Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 19/5 tuyên bố rằng trước khi cuộc điện đàm diễn ra, ông đã yêu cầu Tổng thống Mỹ Donald Trump không đưa ra bất kỳ quyết định nào về Ukraine mà không có sự tham gia của Kiev.
“Tôi đã đề nghị ông ấy đừng đưa ra bất kỳ quyết định nào về Ukraine mà không có chúng tôi, trước khi ông ấy nói chuyện với ông Putin”, ông Zelensky phát biểu trong một cuộc họp báo. “Đây là vấn đề nguyên tắc đối với chúng tôi, và vô cùng quan trọng”.
Ông Zelensky cho biết ông đã nói chuyện với ông Trump hai lần trong hôm đầu tuần – một lần trước và một lần sau cuộc gọi giữa ông Trump và ông Putin.
Trong cuộc họp báo, ông mô tả chi tiết hai cuộc điện đàm với ông Trump cũng như các cuộc trao đổi giữa nhóm đàm phán Ukraine và phía Nga. Ông Zelensky xác nhận rằng hai bên sẽ sớm tiến hành một cuộc trao đổi tù binh quy mô lớn, đồng thời đang cân nhắc nhiều địa điểm khác nhau – không chỉ Vatican – cho vòng đàm phán tiếp theo. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất mà ông nhấn mạnh là Ukraine sẽ không rút quân khỏi bất kỳ phần lãnh thổ nào của mình trong bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào.
Ông Zelensky cho biết, theo tiến trình đàm phán ở Thổ Nhĩ Kỳ giữa phái đoàn hai bên, Nga và Ukraine đã thống nhất thực hiện một cuộc trao đổi tù binh theo tỷ lệ 1.000 đổi 1.000.
“Hiện tại, chúng tôi đang nói về việc trao đổi tù binh chiến tranh”, ông cho biết. “Cũng có những tín hiệu từ phía chúng tôi về các tù nhân chính trị và nhà báo. Tôi không muốn nói chi tiết… chẳng hạn như chuyện đề xuất trao đổi trẻ em lấy binh sĩ – thành thật mà nói, chúng tôi không ủng hộ cách tiếp cận đó. Trẻ em cần được trả về một cách vô điều kiện. Việc trao đổi trẻ em lấy quân nhân là không công bằng, và vượt ngoài khuôn khổ của cả luật pháp lẫn luật chiến tranh”.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cùng đại diện cơ quan An ninh Quốc gia và tình báo đang phụ trách khâu này, ông nói thêm.
“Tôi tin rằng trong những ngày hoặc tuần tới, chúng ta sẽ thấy kết quả cụ thể. Hiện các chi tiết và thời điểm đang được bàn thảo”, Zelensky chia sẻ.
Theo hãng thông tấn nhà nước Ukrinform, Trung tâm Điều phối Chung về Tìm kiếm và Giải phóng Tù binh trực thuộc Cơ quan An ninh Ukraine đã bắt đầu chuẩn bị cho cuộc trao đổi quy mô lớn 1.000 đổi 1.000.
Ông Zelensky cũng đề cập đến địa điểm cho vòng đàm phán tiếp theo. Nhà Trắng cho biết Vatican đã bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến việc tổ chức đàm phán, nhưng theo Tổng thống Ukraine, vẫn còn nhiều lựa chọn.
“Chúng tôi đang xem xét Istanbul, Vatican, Geneva hoặc một thành phố khác ở Thụy Sĩ làm địa điểm tổ chức hội đàm. Chúng tôi không chọn địa điểm thay thế để làm phật lòng các đồng nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ – chúng tôi tiếp cận từ góc độ hiệu quả. Quốc gia chủ nhà cần đảm bảo và tổ chức được sự tham gia ở cấp độ phù hợp”, ông nói.
“Chúng tôi mong muốn nền tảng nào được chọn thì phải có sự tham gia cấp cao nhất có thể, với đội ngũ kỹ thuật tốt nhất. Nếu chúng ta chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh các lãnh đạo, thì cần có những người thật sự có quyền ra quyết định. Chúng tôi sẽ chọn địa điểm dựa trên các tiêu chí này”, ông nói thêm.
Tổng thống Nga Putin đã quyết định không tham gia cuộc gặp mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ vào phút chót. Tại họp báo hôm đầu tuần, ông Zelensky gửi lời cảm ơn Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan vì đã tổ chức cuộc gặp vào cuối tuần trước.
Cuối cùng, ông Zelensky khẳng định rằng Ukraine sẽ không đồng ý với bất kỳ điều kiện nào yêu cầu rút quân khỏi lãnh thổ của mình.
“Không ai sẽ rút quân của chúng tôi khỏi phần lãnh thổ của chính chúng tôi. Đó là nghĩa vụ theo hiến pháp của tôi. Đó là nhiệm vụ của quân đội chúng tôi trong việc bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine. Đúng, một số khu vực hiện đang bị chiếm đóng tạm thời do sự xâm lược từ một quốc gia lớn hơn – điều đó rõ ràng. Nhưng sẽ không có tối hậu thư, không có ai nhượng bộ đất đai, lãnh thổ, người dân hay nhà cửa của chúng tôi”, ông nhấn mạnh.
Ông Zelensky cũng cho rằng, bất kỳ yêu cầu nào từ phía Nga về việc rút quân là dấu hiệu cho thấy Moscow không thực sự tìm kiếm hòa bình.
“Nếu bạn đang đặt ra những câu hỏi mà bạn đã biết câu trả lời là ‘không’ thì rõ ràng bạn không thực sự muốn đạt được kết quả”, ông nói.
“Về những gì chúng tôi vừa thảo luận với Tổng thống Mỹ – ông ấy tin rằng Nga sẵn sàng đàm phán và sẵn lòng thỏa hiệp…Tôi không nhớ hết mọi chi tiết, nhưng vẫn phải chờ xem”, ông Zelensky kết luận.
Ông Trump nói các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine sẽ bắt đầu "ngay lập tức"
Tổng thống Putin: Cú điện đàm với ông Trump “rất hữu ích”, Nga sẵn sàng ngừng bắn Ukraine
