Báo chí Nhật Bản ngày 12/11 cho biết đối với yêu cầu Nhật Bản chi trả toàn bộ kinh phí cho Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản do ông Donald Trump - ứng cử viên Tổng thống Đảng Cộng hòa Mỹ, ngày 8/11 đã trúng cử Tổng thống Mỹ - đưa ra trong thời gian tranh cử, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, bà Tomomi Inada đã tuyên bố rõ là sẽ "từ chối".
Bà Tomomi Inada cho biết Nhật Bản đã gánh vác đầy đủ đối với vấn đề này, sẽ “không bỏ thêm tiền” cho Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản.
Trong thời gian tranh cử, ông Donald Trump từng cho biết nếu ông trúng cử, sẽ yêu cầu Nhật Bản và Hàn Quốc chi trả 100% mọi chi phí của quân đồn trú Mỹ.
Khi đó, ông Donald Trump cho biết nếu những nước này không sẵn sàng gánh lấy chi phí nhiều hơn thì Mỹ cần "chuẩn bị rời đi", tức là rút quân khỏi Nhật Bản và Hàn Quốc.
Đối với tuyên bố đó của ông Donald Trump, bà Tomomi Inada đã đưa ra câu trả lời của Nhật Bản.
Ngày 11/11, sau khi tham dự hội nghị nội các, bà Tomomi Inada đã trả lời phỏng vấn báo chí, cho biết Nhật Bản sẽ không tiếp tục bỏ thêm tiền cho Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản.
Bà Tomomi Inada nói: "Tôi cho rằng, chi phí của Nhật Bản đã đủ. Trên thực tế, những gì mà Chính phủ Nhật Bản cần gánh vác thì đều đã gánh vác".
Khi báo chí hỏi về cách thức ứng phó của Nhật Bản nếu ông Donald Trump yêu cầu Nhật Bản chi trả thêm kinh phí, bà Tomomi Inada từ chối trả lời về tình huống giả định này. Đồng thời, bà cho biết nếu cần bà hy vọng có thể gặp gỡ bản thân ông Donald Trump và tiến hành giải thích.
Tháng 3/2016, Quốc hội Nhật Bản phê chuẩn một kế hoạch, trong 5 năm bắt đầu từ năm tài khóa 2016, tổng kinh phí của Quân đội Mỹ tại Nhật Bản là 946,5 tỷ yên (khoảng 8,8 tỷ USD), tăng 13,3 tỷ yên (khoảng 130 triệu USD) so với 5 năm trước.
Chính phủ Nhật Bản trước tiên yêu cầu cắt giảm mạnh kinh phí phải chi trả cho Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản, nhưng Mỹ kiên trì yêu cầu tăng chi phí. Đối với Hiệp định địa vị đóng quân Nhật-Mỹ, Nhật Bản hoàn toàn không có nghĩa vụ chi trả kinh phí cho Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản.
Căn cứ vào Hiệp định địa vị đóng quân Nhật-Mỹ có hiệu lực năm 1960, sự ủng hộ của Nhật Bản đối với Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản chỉ giới hạn ở "hạ tầng và sân bãi". Nhưng cùng với kinh tế Nhật Bản phát triển, vào giữa thập niên 1970, Mỹ bắt đầu gây sức ép với Nhật Bản, yêu cầu họ cung cấp nhiều kinh phí hơn.
Trong thời điểm bà Tomomi Inada đưa ra tuyên bố trên, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang tích cực tiến hành kết nối với ông Donald Trump. Sáng sớm ngày 10/11, ông Shinzo Abe đã gọi điện cho ông Donald Trump, hẹn gặp ở New York Mỹ vào ngày 17/11/2016.
Báo chí Nhật Bản cho rằng do dự đoán sai kết quả bầu cử Mỹ, giữa chính quyền ông Shinzo Abe và nhóm tranh cử của ông Donald Trump đã thiếu liên hệ có hiệu quả.
Trong tình hình Mỹ có thể thay đổi chính sách đối với Nhật Bản, ông Shinzo Abe cấp bách muốn tiếp xúc trực tiếp với ông Donald Trump, xác nhận quan hệ đồng minh Nhật-Mỹ, làm dịu sự bất an của nội bộ chính quyền.
