Thể thao điện tử trong vòng xoáy của game online: Liệu có mặt tích cực không?

VietTimes – Thời gian vừa qua, sau sự việc một doanh nghiệp kinh doanh game online dưới hình thức cờ bạc trá hình bị bắt đã gây ra những dư luận đổ đồng game online với cờ bạc trực tuyến. Tuy nhiên, cũng cần phải đánh giá lại môi trường game online một cách khách quan, nhất là với những game online được công nhận là thể thao điện tử. 
Các game thủ tại một tụ điểm chơi game online ở Hà Nội.
Các game thủ tại một tụ điểm chơi game online ở Hà Nội.

Khi game online được công nhận là thể thao điện tử

Theo GS TS Dương Nghiệp Chí – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Thể thao Điện tử Giải trí Việt Nam, thì trường game online có rất nhiều dòng game để người chơi có thể chơi với nhau hoặc chơi với chính máy tính. Tuy nhiên, khi các game có sự đối kháng trực tiếp thì hoàn toàn có thể công nhận đó là thể thao điện tử. Và đây cũng là thực tế mà Hội đã phải làm việc với các cơ quan chức năng để một số game thể thao điện tử được công nhận.

Nói đến thể thao điện tử, có thể nói ngay đến một game rất phổ biến là FIFA Online. Game này mô phỏng lại môn bóng đá và theo anh Nguyễn Mạnh Linh – một game thủ trung thành với game này, giống như môn bóng đá trên sân cỏ, FIFA Online cũng thi đấu theo hiệp, chỉ có điều mỗi hiệp của FIFA Online thường chỉ kéo dài cỡ 15 – 20 phút. Chính vì vậy, game thể thao điện tử không có tính gây nghiện cao như các game nhập vai và kết thúc mỗi hiệp đấu, bất kể thắng thua thì các game thủ cũng buộc phải dừng lại với các kết quả của trận đấu đó.

Với các game khác như bắn súng, Liên minh Huyền thoại… mọi thứ cũng được quy định theo thời gian. Tuy nhiên, với không ít game thủ thì cứ hết hiệp này thì họ lại chơi tiếp ngay hiệp khác. Đó là thực tế mà Hội Thể thao Điện tử Giải trí Việt Nam luôn khuyến cáo các game thủ phải biết dừng cuộc chơi đúng lúc vì họ không thể vì sự đam mê mà quên mất công việc, học tập... như ông Dương Nghiệp Chí cho biết.

Trong thể thao điện tử, phần âm thanh cũng rất quan trọng. Riêng với game FIFA Online, sẽ phải có những âm thanh như tiếng của khán giả cổ vũ trên sân. Ngoài ra, các game thủ trong quá trình chơi hoàn toàn có thể giao tiếp với nhau. Tuy nhiên, các game thủ thường nghe âm thanh qua tai nghe để không làm phiền tới người khác.

Khi các giải thi đấu thể thao điện tử được tổ chức

Từ khi Hội Thể thao Điện tử Giải trí Việt Nam được thành lập năm 2009, việc thi đấu thể các môn thể thao điện tử đã được tổ chức theo các thể thức chuyên nghiệp. Để tham gia thi đấu, các game thủ phải đăng ký thi đấu với Hội thông qua các câu lạc bộ của mình. Về cơ bản, vòng loại được tiến hành trực tuyến. Nhưng khi vào tới chung kết thì các game thủ phải tập trung tại một địa điểm do Ban tổ chức quy định để phân cặp thi đấu với nhau dưới sự giám sát của Ban tổ chức.

Giống như thể thao truyền thống, thể thao điện tử cũng có trọng tài. Và trước mỗi giải thi đấu tập trung, đại diện trọng tài cùng game thủ cũng phải tuyên thệ trước Ban tổ chức và khán giả. Tuy nhiên, do hệ thống của thể thao điện tử đã tính điểm trực tuyến nên vai trò của trọng tài cũng có phần giảm thiểu hơn. Điển hình, có thể nói là trong quá trình thi đấu, nếu game thủ văng tục thì trọng tài có thể ra “thẻ vàng” cảnh cáo. Nếu tái phạm thì game thủ đương nhiên sẽ bị “thẻ đỏ” và bị loại khỏi cuộc chơi.

Giống như thể thao truyền thống, thể thao điện tử cũng có khán giả trực tuyến và những người hâm mộ hoàn toàn có thể vào website của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này để theo dõi các trận đấu của các game thủ. Ông Nguyễn Hoàng Tùng – Giám đốc Công ty Game TV cho biết, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ có cũng có các nguồn thu từ quảng cáo hiện chủ yếu là của các công ty cung cấp phần cứng phục vụ game. Còn về đồ uống thì hiện mới chỉ thu hút được nước tăng lực chứ chưa có rượu bia. Các doanh nghiệp kinh doanh thể thao điện tử cũng luôn trích lợi nhuận của mình để có phần thưởng cho các game thủ giành được thành tích cao và thậm chí tài trợ cho các đội tuyển để đi thi đấu quốc tế.

Thi đấu game ở đâu?

Về nguyên tắc, bất cứ máy tính nối mạng Internet nào cũng có thể tham gia thi đấu thể thao điện tử. Tuy nhiên, các game thủ ít khi thi đấu trên máy tính riêng của mình mà thường đến với các tụ điểm game. Nguyên nhân vì máy tính riêng ở nhà không đủ cấu hình mạnh. Hơn nữa, khi thi đấu game, bàn phím là thứ dễ bị hỏng nhanh nhất. Ra các tụ điểm game, họ được phục vụ với máy tính cấu hình cao với bàn phím, chuột chuyên dụng, màn hình chất lượng cao thậm chí với độ phân giải 4K. Theo ông Nguyễn Hoàng Tùng, với tần suất sử dụng rất cao của các game thủ, máy tính ở các tụ điểm này phải thay mới chỉ sau cỡ 1 năm. Cũng cần nói thêm là những người chơi game cờ bạc sẽ không dám đến chơi ở đây vì không muốn lộ thân phận của mình.

Không giống với các game nhập vai khiến các game thủ hóa thân thành nhân vật trong game để chơi mà quên cả thời gian, không ít game thủ của thể thao điện tử cũng chỉ chơi có chừng mực và không quên thể thao truyền thống. Nguyễn Mạnh Linh – một tín đồ của FIFA Online cho biết, các game thủ chuyên chơi game này vẫn thường tụ hội với nhau trên các sân cỏ để chơi bóng đá truyền thống. Chính sự thành thạo của họ với FIFA Online cũng góp phần tích cực khi thi đấu bóng đá trên sân cỏ và cũng tạo ra những trận đấu mang tính đồng đội rất cao. Nguyễn Sơn Hải – một game thủ khác thì cho biết, họ rất mong có cơ hội được giao lưu với giới thể thao chuyên nghiệp để giới thiệu với họ những ưu điểm của thể thao điện tử. Theo anh, sẽ là rất tốt nếu giới thể thao chuyên nghiệp biết đến và tham gia thể thao điện tử với những môn tương thích của họ. Chắc chắn, thể thao điện tử sẽ góp phần tích cực cho thể thao truyền thống khi có thể giúp các vận động viên thử nghiệm lối chơi trong môi trường ảo. 

Thừa nhận các game thể thao điện tử rất có tác dụng để chơi một cách mô phỏng các môn thể thao truyền thống, TS tâm lý học Nguyễn Thành Nam - giảng viên ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết, người chơi game có thể học lái xe, thậm chí cả lái máy bay trên máy tính. Thông qua môi trường mạng, họ cũng có thêm bè bạn ở rất xa để có được những cuộc thách đấu cam co. Tuy nhiên, bất kể game nào thì cũng luôn có mặt tiêu cực của nó và để hạn chế thì việc cần làm với các nhà quản lý là phải phân loại người chơi theo lứa tuổi. Cụ thể, dù là thể thao điện tử thì lứa tuổi vị thành niên không thể được vào các tụ điểm game nếu như không có người lớn đi cùng. Ngay cả với người trưởng thành, việc tham gia thi đấu thể thao điện tử cũng không thể đam mê thái quá. Mỗi trận bóng đá truyền thống có 2 hiệp đấu 45 phút là phải nghỉ thì nếu chơi game FIFA Online cũng chỉ nên chơi 3 - 4 hiệp với mỗi hiệp 10 - 15 phút như máy tính quy định là phải nghỉ. Game online dù là thể thao điện tử cũng gây nghiện và người chơi game cũng phải biết điều tiết chính mình.