Bị phạt 12 năm tù về hai tội nhận hối lộ và lạm dụng chức quyền
Do sự thực phạm tội và các chứng cứ của vụ án liên quan đến bí mật quốc gia, nên Tòa án trung cấp Thượng Hải đã tiến hành phiên tòa xử kín vào ngày 28 tháng 3 năm 2019. Thông qua phiên tòa xét xử đã làm rõ: từ năm 2006 đến 2015, bị cáo Tôn Ba đã lợi dụng vị trí Chủ tịch và Tổng giám đốc của Tập đoàn Công nghiệp - tàu thuyền Đại Liên để giúp đỡ người khác và các công ty thành viên, đối tác trong việc hợp tác thành lập công ty và trong kinh doanh. Từ tháng 10 năm 2000 đến đầu năm 2016, Tôn Ba đã trực tiếp và thông qua vợ nhận bất hợp pháp tài sản của người khác tổng cộng 8,64 triệu NDT. Từ năm 2009 đến năm 2016, bị cáo Tôn Ba để theo đuổi thành tích cá nhân trong nhiệm kỳ của mình tại Tập đoàn, đã vi phạm quy định của Luật kế toán, lạm dụng chức quyền , gây tổn thất đặc biệt lớn cho lợi ích quốc gia.
Tòa án Trung cấp Thượng Hải cho rằng hành vi của bị cáo Tôn Ba đã cấu thành tội nhận hối lộ và lạm dụng quyền lực của nhân viên nhà nước. Tuy nhiên do thực tế Tôn Ba sau khi bị bắt đã thú nhận một cách trung thực các tội lỗi của bản thân, đã chủ động khai báo sự thật một số tội hối lộ mà cơ quan điều tra chưa nắm được và đã chân thành nhận tội, chủ động nộp lại và đã phong tỏa được toàn bộ tang vật vụ án. Căn cứ quy định của luật pháp về giảm nhẹ án phạt theo luật định, tòa án đã đưa ra bản án như trên.
 |
|
Tôn Ba, ông chủ hãng đóng tàu sân bay khi còn giữ chức
|
Quan chức quản lý doanh nghiệp quốc doanh trung ương đầu tiên ngã ngựa
Theo tư liệu chính thức, Tôn Ba sinh năm 1961, năm 1982 tốt nghiệp Học viện Công nghiệp Đại Liên; năm 2007 đỗ Tiến sĩ thiết kế - chế tạo tàu thuyền, Kỹ sư cao cấp. Tôn Ba từng được giao giữ các chức Trưởng ban, Viện phó Kỹ thuật nhà máy, Trưởng phòng, Phó Tổng công trình sư, Phó giám đốc Nhà máy đóng tàu Đại Liên; Ủy viên Hội đồng quản trị, Phó rồi Tổng giám đốc Công ty hữu hạn tàu thuyền Đại Liên; Trợ lý Tổng giám đốc, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Công ty tập đoàn công nghiệp nặng – tàu thuyền Đại Liên. Tháng 12.2009 là đảng ủy viên, Tổng Giám đốc Công ty tập đoàn công nghiệp nặng - tàu thuyền Trung Quốc (CSIC); từ tháng 3/2015 là Phó Bí thư đảng ủy, Ủy viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc CSIC. Ngày 16/6/2018, Tôn Ba đã bị Ủy ban Kiểm tra kỷ luật Trung ương - Ủy ban Giám sát quốc gia tiến hành điều tra vì có dấu hiệu vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng; trở thành quan chức quản lý cấp cao đầu tiên của một xí nghiệp do trung ương quản lý bị điều tra sau Đại hội 19 (10/2017).
Theo trang web của Ủy ban Kiểm tra kỷ luật trung ương Trung Quốc (UBKTKLTW) ngày 17/12/2018, ủy ban này đã báo cáo, được Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc phê chuẩn quyết định “song khai” (khai trừ đảng tịch và công chức) đối với Tôn Ba, Phó Bí thư đảng ủy, Tổng giám đốc Công ty hữu hạn Tập đoàn Công nghiệp nặng – tàu thuyền Trung Quốc (CSIC); tịch thu mọi thu nhập có được do vi phạm pháp luật, kỷ luật; chuyển vấn đề phạm tội sang cơ quan kiểm sát khởi tố theo pháp luật.
 |
|
Trụ sở Công ty công nghiệp nặng - tàu thủy Đại Liên, nơi Tôn Ba giữ chức vụ lãnh đạo nhiều năm
|
Theo thông báo của UBKTKLTW, Tôn Ba đã “vi phạm kỷ luật chính trị và quy tắc chính trị, đi ngược lại yêu cầu của trung ương, dối trá bịp bợm, làm tổn hại lợi ích của công ty quốc doanh; trong thời gian bị thanh tra đã che giấu sự thật, lừa gạt tổ chức; niềm tin lý tưởng dao động, hoạt động mê tín dị đoan trong thời gian dài; vi phạm tinh thần "8 điều chú ý" của trung ương, tham dự tiệc tùng ảnh hưởng đến việc thực thi công vụ công bằng; vi phạm kỷ luật tổ chức, không báo cáo rõ vấn đề cá nhân với tổ chức, lợi dụng tiện lợi chức vụ điều động công tác cho người thân trái quy định; vi phạm kỷ luật liêm khiết, mưu cầu lợi ích phi pháp cho hoạt động kinh doanh của bạn bè; lạm dụng chức quyền gây thiệt hại đặc biệt lớn cho lợi ích quốc gia, có dấu hiệu phạm tội lạm dụng chức quyền; lợi dụng tiện lợi về chức vụ mưu lợi cho người khác và nhận tiền vật, có dấu hiệu phạm tội nhận hối lộ”.
Thông báo viết, “Tôn Ba là cán bộ lãnh đạo cấp cao của đảng, người phụ trách công ty quốc doanh, liều lĩnh độc đoán, không trung thành, không thật thà với đảng, dùng quyền đổi tiền, nhận hối lộ, sau Đại hội 18 vẫn không ngừng tay, vi phạm nghiêm trọng kỷ luật đảng, cấu thành phạm tội chức vụ, đáng phải xử lý nghiêm túc. Vì vậy, UBKTKLTW báo cáo Trung ương quyết định khai trừ đảng và công chức đối với Tôn Ba, chuyển vấn đề phạm tội và manh mối, tang vật sang cơ quan kiểm sát để khởi tố, xét xử”.
Bị điều tra tội bán tài liệu cơ mật về tàu sân bay cho tình báo nước ngoài
Trang tin Hoa ngữ Đa Chiều ngày 19/12/2018 cho biết, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) hôm 18/12 dẫn nguồn của “nhân sĩ thạo tin” nói cơ quan kiểm sát Trung Quốc cũng triển khai điều tra Tôn Ba theo hướng cáo buộc tiết lộ các văn kiện cơ mật về tàu sân bay Liêu Ninh cho tình báo nước ngoài. Người này cho biết, Tôn Ba "có thể phải nhận án tử hình" về tội bán tài liệu cơ mật về con tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc cho cơ quan tình báo nước ngoài (có tin nói là CIA).
Theo Đa Chiều, trước đây đã có tin nói việc Tôn Ba ngã ngựa có liên quan đến chất lượng của tàu sân bay Trung Quốc. Cả tàu Liêu Ninh và chiếc tàu “Type-001A) đầu tiên do Trung Quốc tự đóng đều có liên quan mật thiết đến CSIC.
 |
|
Tàu Liêu Ninh - chiếc tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc và các tàu hộ tống trên Thái Bình Dương
|
CSIC là công ty quốc doanh loại đặc biệt lớn thành lập năm 1999, do Quốc Vụ viện quản lý, là 1 trong 10 tập đoàn công nghiệp quân sự lớn của Trung Quốc. CSIC có tới 46 xí nghiệp trực thuộc, 28 viện nghiên cứu, với 140 ngàn công nhân viên, tổng tài sản tới 190 tỷ NDT.
CSIC cũng là cơ sở chính nghiên cứu, sản xuất trang bị phương tiện cho hải quân Trung Quốc; chịu trách nhiệm nghiên cứu, thiết kế, sản xuất, thí nghiệm, đảm bảo về tàu sân bay, tàu ngầm hạt nhân, tàu ngầm thông thường, tàu mặt nước và các loại vũ khí trang bị cho lực lượng hải quân; vì vậy, việc Tôn Ba bị bắt đã gây xôn xao dư luận.
Tháng 6/2015, Tổ tuần thị của UBKTKLTW đã tiến hành thanh tra công tác chống tham nhũng của CSIC và nhận xét: tình hình quản lý tài chính hỗn loạn, nhiều viện nghiên cứu trong quá trình sản nghiệp hóa đã chuyển giao hạng mục và nghiệp vụ cho công ty tư nhân; có nơi tồn tại vấn đề cá nhân trục lợi từ việc bán rẻ tài nguyên và kỹ thuật của đơn vị. Ngày 30/9/2017, Lưu Trường Hồng, đảng ủy viên, Chủ nhiệm UBKTKL đảng ủy CSIC đã bị “song khai” và chuyển sang cơ quan tư pháp xử lý theo pháp luật. Lưu Trường Hồng đã cộng tác cùng Tôn Ba hơn 5 năm.
Ngày 20/8/2018, tại cơ sở thí nghiệm quan trọng của Viện 760 trực thuộc CSIC đặt ở Đại Liên xảy ra sự cố nghiêm trọng khiến 3 chuyên gia hàng đầu chết đuối. Sự kiện này đã gây kinh động tới Trung Nam Hải. Một tháng sau, đến lượt Viện trưởng Viện nghiên cứu 712 và Viện phó Viện 704 bị bắt để điều tra. Đáng chú ý, Viện 704 là cơ sở nghiên cứu lớn nhất, có ảnh hưởng nhất chuyên về cơ và điện của tàu thuyền Trung Quốc.
 |
|
Type-001A, chiếc tàu sân bay nội địa đầu tiên của Trung Quốc do CSIC thiết kế và đóng đang trong quá trình chạy thử nghiệm
|
Về việc trong thông báo của UBKTKLT không nói gì đến nội dung liên quan đến tàu sân bay, SCMP cho rằng, vụ án này liên quan đến rất nhiều bí mật, cho nên nhà đương cục sẽ không công bố chi tiết vụ án. Báo chí Đài Loan thì cho rằng, đây là vụ án “phản quốc, tiết lộ bí mật” lớn thứ 2 của Trung Quốc sau vụ Du Cường Thanh, Trưởng phòng Bắc Mỹ của Bộ An ninh Quốc gia làm phản chạy sang Mỹ năm 1986.
Tàu sân bay Liêu Ninh vốn là chiếc tàu sân bay lớp Kuznetsov mang tên Varyard của Liên Xô cũ được hạ thủy năm 1988. Sau khi Liên Xô giải thể, Trung Quốc đã mua lại của Ukraine bằng con đường không chính thức với giá sắt vụn để “kinh doanh giải trí thương mại”. Năm 2002, con tàu này được kéo về Trung Quốc, được sửa chữa cải tạo tại Đại Liên, cho đến tháng 9/2012 chính thức được đưa vào biên chế hải quân Trung Quốc.
Ngày 21/6/2018, Hãng thông tấn Sputnik của Nga từng đưa tin, Tôn Ba đã bán các tài liệu mật về thiết kế, quy cách...của tàu Liêu Ninh cho CIA rải rác trong mấy năm, khiến Mỹ hoàn toàn nắm được trình độ kỹ thuật của công nghiệp đóng tàu sân bay của Trung Quốc.
Chiếc “Type-001A” do Trung Quốc tự đóng đầu tiên cũng được chế tạo mô phỏng theo tàu Liêu Ninh; vì vậy có ý kiến phỏng đoán Tôn Ba rất có thể cũng đã bán bản thiết kế của “Type-001A" cho CIA.
Ngày 1/2/2019, Viện Kiểm sát thành phố Thượng Hải đã khởi tố Tôn Ba ra Tòa án trung cấp thành phố Thượng Hải về các tội “nhận hối lộ và lạm dụng chức quyền”. Tòa án Thượng Hải đã tiến hành xử kín từ ngày 28/3, đến nay mới tuyên án.
Do vụ án Tôn Ba được xét xử bí mật do liên quan đến bí mật quốc gia nên không rõ ông ta có bị xét xử về hành vi bán bí mật về tàu sân bay cho CIA như tin đồn hay không (?!)./.
