Hiện tại đang là thời điểm căng thẳng bất thường giữa Mỹ và Đan Mạch, đồng minh lâu năm của Mỹ, khi Tổng thống Donald Trump tiếp tục thúc đẩy tham vọng thâu tóm đảo Greenland. Ngoại trưởng mới được bổ nhiệm của ông, Marco Rubio, nói rằng Tổng thống rất nghiêm túc về vấn đề này.
Bộ Tư lệnh Phòng thủ Không gian Bắc Mỹ (NORAD) trong hôm 30/1 xác nhận rằng họ đã giám sát hoạt động của nhiều máy bay quân sự Nga ở Bắc Cực vào đầu tuần này. Máy bay Nga vẫn ở trong không phận quốc tế và không bị coi là mối đe dọa, nhưng như một phần trong nhiệm vụ phòng thủ của mình, NORAD thường xuyên điều động máy bay tuần tra để theo dõi những tình huống tương tự.
Hai đội tuần tra đã được cử đi để theo dõi hoạt động của các máy bay Nga. Đội tuần tra của NORAD ở Canada bao gồm 2 máy bay tiếp nhiên liệu CF-18 và KC-135 của Canada, trong khi đội tuần tra ở Alaska bao gồm 2 chiếc F-35 của Mỹ, một chiếc E-3 và 2 máy bay tiếp nhiên liệu KC-135.
Vài giờ sau những cuộc tuần tra đó, NORAD "đã cử 2 chiếc F-16 từ Alaska đến Greenland thực hiện thỏa thuận với Greenland trong việc tăng cường sự hiện diện của NORAD trong các hoạt động". Bộ chỉ huy nói rằng việc triển khai này không nhằm đáp lại bất kỳ mối đe dọa nào ở hiện tại.
Máy bay của NORAD thường xuyên được triển khai tới Căn cứ Không gian Pituffik ở phía bắc Greenland. NORAD cho biết những chiếc máy bay này "hỗ trợ nhiều hoạt động đã được lên kế hoạch từ trước với các đồng minh và đối tác của chúng tôi, dựa trên sự hợp tác quốc phòng lâu dài giữa Mỹ, Canada và Vương quốc Đan Mạch".
Trong những tháng gần đây, Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần bày tỏ sự quan tâm đến việc Mỹ mua lại Greenland, vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch. Ông gọi hòn đảo giàu tài nguyên thiên nhiên này là "hoàn toàn cần thiết" và thậm chí còn đề xuất sử dụng vũ lực hoặc ép buộc để đưa hòn đảo này dưới sự kiểm soát của Mỹ.
Những bình luận của Trump về Greenland đã vấp phải nhiều phản ứng, đặc biệt là từ người dân Greenland và các đối tác của Mỹ ở châu Âu. Tuy nhiên, hôm 30/1, Ngoại trưởng mới tuyên thệ của Mỹ, ông Marco Rubio, phát biểu trên đài phát thanh SiriusXM rằng mong muốn có được hòn đảo này của Trump "không phải chuyện đùa".
Ông nói "đây không phải là mua đất vì mục đích sở hữu đất. Đây là lợi ích quốc gia của chúng ta và nó cần phải được giải quyết".
Ngoài tài nguyên thiên nhiên, Greenland còn nằm ở vị trí đắc địa trong khu vực có sự cạnh tranh chiến lược ngày càng tăng: Bắc Cực. Nó có thể hỗ trợ lực lượng Mỹ ở Bắc Cực, giúp giám sát và chống lại tham vọng của Trung Quốc và Nga trong khu vực dễ dàng hơn. Trung Quốc cũng là nhân tố quan trọng khiến ông Trump kiên quyết giành quyền kiểm soát Kênh đào Panama.
Đáp lại những nhận xét của ông Rubio về tham vọng của Tổng thống Trump, Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen hôm 31/1 cho biết, “Tôi sẽ ngạc nhiên hơn nếu ông ấy nói đó là một trò đùa”, theo đài truyền hình Đan Mạch TV2. “Chúng tôi không có ý định bán Greenland cho Mỹ, điều đó sẽ không xảy ra”.
Ông Trump có cuộc điện đàm căng thẳng với Thủ tướng Đan Mạch về Greenland
Mua Greenland, ngừng xung đột Ukraine: Chính sách đối ngoại của Trump có gì đáng chú ý?
