Kiev không loại trừ các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai với Moscow nhưng chúng chỉ có thể được tổ chức thông qua các bên trung gian, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói với tờ Philadelphia Inquirer hôm 30/6. Ông gợi ý rằng hình thức được sử dụng để kiến tạo thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen năm 2022 có thể được áp dụng.
Kiev trước đó đã từ chối chấp nhận các điều khoản của Nga làm cơ sở đàm phán và cáo buộc Moscow không có khả năng đàm phán thiện chí. Cuối năm 2022, ông Zelensky thậm chí còn ra sắc lệnh tuyên bố “không thể” tổ chức hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Trong khi đó, Moscow vẫn khẳng định sẵn sàng bắt đầu lại các cuộc đàm phán nhưng chỉ khi Kiev từ bỏ yêu sách đối với các vùng lãnh thổ mà Nga đã giành được trong cuộc xung đột.
Vào mùa thu năm 2022, bốn vùng lãnh thổ cũ của Ukraine – hai nước cộng hòa Donbass ly khai và các vùng Kherson và Zaporozhye – chính thức gia nhập Nga sau một loạt cuộc trưng cầu dân ý, theo Moscow. Ukraine chưa bao giờ công nhận kết quả bỏ phiếu và tiếp tục đưa ra yêu sách đối với các khu vực này, cũng như Crimea, đã gia nhập Nga sau cuộc trưng cầu dân ý tương tự vào năm 2014.
Trong cuộc phỏng vấn với Philadelphia Inquirer, ông Zelensky nói rằng Ukraine “có thể tìm ra một hình mẫu” cho giải pháp tiềm năng với Nga. Ông chỉ ra thỏa thuận do Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc làm trung gian cách đây 2 năm cho phép thiết lập hành lang xuất khẩu nông sản từ các cảng của Ukraine.
Theo ông Zelensky, Ankara và Liên Hợp Quốc đã ký các thỏa thuận riêng với Moscow và Kiev. “Nó đã thành công”, ông nói và thêm rằng hành lang ngũ cốc khi đó đã tồn tại “đủ lâu”.
Theo Reuters, Moscow và Kiev đã gần đạt được một thỏa thuận ngũ cốc khác vào tháng 3, nhưng các nhà đàm phán Ukraine đột ngột bỏ đi sau 2 tháng đàm phán.
Ông Zelensky tuyên bố, các thỏa thuận về “toàn vẹn lãnh thổ, năng lượng và tự do hàng hải” có thể được ký kết giữa Moscow và Kiev theo cùng một hình thức. Ông đề nghị các nước khác có thể được mời đến hòa giải.
“Không ai nói rằng chỉ có châu Âu và Mỹ”, ông nói và thêm rằng các quốc gia từ châu Á, châu Phi và Nam Mỹ cũng nên tham gia và giúp chuẩn bị các tài liệu sẽ được trao cho Moscow và Kiev.
“Cho đến nay, mới chỉ có mô hình này”, ông Zelensky nói. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng thỏa thuận cuối cùng phải “phù hợp” với Kiev và dựa trên các điều khoản của Ukraine.
Đề xuất bị bác bỏ
Cũng trong cuộc phỏng vấn cuối tuần qua, Tổng thống Zelensky bác bỏ một đề xuất hòa bình khác đến từ phía cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. "Tôi không có sáng kiến để chấm dứt xung đột (với Nga) trong vòng một ngày. Nhưng tôi không phải là ông Trump", ông nói.
"Nếu ông ấy có một mô hình giải quyết xung đột như vậy, liệu ai sẽ quan tâm? Mọi người đều muốn kết thúc chiến tranh trong một ngày, tốt nhất là trong một giờ. Nhưng chúng ta chỉ có những gì chúng ta có. Nếu ý tưởng là từ bỏ lãnh thổ, thì đó không phải là ý tưởng mới", nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh.
Ông Zelensky tuyên bố rằng những nhượng bộ về lãnh thổ từ phía Ukraine sẽ không giải quyết được tình hình.
Tuần trước, các cố vấn của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một kế hoạch nhằm chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine nếu ông tái đắc cử. Theo đó, nếu Kiev từ chối tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình, ông Trump có thể rút viện trợ quân sự cho Ukraine. Ngược lại, nếu Nga không ngồi vào bàn đàm phán, Mỹ thậm chí sẽ viện trợ quân sự nhiều hơn cho Ukraine.
Ông Zelensky từ lâu đã tìm cách thúc đẩy “công thức hòa bình 10 điểm” của riêng mình, gần đây nhất là trong hội nghị thượng đỉnh ở Thụy Sĩ vào ngày 15-16/6 mà Nga không tham dự.
Moscow đã thẳng thừng bác bỏ các điều khoản của ông Zelensky, nhấn mạnh rằng tình trạng của các vùng lãnh thổ mới giành được của họ là không thể thương lượng. Tổng thống Putin còn yêu cầu thêm vào tháng 6 rằng Kiev phải rút toàn bộ quân khỏi các khu vực thuộc 4 khu vực của Nga mà nước này hiện đang kiểm soát.
Theo ông ông Putin, Ukraine cũng phải từ bỏ kế hoạch gia nhập NATO và trở thành quốc gia trung lập, cũng như hạn chế quy mô quân đội.
Mặc dù bác bỏ các điều khoản của Nga, Kiev gần đây đã phát đi tín hiệu sẵn sàng chấm dứt giao tranh. Vào tháng 6, Phó Chánh văn phòng của ông Zelensky, Igor Zhovkva, nói rằng Ukraine muốn “hòa bình càng sớm càng tốt”. Bản thân ông Zelensky tuần trước cũng nói rằng Kiev không muốn “kéo dài chiến tranh” hoặc khiến nó “kéo dài trong nhiều năm”.
Cận cảnh UAV tự sát Lancet của Nga phá hủy tàu quân sự Ukraine
Những chiếc F-16 chậm giao cho Ukraine: Bí ẩn phía sau sự chậm trễ viện trợ quân sự của Mỹ
Tổng thống Putin: Nga cần sản xuất các hệ thống từng bị cấm theo INF để đáp trả Mỹ
Theo RT
