với rung động – cũng như các hệ thống phụ thuộc vệ tinh như Bắc Đẩu (Beidou), dễ bị vô hiệu hóa khi đối phương gây nhiễu.
Thay vào đó, kiến trúc mới sử dụng phương pháp “phân phối dữ liệu dẫn đường quán tính”. Mỗi nền tảng chia sẻ dữ liệu vị trí và vận tốc theo thời gian thực qua kênh bảo mật, cho phép tính toán chính xác độ trễ tín hiệu do chuyển động tương đối cực nhanh. Khi một nền tảng phát tín hiệu tới nền tảng khác, hệ thống sẽ dùng dữ liệu dẫn đường quán tính để bù sai lệch thời gian nhờ kỹ thuật lọc Kalman.
Các mô phỏng bán thực tế trên mặt đất – bao gồm cả sai số vị trí 10 m, trôi vận tốc 1 m/giây và môi trường bị gây nhiễu điện từ – cho thấy hệ thống duy trì độ đồng bộ trung bình 4,2 nano giây, với sai số cực đại dưới 9 nano giây. Ngay cả khi tốc độ tương đối tăng từ 0 lên trên 4.000 m/giây, độ chính xác này vẫn được giữ ổn định. Đặc biệt, công nghệ có thể triển khai trên phần cứng phổ biến, giá rẻ.
Dẫu vậy, thách thức vẫn còn lớn. Các nguyên mẫu hiện tại cần xử lý tốt hơn sự hỗn loạn điện từ trên chiến trường, bởi mất gói dữ liệu hoặc sai số RTT có thể làm suy giảm đồng bộ, theo nhóm nghiên cứu của ông Trương Quân.
Trong khi các chương trình siêu thanh của Mỹ liên tục chậm tiến độ, Trung Quốc đã sở hữu nhiều hệ thống tác chiến siêu thanh vận hành thực tế – một số dự kiến sẽ lần đầu tiên được trình diễn trước thế giới trong cuộc duyệt binh ngày 3/9.
Một chuyên gia công nghệ quốc phòng tại Bắc Kinh (giấu tên vì nhạy cảm) nói với SCMP rằng, nếu không có công nghệ tương đương, đối thủ sẽ chịu thiệt hại nghiêm trọng: đối mặt với bầy đàn siêu thanh phối hợp như một thể thống nhất, trong khi lực lượng của họ bị “mù thời gian”.
Theo chuyên gia này, hệ thống liên kết dữ liệu không chỉ thể hiện sức mạnh công nghệ mà còn là “hòn đá tảng” trong triết lý chiến tranh mới của Trung Quốc: tạo ra một vòng lặp tự củng cố, nơi các nền tảng mạng lưới cộng hưởng để khuếch đại sức mạnh sát thương – điều đặc biệt hấp dẫn với một quốc gia sở hữu chuỗi công nghiệp quân sự lớn nhất và hoàn chỉnh nhất thế giới.
Trung Quốc sẽ trình làng nhiều loại tên lửa mới trong lễ duyệt binh ngày 3/9
Nga tăng tốc sản xuất Su-35S: Iran, Triều Tiên có thể là khách hàng tiếp theo
Đối mặt với "bão siêu vượt âm" của Iran: Israel đề xuất giải pháp phòng thủ khu vực
Theo SCMP
