Trang tin Bloomberg News Mỹ ngày 27/8 cho hay, xung đột thương mại Trung - Mỹ sẽ trở nên nguy hiểm hơn. Sau khi cân nhắc rủi ro và đưa ra lời cảnh báo trong mùa hè kéo dài và nóng bỏng, phe diều hâu (cứng rắn) trong chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chiếm thế thượng phong - họ chắc chắn sẽ phát động một cuộc “tấn công mùa thu”.
Cuộc đàm phán giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới được tổ chức vào tuần trước hầu như không đạt được bất cứ tiến triển nào theo hướng “ngừng bắn”. Trái lại, điều vô cùng cấp bách hiện nay là Tổng thống Donald Trump tuyên bố muốn tăng thuế quan mới hàng năm lên hàng hóa nhập khẩu Trung Quốc trị giá khoảng 200 tỷ USD và Trung Quốc tuyên bố sẽ áp dụng các hành động mang tính “báo thù”.
Nhà nghiên cứu David Dollar của Viện Brookings, người từng làm đặc phái viên kinh tế và tài chính của Bộ Tài chính Mỹ tại Trung Quốc thời kỳ Tổng thống Barack Obama cho rằng: “Chúng ta đang đối mặt với cục diện chiến tranh thương mại không ngừng leo thang trong vài tháng tới”.
Một tuần qua, trong thời gian đàm phán song phương Trung - Mỹ, Mỹ đã tăng thuế quan lên hàng hóa nhập khẩu Trung Quốc trị giá 16 tỷ USD. Biện pháp đáp trả của Bắc Kinh sẽ làm cho kim ngạch thương mại bị ảnh hưởng lên tới 100 tỷ USD, con số này sau đó sẽ còn tăng lên.
Mặc dù mối quan tâm trọng điểm trong chính sách thương mại mấy ngày gần đây của ông Donald Trump là đạt được một hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ với Mexico, nhưng ông cũng hoan nghênh những biện pháp hạn chế mới đối với hoạt động đầu tư của Trung Quốc.
 |
|
Chiến tranh thương mại Trung - Mỹ ngày càng gay gắt. Ảnh: Jfdaily.
|
Ngày 23/8, tại Nhà Trắng, ông Donald Trump nói với các nghị sĩ rằng: “Mối quan tâm dành cho Trung Quốc còn chưa đủ. Tình hình này đã trải qua một thời gian rất dài”. Hoạt động lần này là để chúc mừng thông qua một đạo luật, đạo luật này đã dành nhiều quyền lực hơn cho Ủy ban đầu tư nước ngoài của Mỹ vốn đã có thực quyền rất lớn. Ủy ban này có quyền ngăn chặn các vụ mua bán sáp nhập với lý do an ninh quốc gia.
Rất nhiều nhà phân tích cho rằng phe cứng rắn với Trung Quốc trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã giành được thắng lợi trong các cuộc tranh luận về cách thức ứng phó với đối thủ chiến lược chủ yếu số một của Mỹ kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh đến nay.
Chuyên gia vấn đề Trung Quốc Scott Kenney, Trung tâm nghiên cứu các vấn đề chiến lược và quốc tế Washington cho rằng thắng lợi của phe diều hâu phản ánh trong sự thay đổi nhu cầu vài tuần gần đây của Mỹ.
Trong nửa đầu năm 2018, khi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross dẫn đoàn thăm Trung Quốc. Một vấn đề ưu tiên quan trọng là đảm bảo tăng mua đậu tương, khí hóa lỏng và các hàng hóa vật tư sản xuất khác của Mỹ nhằm giảm thâm hụt thương mại song phương. Vài tháng sau, mục tiêu của chính phủ Mỹ đã trở nên “cực đoan” hơn.
Điều này hoàn toàn không có nghĩa là chiến tranh thương mại trong nội bộ Nhà Trắng đã kết thúc. Theo Scott Kenney, phe diều hâu Mỹ đang xem xét một chương trình nghị sự tham vọng hơn: làm cho hai nền kinh tế Trung Quốc và Mỹ thoát khỏi sự ràng buộc lẫn nhau, mục đích là để cho chuỗi cung ứng từ châu Á quay về Mỹ.
Chuyên gia thương mại Chad Bowen từ Viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson cho rằng vẫn chưa rõ việc chính phủ Mỹ sẽ kết thúc vấn đề như thế nào.
 |
|
Đối đầu chiến lược Trung - Mỹ sẽ kéo dài. Ảnh: AFP.
|
Trong nội bộ Mỹ, tâm trạng lo lắng của giới thương nhân và người tiêu dùng ngày càng tăng. Trong phiên điều trần tổ chức vào tuần trước, một số doanh nghiệp vừa và nhỏ liên tiếp bày tỏ than phiền về thuế quan sắp áp dụng, những thuế quan này sẽ liên quan tới khoảng 6.000 sản phẩm từ hải sản đến xe đạp.
Chad Bowen đã tận mắt chứng kiến cuộc chiến tranh thương mại đã tác động đến từng gia đình Mỹ như thế nào. Thuế quan sẽ làm cho giá cả hàng hóa tăng mạnh. “Rất nhiều người Mỹ cảm nhận được điều này. Trước đây, chúng tôi chưa từng trải qua thời khắc như vậy”.
Cục diện lành mạnh của kinh tế Mỹ hiện nay có thể mở rộng khả năng hành động cho ông Donald Trump. Các doanh nghiệp có thể sẽ than phiền về thuế quan, nhưng họ cũng đã thu được lợi ích từ việc giảm thuế của Tổng thống.
Nhà nghiên cứu cao cấp David Dollar từ Viện Brookings cho rằng có thể phải đến khoảng thời gian rất lâu sau khi bước vào năm 2019 mới có thể cảm nhận được những ảnh hưởng thực sự từ các biện pháp thương mại của ông Donald Trump.
