Theo Business Insider, việc Nga để mất chiếc UAV loại mới này vào tay Ukraine không chỉ là một đòn giáng nặng nề đối với Moscow, mà còn là một chiến thắng tình báo đáng chú ý đối với Kiev và các đối tác NATO, bao gồm cả Mỹ.
Loại UAV được truyền thông phương Tây nhắc đến là S-70 Okhotnik-B (Thợ săn). Mẫu này chưa được chế tạo nhiều và lần đầu tiên được đem ra chiến đấu trong cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine.
Đoạn video lan truyền trên mạng xã hội hôm thứ Bảy tuần trước dường như cho thấy một chiếc S-70 từ trên không lao xuống đất, để lại một vệt khói dài, một dấu hiệu cho thấy chiếc máy bay đã bị hư hại ở một mức độ nào đó. Các bức ảnh sau đó cho thấy mảnh vỡ của máy bay trải dài trên mặt đất.
Mảnh vỡ của máy bay Nga được phát hiện ở Kostyantynivka, một thành phố thuộc Donetsk, miền Đông Ukraine, chỉ cách chiến tuyến vài dặm. Không rõ chiếc UAV này đang làm nhiệm vụ gì vào thời điểm nó gặp nạn.
Nguyên nhân chính xác của vụ tai nạn vẫn chưa được làm rõ, tuy nhiên có nhiều suy đoán về điều gì có thể đã xảy ra. Cả Nga và Ukraine đều chưa bình luận công khai về vụ việc.
Các nhà phân tích về xung đột tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho biết, một số nguồn tin của Nga cho rằng Moscow đã vô tình bắn hạ S-70 trong một vụ bắn nhầm. Các tài khoản tình báo nguồn mở trên mạng xã hội sau đó đã thổi phồng giả thuyết này, khẳng định rằng chiếc UAV đã bị một trong số ít máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Su-57 của Nga bắn hạ.
Liên quan đến câu hỏi máy bay bị bắn rơi là do tai nạn hay cố ý, các nguồn tin khác của Nga cho rằng những người điều khiển chiếc UAV đã mất quyền kiểm soát và cố tình bắn hạ nó để ngăn Ukraine tiếp cận công nghệ tiên tiến, theo bản đánh giá mà một số chuyên gia công bố.
Hãng Business Insider chưa xác minh bất kỳ giả thuyết nào, nhưng dựa trên những bức ảnh chụp tại địa điểm máy bay rơi, Ukraine đã tiếp cận được xác của chiếc UAV.
Samuel Bendett, cố vấn của Trung tâm Phân tích Hải quân và là chuyên gia về UAV và các vấn đề quốc phòng của Nga, nói rằng việc mất S-70 rõ ràng là một "chiến thắng đáng kể" đối với tình báo phương Tây vì đây là dự án máy bay không người lái hàng đầu của Moscow trong nhiều hơn một thập kỷ.
Những bức ảnh được chụp tại hiện trường vụ tai nạn cho thấy quân đội Ukraine đã kiểm tra mảnh vỡ được cho là của S-70. Đây là điều mà mà Nga - hay bất kỳ quân đội của một nước nào khác – hết sức muốn tránh bởi nó phơi bày các công nghệ nhạy cảm.
“Có lẽ bên trong máy bay sẽ tiết lộ về các nguồn lực và khoản đầu tư, vật liệu và sản phẩm hàng đầu, bao gồm cả vi điện tử và các thành phần quan trọng khác”, ông Bendett nói với Business Insider.
Ông Bendett cho rằng các nước NATO, vốn đi trước Nga trong việc phát triển máy bay chiến đấu không người lái, có thể đang nghiên cứu các thiết kế của riêng họ. Việc sở hữu xác UAV Nga có thể cung cấp cái nhìn sâu hơn về hoạt động của nó, cũng như những điểm yếu của nó và cách tốt nhất để chống lại nó.
Ngoài ra, vì không có nhiều S-70 nên việc mất một chiếc có thể khiến chương trình của Moscow bị chậm lại, ông nói.
S-70 "Hunter", có hình dạng tương tự RQ-170 Sentinel của quân đội Mỹ do Lockheed Martin chế tạo, đã được phát triển từ đầu những năm 2010 và thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 2019. Hiện chỉ có 2 chiếc UAV mẫu này được chế tạo – mỗi chiếc nặng khoảng 20 tấn và có sải cánh dài gần 20 m.
Cả Ukraine và Nga đều phụ thuộc rất nhiều vào UAV để tiến hành chiến tranh, mặc dù họ chủ yếu sử dụng máy bay không người lái giá rẻ, sản xuất hàng loạt thay vì các hệ thống nặng hơn và đắt tiền hơn.
Ông Bendett cho biết Ukraine và Nga đang trang bị UAV với tầm bắn ấn tượng, có thể gây ra thiệt hại lớn và gây ra các vấn đề cho hệ thống phòng không – giống như vai trò của S-70. Tuy nhiên, Nga có nhiều mẫu UAV cỡ nhỏ và giá rẻ hoàn toàn đủ khả năng để thực hiện vai trò tương tự như S-70.
Điều này đặt ra tình thế tiến thoái lưỡng nan cho Moscow, ông Bendett nói. Liệu nước này có nên tiếp tục phát triển S-70, hay sẽ dành nhiều nguồn lực hơn cho các mẫu UAV tấn công tầm xa giá rẻ hơn nhiều?