Các hãng truyền thông lớn của Mỹ vừa đưa tin cách đây ít phút, ông Joe Biden đã đắc cử Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ trong hôm 7/11, với lời hứa sẽ phục hồi sự bình thường trong chính trường và mang tới một tinh thần đoàn kết toàn đất nước để đối diện với các cuộc khủng hoảng y tế và kinh tế; và biến ông Donald J. Trump trở thành vị Tổng thống chỉ có một nhiệm kỳ.
Chiến thắng của ông Biden đã chứng minh một điều rằng hàng triệu cử tri Mỹ giờ đã quá mệt mỏi với một chính quyền đầy hỗn loạn. Ông Trump hiện trở thành vị Tổng thống Mỹ đầu tiên thất bại trong chiến dịch tái tranh cử trong suốt hơn ¼ thập kỷ qua. Chiến thắng này cũng tạo nên một thời khắc lịch sử đối với người đồng hành của ông, thượng nghị sĩ Kamala Harris của bang California, sẽ trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ chức Phó Tổng thống Mỹ.
Bằng chiến thắng này, ông Biden, người sẽ tổ chức sinh nhật tuổi 78 trong tháng này, đã hiện thực hóa ước mơ vào Nhà Trắng kéo dài nhiều thập kỷ qua của ông, và cũng trở thành người cao tuổi nhất được lựa chọn làm Tổng thống. Ông Joe Biden áp dụng một chương trình nghị sự chính thống của đảng Dân chủ, hứa hẹn sẽ tạo đà phục hồi cho một đất nước đang có nhiều vết thương.
Cuộc bầu cử năm nay, có kết quả cuối cùng sau 4 ngày kiểm phiếu đầy căng thẳng ở một số bang chiến trường, diễn ra không khác gì một cuộc trưng cầu dân ý về cách điều hành đất nước của ông Trump. Ông né tránh sự chú ý, và những cử tri dù thích hay không thích ông đều đưa ra phán xét của mình về nhiệm kỳ của ông. Thế nhưng ngay từ đầu cho đến cuối chiến dịch của mình, ông Biden luôn đặt sự tập trung nhằm vào ông Trump, nhắc tới ông Trump nhiều nhất có thể.
Điều này có lẽ đã giúp ông Biden giành chiến thắng ở những bang vốn là thành trì của đảng Dân chủ ở vùng công nghiệp Trung Tây, ông tạo nên một liên minh gồm những người sinh sống ở vùng cận đô và cư dân thành phố lớn để rồi giành được ít nhất 3 bang mà đảng của ông từng để mất trong kỳ bầu cử năm 2016.
Ông Trump trở thành Tổng thống đầu tiên không thể giành nhiệm kỳ hai trong suốt 1/4 thế kỷ qua (Ảnh: NYTimes) |
Thế nhưng, dù cho ông Trump ra khỏi Nhà Trắng, cử tri vẫn gửi đi một tín hiệu bất chắc về việc ông Biden khó có thể điều hành chính quyền mới như ý muốn, khi mà đảng Dân chủ để mất nhiều ghế tại Hạ viện trong khi chỉ giành thêm được ít ghế tại Thượng viện. Ngoài ra, dù ông Trump thất bại, nhưng ông vẫn giành được sự mếm mộ của rất nhiều cử tri da trắng và cả những cộng đồng sinh sống ở khu vực nông thôn, khiến ông Biden khó có thể thực hiện được lời cam kết hàn gắn một đất nước đang bị chia rẽ sâu sắc.
Trump: "Bầu cử còn lâu mới kết thúc"
Chỉ ít phút sau khi các hãng truyền thông lớn của Mỹ gọi tên người chiến thắng Joe Biden, Tổng thống Trump nói trong một tuyên bố từ chiến dịch của ông rằng ông Biden “qua hấp tấp để tự coi mình là người chiến thắng” và nói cuộc đua này “còn lâu mới kết thúc”.
Tuyên bố này nói rằng cuộc chiến pháp lý của phía chiến dịch Trump sẽ bắt đầu trong hôm đầu tuần tới.
“Bắt đầu từ thứ Hai, chiến dịch của chúng tôi sẽ bắt đầu khởi tố vụ việc ra tòa án để đảm bảo rằng các luật về bầu cử được giữ vững, và người thắng cuộc hợp pháp được đưa vào đúng vị trí. Tôi sẽ không ngừng nghỉ cho đến khi người dân Mỹ có được một cuộc kiểm phiếu trung thực mà họ xứng đáng có, và thứ mà nền dân chủ yêu cầu” – ông Trump nói trong tuyên bố.
Kết quả của cuộc bỏ phiếu xuất hiện trong mấy ngày qua nhận được sự quan tâm đặc biệt bởi lá phiếu được kiểm một cách chậm chạp, gặp khó khăn hơn bởi những thách thức pháp lý và kiện tụng, và do áp dụng hình thức bỏ phiếu qua bưu điện để bảo vệ người dân khỏi COVID-19.
Do lá phiếu bầu qua đường bưu điện đến chậm hơn, nên ban đầu lợi thế dường như nghiêng về phía ông Donald Trump. Nhưng đến khi các thành phố lớn ở Trung Tây và miền Tây nước Mỹ bắt đầu công bố kết quả kiểm phiếu, lợi thế lại nghiêng sang chiến dịch của ông Biden. Đến chiều thứ Tư (giờ Mỹ), ông Biden đã xây dựng lại được cái gọi là “bức tường xanh” ở Trung Tây, giành lại được các bang chiến trường vốn thuộc về đảng Dân chủ gồm Wisconsin và Michigan mà ông Trump đã giành được cách đây 4 năm. Và đến hôm thứ Bảy, ông giành lại cả Pennsylvania.
Mặc dù ông Biden không muốn tuyên bố chiến thắng sớm, nhưng đã trở về quê hương mình, Delaware, vài lần để thể hiện rõ sự tự tin rằng ông sẽ thắng, cùng lúc kêu gọi người dân toàn quốc kiên nhẫn chờ đợi. Và mặc dù giành được số phiếu phổ thông cao nhất trong lịch sử bầu cử Mỹ, nhưng ông Biden vẫn đưa ra một tuyên bố mang tính chất hòa giải.
Ông nói, sẽ sớm đến lúc “để đoàn kết, hàn gắn và chung tay như một quốc gia”.
Trên thực tế, bang cuối cùng mang đến thắng lợi cho ông Biden, giúp ông giành đủ 270 phiếu đại cử tri để tuyên bố đắc cử, chính là Pennsylvania. Tính trên toàn quốc, ông Biden vượt ông Trump tới hơn 4 triệu phiếu bầu.
Luôn có niềm tin rằng ông có thể giành được các bang công nghiệp ở phía Bắc từng nghiêng về phía ông Trump cách đây 4 năm, ông Biden đã tập trung hết nguồn lực của mình vào Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Ông đã giành chiến thắng ở các bang này nhờ vào sự ủng hộ to lớn của phụ nữ, nhóm cử tri quan trọng nhưng đã rời bỏ ông Trump.
Trong lúc chuẩn bị lời tuyên thệ của mình, ông Biden sẽ trở về Washington để đối mặt với hàng loạt cuộc khủng hoảng. Ông sẽ phải nhanh chóng đảm bảo về việc phân phối một chủng vaccine ngừa COVID-19 hiệu quả, phục hồi lại nền kinh tế đất nước vốn chịu tổn thương ghê gớm do đại dịch, và giải quyết ác vấn đề liên quan tới sắc tộc, hệ thống cảnh sát cùng các cuộc biểu tình lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Và ông sẽ phải thực hiện nhiệm vụ đó trong một Quốc hội bị phân cực hơn so với Thượng viện nơi ông rời khỏi cách đây một thập kỷ, khi mà hai đảng đang cực kỳ chia rẽ. Nếu như ông Biden không thể làm cây cầu nối thu hẹp sự khác biệt trên cương vị Tổng thống và nhận được một số sự hợp tác từ phía đảng Cộng hòa, ông sẽ phải đối mặt với sức ép ghê gớm từ chính nhánh cấp tiến trong đảng của mình phải từ bỏ cách tiếp cận hòa giải, thay vào đó là một đường lối mang tính chiến đấu hơn.
Và một trong những phép thử quan trọng nhất đối với chính quyền Biden chính là việc mà ông hàn gắn sự chia rẽ đang tăng dần trong chính đảng của mình.