Kể từ ngày 31/3 đến nay, lãi suất liên ngân hàng Thượng Hải (Shibor) đã giảm 194 điểm cơ bản, hướng đến 2 tháng giảm mạnh nhất kể từ năm 2008. Diễn biến này trùng với thời gian chính phủ Trung Quốc khởi động chương trình trái phiếu địa phương và chuyển đổi các khoản nợ địa phương thành những trái phiếu có lợi suất thấp hơn.
Tuần trước, tỉnh Giang Tô vừa phát hành một lượng lớn trái phiếu chính quyền địa phương kỳ hạn 3 năm với lợi suất 2,94%. 3 ngày sau, Tân Cương thậm chí còn huy động được vốn với lợi suất thấp hơn (2,84% - bằng với trái phiếu do Bộ Tài chính phát hành).
Tổng cộng, các chính quyền địa phương ở Trung Quốc đã phát hành hơn 1.770 tỷ nhân dân tệ (tương đương 286 tỷ USD) trái phiếu địa phương, tăng gấp 4 lần so với năm 2014. Các ngân hàng là bộ phận mua vào nhiều nhất.
Theo ước tính của công ty chứng khoán Mizuho, tổng cộng nghĩa vụ trả nợ của các chính quyền địa phương đã lên đến 25.000 tỷ nhân dân tệ, lớn hơn nền kinh tế Đức.
Chi phí đi vay liên ngân hàng ở Trung Quốc vẫn ở mức cao kể cả sau khi PBOC hạ lãi suất huy động kỳ hạn 1 năm từ 3% xuống còn 2,25%, đồng thời giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc từ 20% xuống chỉ còn 18,5%.
Các ngân hàng phải hạ lãi suất cho vay vì rõ ràng là lãi suất trên thị trường tiền tệ sẽ ở mức thấp. Trung bình trong tháng 5, lãi suất tái cấp vốn kỳ hạn 7 ngày (chỉ tiêu bị ảnh hưởng bởi các động thái của PBOC) ở mức 2,2%, giảm so với mức mức 4,49% của tháng 3 và 2,87% của tháng 4.
Nhu cầu đối với trái phiếu địa phương còn được hỗ trợ bởi quy định mới trong đó trái phiếu địa phương có thể được sử dụng làm tài sản đảm bảo để tiếp cận các khoản vay ưu đãi. Đây là một phần trong nỗ lực giúp nợ của các địa phương trở nên minh bạch hơn. Trước đây, luật có hiệu lực từ năm 1994 quy định các địa phương không được trực tiếp phát hành trái phiếu. Để lách luật, các địa phương đã thành lập hàng nghìn đơn vị cấp vốn để tài trợ cho các dự án phát triển cơ sở hạ tầng.
Một lý do khác khiến lãi suất liên ngân hàng giảm là dòng vốn chảy ra đã giảm tốc, khiến các công ty tài chính dư thừa nhân dân tệ. Các ngân hàng Trung Quốc đã bán ròng lượng ngoại hối trị giá 106,2 tỷ nhân dân tệ trong tháng 4 sau khi mua ròng 406,2 tỷ nhân dân tệ trong tháng trước đó.
Các biện pháp nới lỏng tiền tệ của Trung Quốc đã không thể giúp hồi phục nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) đo lường hoạt động sản xuất do HSBC và Markit Economics công bố ở mức 49,1 điểm trong tháng 5, thấp hơn mức dự báo trung bình 49,3 điểm mà các chuyên gia kinh tế tham gia khảo sát của Bloomberg đưa ra. Chỉ số PMI dưới 50 điểm thể hiện sự suy giảm.
Trong nghiên cứu được công bố hôm 17/5, các chuyên gia của ngân hàng Goldman Sachs đã dự báo trong năm nay PBOC sẽ giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc thêm 200 điểm cơ bản. PBOC vẫn còn dư địa để đẩy mạnh các bước dọn nợ xấu. Bảng cân đối kế toán của PBOC mới chỉ tăng trưởng 16% trong 2 năm qua, so với mức tăng 96% và 44% của NHTW Nhật Bản và Cục dự trữ liên bang Mỹ.
Theo Trí thức trẻ/Bloomberg
