Nữ Tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc và đoạn kết bi kịch

VietTimes -- Tổng thống Nam Hàn Park Geun-hye trở thành lãnh đạo dân chủ đầu tiên được bầu theo quy chế dân chủ tại nước này bị buộc phải từ chức. Phán quyết của Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc về vụ luận tội bà Park Geun-hye đã được đưa ra vào trưa ngày hôm nay.
Bà Park Geun-hye. Ảnh: DW
Bà Park Geun-hye. Ảnh: DW

Các thẩm phán nhất trí ủng hộ quyết định của Quốc hội về việc luận tội bà Park về vai trò trong vụ bê bối tham nhũng liên quan đến người bạn thân Choi Soon-sil.

Những người từng hy vọng Tòa án Hiến pháp phủ định nghị quyết luận tội của Quốc hội  và bà Park Geun-hye sẽ quay trở lại làm Tổng thống sau 93 ngày tạm thời rời nhiệm sở đã vô cùng thất vọng. Bây giờ, sau khi tòa tuyên bố luận tội thì bà Park Geun-hye đã bị cách chức, chuyển từ Tổng thổng sang làm dân thường.

Bà cũng mất quyền miễn trừ và có khả năng bị truy tố. Cuối cùng, số phận của bà Park Geun-hye đã được định đoạt theo cách mà bà không mong muốn nhất.

Đây không phải là lần đầu một tổng thống Hàn Quốc bị luận tội. Trước đây, hồi tháng 3/2004, đảng đối lập Hàn Quốc cũng từng đề xuất luận tội đối với Tổng thống khi đó là ông Roh Moo-hyun, lí do là bị tình nghi "gây ảnh hưởng không công bằng" lên cuộc bầu cử Quốc hội. 

Tháng 5/2004, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc bác bỏ việc luận tội đối với ông Roh Moo-hyun, ông Roh Moo-hyun lập tức khôi phục thực hiện quyền lực Tổng thống.

Phán quyết lần này đối với bà Park Geun-hye đã được phát sóng trực tiếp trên cả nước.
Căn cứ vào luật pháp Hàn Quốc, quy trình tuyên bố luận tội Tổng thống của Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc là: Trước hết tiến hành xem xét cuối cùng, sau đó tiến hành phán quyết, đồng thời khởi thảo văn bản tuyên án (bao gồm ý kiến thiểu số), sau đó do quan tòa tuyên bố lý do phán quyết chủ yếu, tiếp tục đọc kết quả phán quyết, toàn bộ quá trình tuyên án khoảng 30 phút, được phát sóng trực tiếp trên truyền hình cả nước.

Việc bà Park bị phế truất nghĩa là Hàn Quốc phải bầu tổng thống mới vào đầu tháng 5/2017.

Căn cứ vào quy định của Ủy ban quản lý bầu cử Trung ương Hàn Quốc, sau khi phán quyết luận tội bà Park Geun-hye được thông qua, cuộc bầu cử Tổng thống khóa tới sẽ được tổ chức trong thời gian 60 ngày sau ngày tuyên án.
Ngày 9/5/2017 là ngày thứ 60 sau tuyên án vụ luận tội. Tuần đầu tiên tháng 5/2017 có một kỳ nghỉ, vì vậy ngày 9/5 trở thành ngày bầu cử Tổng thống. Ngày bầu cử sẽ được xác định là ngày lễ tạm thời.

Bà Park Geun-hye. Ảnh: LTN
Bà Park Geun-hye. Ảnh: LTN

Cái kết bi kịch
Trước khi vụ luận tội diễn ra, bà Park Geun-hye cho biết đã xác định kết án vào ngày 10/3/2017, chỉ có thể lặng lẽ chờ đợi kết quả phán quyết. Từ việc nhiều lần xin lỗi đến phủ nhận, từ chỉ trích có người thao túng phía sau đến từ chối điều tra của tòa, từ việc mãi không ra khỏi nhà cho đến chờ đợi phán quyết cuối cùng, tổng quan mọi biểu hiện, có thể nói là tâm tình của bà Park Geun-hye rất phức tạp.
Bà Park Geun-hye là con gái cả của cựu Tổng thống Park Chung-hee, nữ Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Hàn Quốc, nữ Tổng thống dân cử đầu tiên của Đông Á, và là trường hợp duy nhất cha con đều làm Tổng thống của Hàn Quốc.
Trước khi báo chí Hàn Quốc tiết lộ việc người bạn thân Choi Soon-sil tình nghi chỉnh sửa hộ tài liệu quan trọng của Tổng thống và tình nghi ép các doanh nghiệp lớn phải "góp tiền" từ cuối tháng 10/2016, bà Park Geun-hye nhận được tỷ lệ ủng hộ cao từ người dân, danh tiếng còn tốt.
Nhưng cùng với việc Quốc hội Hàn Quốc thông qua đề nghị luận tội bà Park Geun-hye vào ngày 9/12/2016, sau 70 ngày, tổ điều tra công bố kết quả điều tra cuối cùng, xác nhận bà Park Geun-hye bị tình nghi lạm quyền, nhận hối lộ và vi phạm luật pháp, sinh mạng chính trị của bà Park Geun-hye đã trên bờ vực thẳm.
Từ khi Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc bắt đầu thụ lý vụ án này cho đến nay, bà Park Geun-hye chưa từng tham gia thẩm vấn và nhiều lần cản trở tổ điều tra độc lập vào điện Blue House để điều tra, phủ nhận các chỉ trích.
Mặt khác, trước sức ép của người dân, bà nhiều lần lên truyền hình để xin lỗi, cho biết nếu người dân yêu cầu, để điều tra sự thật, bà sẽ "phối hợp thành thật với bên điều tra". Như vậy, trước sau bà có thái độ không thống nhất.
Mặc dù vẫn không từ chức, nhưng sau khi bị Quốc hội luận tội, tác phong của bà Park Geun-hye rất “kín kẽ”, trốn tránh ở Phủ Tổng thống, mỗi lần xuất hiện đều khó che giấu được dấu hiệu mệt mỏi. Chỉ khi ngẫu nhiên lộ diện thì mới thấy bà có sức sống và bình tĩnh trở lại.
Thậm chí trong năm nay Chính phủ Hàn Quốc không sắp xếp các hoạt động thường lệ như phát biểu chúc mừng năm mới. Tất cả những rắc rối này được giải quyết trong phán quyết ngày hôm nay.

Bà Park Geun-hye. Ảnh: DW
Bà Park Geun-hye khi xin lỗi người dân. Ảnh: DW

Mất đặc quyền cựu Tổng thống
Chính phủ Hàn Quốc đã sẵn sàng đối mặt với kết quả phán quyết. Ngày 9/3, tại tòa nhà Chính phủ ở Seoul, quyền Tổng thống Hàn Quốc Hwang Kyo-ahn triệu tập một hội nghị Hội đồng Nhà nước khẩn cấp, thảo luận về phương án ứng phó với các kết quả phán quyết khác nhau của vụ luận tội bà Park Geun-hye.
Trước đó, do lo ngại người dân Hàn Quốc có hành vi phản ứng quá khích sau khi có kết quả phán quyết, Cảnh sát Hàn Quốc đã hạ lệnh cho khu vực Seoul bước vào trạng thái giới nghiêm ở mức độ cao nhất.
Liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống khóa tới, tổ chức Realmeter Hàn Quốc ngày 9/3 công bố kết quả thăm dò dư luận cho biết cựu Chủ tịch đảng Dân chủ đồng hành đối lập, ông Moon Jae-in đã dẫn đầu về tỷ lệ ủng hộ liên tục trong 10 tuần. Quyền Tổng thống Hàn Quốc Hwang Kyo-ahn đứng thứ hai.
Đối với phán quyết lần này, có 76,9% người được hỏi cho rằng “cần quyết định luận tội”, tỷ lệ phản đối luận tội là 20,3%.
Căn cứ vào luật pháp Hàn Quốc, nếu Tòa án Hiến pháp quyết định cách chức Tổng thống, bà Park Geun-hye sẽ bán nhà riêng ở Thủ đô Seoul từng sống suốt trong thời gian 23 năm trước khi vào Nhà Xanh, đồng thời lựa chọn một ngôi nhà mới ở ngoại ô Seoul.
Ngoài bảo đảm an ninh của lính cảnh vệ, sau khi bị cách chức, cựu Tổng thống không được hưởng các phúc lợi như có thư ký và niên kim (khoản tiền định kỳ hàng năm được hưởng của người có bảo hiểm). Vì vậy, xung quanh nhà riêng của cựu Tổng thống phải có chốt canh gác, đồng thời khu vực xung quanh nơi ở cũng cần có điều kiện bảo vệ.
Với việc bà Park bị luận tội, Hàn Quốc chắc chắn phải hủy kế hoạch xây dựng khu nhà mới ở địa chỉ cũ để bà Park Geun-hye ở sau khi nghỉ hưu vào tháng 2/2018.