Không quân Ukraine vẫn tiếp tục sử dụng đội máy bay tiêm kích Su-27 Flanker còn lại để thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu, bất chấp việc phần lớn số lượng máy bay loại này đã bị tiêu diệt trong ba năm xung đột với lực lượng Nga.
Mặc dù Su-27 ban đầu được phát triển để đóng vai trò máy bay chiếm ưu thế trên không chủ lực của Không quân và Lực lượng Phòng không Liên Xô, với lợi thế vượt trội khi được đưa vào phục vụ năm 1984, mẫu tiêm kích này ngày càng trở nên đa năng sau Chiến tranh Lạnh. Trong biên chế Nga, Su-27 được nâng cấp lên chuẩn Su-27SM vào thập niên 2000, cho phép triển khai vũ khí chính xác tấn công mặt đất.
Tại Ukraine, các máy bay Su-27 gần đây đã được sửa đổi với sự hỗ trợ từ các đối tác chiến lược phương Tây để tích hợp nhiều loại vũ khí dẫn đường chính xác của NATO, đặc biệt là tên lửa hành trình Storm Shadow do Anh cung cấp. Loại vũ khí này đã được Ukraine sử dụng từ đầu năm 2023 để tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga. Ngoài ra, Su-27 Ukraine cũng đã được trang bị tên lửa chống radar AGM-88 HARM do Mỹ sản xuất – loại vũ khí chủ lực của phương Tây dùng để chế áp hệ thống phòng không đối phương.
Nhiều nguồn tin Ukraine cho biết, vào ngày 2/6, một chiếc Su-27 thuộc Lữ đoàn Hàng không Chiến thuật số 39 đã phá hủy thành công một hệ thống phòng không Nga bằng tên lửa AGM-88 – đánh dấu lần đầu tiên loại tên lửa này được ghi hình rõ ràng khi vô hiệu hóa một mục tiêu phòng không Nga. AGM-88 hoạt động bằng cách truy tìm tín hiệu radar phát ra từ mặt đất, với tầm bắn khoảng 150 km, tốc độ trên Mach 2 và đầu đạn nặng 66 kg.
Loại hệ thống phòng không bị tiêu diệt chưa được xác định, song các hệ thống tầm ngắn như Pantsir-S, Buk-M2 hoặc Tor-M2 thường dễ bị tổn thương khi được triển khai sát tiền tuyến.
Việc tiêu diệt các hệ thống tầm xa và có giá trị cao như S-400 là thách thức lớn hơn nhiều, do các hệ thống này được bố trí nhiều lớp bảo vệ và thường nằm sâu hơn trong lãnh thổ kiểm soát của Nga.
Su-27 vượt trội hơn các tiêm kích khác mà Ukraine đang vận hành như F-16, Mirage 2000 và MiG-29 nhờ tầm bay gần gấp đôi và khả năng mang lượng lớn vũ khí. Tuy nhiên, do đã lạc hậu và không còn phù hợp cho không chiến với các máy bay chiến đấu hiện đại của Nga, Su-27 chủ yếu được sử dụng để phóng tên lửa từ không phận do Ukraine kiểm soát – tương tự như cách Ukraine dùng MiG-29 và F-16.
Mặc dù Su-27 được coi là dòng tiêm kích mạnh nhất trong biên chế Ukraine hiện nay, số lượng máy bay loại này đã bị tổn thất nặng nề trước không quân, hệ thống phòng không mặt đất, và các cuộc tập kích tên lửa của Nga. Su-27 chưa từng được xuất khẩu cho các nước Đông Âu trong khối Hiệp ước Warsaw thời Chiến tranh Lạnh, và hiện không nước NATO nào sở hữu loại máy bay này – điều đó khiến Ukraine không thể bổ sung số lượng bị mất.
Sau khi Liên Xô tan rã, Ukraine thừa hưởng hơn 70 chiếc Su-27. Tuy nhiên, sự suy thoái kinh tế kéo dài trong ba thập kỷ khiến khả năng Kiev có thể tiếp tục sở hữu một dòng máy bay tiêm kích hạng nặng, tầm xa tương đương trong tương lai gần là rất thấp.
HIMARS đối đầu Iskander-M: Đòn chính xác của Ukraine phá hủy 3 bệ phóng tên lửa đạn đạo của Nga
Mỹ trình làng bom Quicksink 227 kg: Vũ khí “giá rẻ” đánh chìm chiến hạm trong chớp mắt
