Rúng động vụ Italy bắt giữ thương gia Nga theo yêu cầu của Mỹ - Thêm một Mạnh Vãn Châu?

Ngày 6/9 hãng Reuters đưa tin, ngày 30/8, ông Alexander Korshunov, người đứng đầu bộ phận phát triển kinh doanh của Công ty chế tạo động cơ UEC (United Engine Corporation) của Nga, đã bị bắt tại sân bay ở Naples, Italy, sau khi chính phủ Mỹ ban hành lệnh bắt giữ.

Nghiệp vụ kinh doanh của UEC bao gồm sản xuất động cơ máy bay dân dụng và quân sự và là công ty con của Tập đoàn công nghệ thuộc sở hữu của nhà nước Rustec.

Trang web của kênh thương mại Mỹ FoxNews ngày 6/9 đưa tin, Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ (FBI) tuần này đã cáo buộc công dân Nga 57 tuổi Alexander Korshunov đã đồng mưu cùng với Maurizio Paolo Bianchi, một công dân Italy 59 tuổi để đánh cắp bí mật thương mại của Mỹ chuyển cho một doanh nghiệp nhà nước Nga. Trong đó, ông Korsunov nguyên là một quan chức của Bộ Ngoại giao Nga trước đây. Theo FoxNews, Korsunov và Bianzi đã thuê nhân viên của GE Aviation làm cố vấn từ năm 2013 đến 2018 để tiến hành nghiên cứu về các bộ phận động cơ phản lực rồi công bố báo cáo nghiên cứu dưới danh nghĩa của họ. Sau đó đã chuyển các bằng sáng chế của GE tới Bộ Công Thương Liên bang Nga để dùng cho việc cải tạo, hiện đại hóa loại động cơ PD-14 của Nga.

Theo phía Mỹ, Bianchi làm việc cho một công ty con của công ty điện khí hàng không Mỹ GE Aviation và phụ trách nghiệp vụ kinh doanh đối với Trung Quốc, Nga và châu Á. Sau đó, Bianchi đã nhảy sang công ty “Aernova” của Italy, công ty này đã ký hợp đồng với “Aviadvigatel” - công ty con của UEC. Vào tháng 9 năm 2018, Bộ Thương mại Mỹ đã lấy cớ vi phạm an ninh quốc gia hoặc các lợi ích chính sách đối ngoại của Mỹ để đưa UEC vào danh sách thực thể (Entity List). Nếu bị kết tội đồng mưu ăn cắp bí mật thương mại, hai người này sẽ phải đối mặt với mức án cao nhất 10 năm tù.

Hãng thông tấn Nga RIA Novosti đưa tin, Rostec nói ông Korshunov và UEC không có bất kỳ hành vi sai trái nào. Bộ Ngoại giao Italy thì cho biết vụ việc không thể bình luận ngay lập tức được.

Ngày 5/9, Tổng thống Putin trong một bài phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế tại khu vực Viễn Đông Nga đã nói, vụ bắt giữ này dường như được gây ra bởi sự cạnh tranh không lành mạnh: “Đây là một cách làm rất tồi tệ! Trong vụ việc này, chúng ta đang phải đối mặt với sự cạnh tranh không trung thực”.

Ông nói rằng UEC đã phát triển một động cơ mới của Nga và ký hợp đồng với một công ty tư vấn của Italy. “Đây là một hoạt động bình thường trên thế giới và là một hoạt động hợp tác thương mại công khai giữa các đối tác châu Âu”. Ông nói: “Tập đoàn động cơ UEC đã chế tạo động cơ mới nhất PD-14 của Nga, đây là sản phẩm công nghệ cao đầu tiên trong lĩnh vực này trong 28 năm qua. Các chuyên gia Nga đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết cho động cơ này. Chúng ta có tập đoàn sản xuất động cơ với công nghệ hàng đầu thế giới và những nhân viên giỏi”.

Khi nói đến nước thứ ba bắt giữ công dân Nga theo yêu cầu của Mỹ, ông Putin nói: “Điều này rất tồi tệ. Nó làm cho mối quan hệ giữa các quốc gia trở nên phức tạp. Tôi có đầy đủ lý do để tin rằng việc này có liên quan đến cạnh tranh (không công bằng). Máy bay chở khách MS-21 mà Nga đang chuẩn bị sản xuất hàng loạt sẽ bắt đầu cạnh tranh trực tiếp với Boeing-737. Vì vậy, Mỹ đang cố gắng ngăn cản dự án này của Nga”.

Ngoài ra, theo The Moscow Times, tối 6/9, Đại sứ quán Nga tại Washington đã ra tuyên bố yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ rút bỏ Lệnh dẫn độ ông Alexander Korshunov và chỉ trích “hành vi xấu xa truy bắt công dân Nga ở các nơi trên thế giới đã phá hoại thêm quan hệ Nga - Mỹ và khiến nó trở nên không thể đoán trước”. Trước đó, Nga đã nhiều lần phản đối việc Mỹ yêu cầu quốc gia thứ ba bắt giữ công dân Nga.

Theo báo “Quan điểm” của Nga ngày 6/9, đây là lần đầu tiên công dân Nga bị Italy bắt giữ theo yêu cầu của Mỹ. Bộ Ngoại giao Nga cho biết, ông Korsunov đã bị giam giữ tại sân bay quốc tế Naples vào ngày 30/8 và vụ việc chỉ được tiết lộ vào ngày 5/9. Khi nghe tin này, nhân viên Đại sứ quán Nga đã ngay lập tức đến sân bay Naples để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân Nga và thăm lãnh sự người bị giam giữ. Đại sứ quán Nga tuyên bố họ sẽ cung cấp mọi trợ giúp và hỗ trợ pháp lý cho Krshunov.

“Quan điểm” cũng đưa tin, ông Alexandr Sherin, Phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma Nga, nói với hãng ITAR-TASS: “Nga sẽ không dẫn độ công dân của mình cho bất cứ ai, đây là điều được ghi rất rõ trong luật của chúng ta. Tất nhiên, chúng ta phải tiến hành mọi nỗ lực ngoại giao có thể để làm cho mọi công dân của đất nước chúng ta an toàn. Như các bạn thấy, Mỹ đang hành động thông qua nước thứ ba. Tôi cho rằng Nga cũng có thể tìm thấy nhiều lý do để bắt giữ công dân Italy hoặc Mỹ”.

“Sự khiêu khích này của Hoa Kỳ rất có thể liên quan đến việc Mỹ muốn có được công nghệ tiên tiến của Nga từ Korshnov”. Ông Drozdenko, Phó tổng biên tập tạp chí National Arms Magazine của Nga nói, ngoài động cơ PD-14 còn có một loại động cơ đầy hứa hẹn đang được phát triển cho máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Su-57. “Nếu Korshunov rơi vào tay người Mỹ, hãy nghĩ về những gì họ muốn”. Ngoài ra, Ông Drozedenko cũng nói, Mỹ cáo buộc Korsunov đánh cắp công nghệ Mỹ là hoang đường vì một nhà quản lý cấp cao như thế sẽ không lấy cắp bí mật công nghệ.

Trong những năm gần đây, một số công dân Nga đã bị bắt giữ ở các nước theo yêu cầu của Mỹ. Hàng năm, Bộ Ngoại giao Nga đều kêu gọi công dân Nga hãy “cân nhắc rủi ro” khi đi ra nước ngoài. Theo dữ liệu từ Bộ Ngoại giao Nga, kể từ năm 2008 đến nay, đã có 46 trường hợp công dân Nga bị bắt giữ ở nước thứ ba theo yêu cầu của Mỹ.

(Theo Đa Chiều, Sohu)