Những vật thể kỳ lạ trong vùng siêu rỗng của không gian vũ trụ

VietTimes – Vụ trụ có đường kính siêu lớn đến mức không thể tưởng tượng được và có nhiều vật thể độc đáo.
Đồ họa mô phỏng Swift J1357.2-0933 với góc nhìn khi quan sát từ Trái Đất. Ảnh: Gabriel Pérez Díaz, Servicio MultiMedia (IAC).
Đồ họa mô phỏng Swift J1357.2-0933 với góc nhìn khi quan sát từ Trái Đất. Ảnh: Gabriel Pérez Díaz, Servicio MultiMedia (IAC).

Trái Đất là nơi đặc biệt vì có sự sống và nền văn minh phát triển, nhưng vũ trụ còn nhiều vật thể thú vị khác mà có thể bạn chưa nghe đến. Thông tin từ tờ Khám phá, vũ trụ có đường kính lên đến 93 tỷ năm ánh sáng - lớn đến mức không thể tưởng tượng được. Năm ánh sáng là khoảng cách mà ánh sáng đi được trong 1 năm, vào khoảng 9.461 tỷ km.

Trong khoảng không đó có vô số thiên thể: thiên hà, sao, hành tinh,... chúng không giống nhau, không hòa lẫn vào nhau. Dưới đây là những vật thể độc đáo trong vùng siêu rỗng của không gian mà các nhà khoa học khám phá được.

Hệ sao đôi Swift J1357.2

Swift J1357.2-0933 cách Trái Đất khoảng 5.000 năm ánh sáng trong chòm sao Virgo. Nó là một trong những cấu trúc lạ lùng nằm gần Trái Đất nhất.

Sau các đồ hộ mô phỏng Swift J1357.2-0933 với góc nhìn khi quan sát từ Trái Đất, các nhà khoa học suy đoán vật thể này vốn là hai ngôi sao trong một hệ sao đôi chuyển động quanh một hố đen có khối lượng tương đương một ngôi sao. Trong khoảng cách phù hợp, hai ngôi sao chuyển động quanh 1 tâm với chu kỳ quỹ đạo ngắn nhất chỉ 2,8 giờ. Thành viên trong hệ sao đôi này không bị lọt thỏm vào mà vẫn chuyển động trong hòa bình quanh hố đen.

Hanny’s Voorwerp

Hanny’s Voorwerp là một trong những cấu trúc kỳ lạ nhất từng được tồn tại nằm bên trong IC 297 (một thiên hà xoắn ốc nằm cách Trái Đất 650 triệu năm ánh sáng trong chòm sao Leo Minor). Những đài quan sát không gian như Hubble đã ngạc nhiên trước cấu trúc đặc biệt này.

Hanny’s Voorwerp còn rất to lớn với đường kính tương đương Ngân Hà, kích thước lên đến 100.000 năm ánh sáng. Thiên thể gốc của Hanny’s Voorwerp là một quasar không còn hoạt động. Thỉnh thoảng nó phát xạ với ánh sáng màu xanh sẫm tạo nên dòng vật chất có hình xoắn ốc trông rất ghê rợn. 

Siêu cụm thiên hà Horologium-Reticulum

Siêu cụm thiên hà Horologium-Reticulum có cấu trúc to lớn như một con quái vật siêu khổng lồ, chứa hơn 350.000 thiên hà riêng biệt. Trong đó, có 30.000 thiên hà lớn cùng 5.000 nhóm thiên hà chứa 300.000 thiên hà lùn, nằm cách Trái Đất 700 triệu năm ánh sáng.

Các nhà khoa học vẫn chưa rõ toàn bộ cấu trúc này kéo dài và chấm dứt ở tận đâu. Tuy nhiên, quan sát ghi nhận nó kéo dài ít nhất 1,2 tỷ năm ánh sáng và và trải rộng 550 triệu năm ánh sáng theo chiều ngang.

Bên trong siêu cụm Horologium-Reticulum là Abell 3266 - một trong những khu vực “nặng ký” nhất của nhóm các thiên hà địa phương. Các đám mây  khí khổng lồ rộng hơn 5 triệu năm ánh sáng đang tiến gần đến cụm, tái hiện thời kỳ sinh sao cho chúng ta được quan sát và hiểu về nó nhiều hơn.

The Newfound Blob

The Newfound Blob là một trong những cấu trúc lâu đời nhất và xa xôi nhất trong lịch sử thiên văn học. Cấu trúc này ó khả năng đưa chúng ta về thời bình minh của vũ trụ, từ đó phát hiện được nhiều cấu trúc to lớn hơn.

Nó bao gồm bong bóng khí khổng lồ đan xen với nhiều thiên hà, được gọi chung là Lyman Alpha Blobs, nằm cách Trái Đất 11 tỷ năm ánh sáng, trải rộng hơn 200 triệu năm ánh sáng. Vệt sáng này được hình thành chỉ 2 tỷ năm sau khi Vụ nổ lớn xảy ra. Ngày nay cấu trúc này đã đi xa hơn rất nhiều so với vị trí ban đầu của nó do sự giãn nở của vũ trụ. 

Sự hấp dẫn lớn

Ngân Hà cũng bị ảnh hưởng bởi cấu trúc The Great Attractor. Ảnh: Tully, R. B., Courtois
Ngân Hà cũng bị ảnh hưởng bởi cấu trúc The Great Attractor. Ảnh: Tully, R. B., Courtois

Sự hấp dẫn lớn" trong tên của vật thể được đặt theo 2 ý nghĩa, vừa là một cấu trúc to lớn có lực hấp dẫn cực mạnh mẽ, vừa là một đối tượng bí ẩn. Các nhà khoa học quan sát Norma - một trong những cụm thiên hà nằm gần chúng ta nhất, cách xa 220 triệu năm ánh sáng, họ nhận ra một điều kỳ lạ và khó giải thích. Có thế thế lực bí ẩn kéo những thiên hà này về một điểm chung với tốc độ 320.000 km/giờ.

Các nhà khoa học cho rằng khối lượng của thế lực bí ẩn này phải thật khổng lồ thì mới tạo ra lực hấp dẫn mạnh đến vậy. Họ cho rằng năng lượng tối - thứ thúc đẩy sự giãn nở của vũ trụ - là nguyên nhân gây nên, hoặc một thứ gì đó hoàn toàn mới mà con người chưa từng biết đến.

Siêu cụm thiên hà ở rìa vũ trụ

Các thiên hà lớn thường có xu hướng nằm gần và kết lại với nhau tạo thành các cụm thiên hà. Bên trong cụm, các thiên hà cách nhau một khoảng không gian rất lớn, tương tác với nhau bằng lực hấp dẫn. Cụm thiên hà "The Sloane Great Wall" nổi bật nhất trong các cụm. Nó có chiều dài lớn hơn 1,38 tỷ năm ánh sáng, nằm cách Trái Đất thêm 1 tỷ năm ánh sáng.

Không chỉ to lớn, kích thước này gây mâu thuẫn với vũ trụ học hiện đại. Vũ trụ được hình thành từ 13,7 tỷ năm trước, nhưng đối với một cấu trúc to lớn như vậy, nó phải mất từ 100 tỷ đến 150 tỷ năm mới có thể thành hình hoàn chỉnh. Đây là con số rất lớn và vượt xa nền tảng cơ bản của thiên văn học, khiến các nhà nghiên cứu không thể nào hiểu nổi. 

Vùng siêu rỗng của vũ trụ

Hơn 90% vũ trụ là trống rỗng, chỉ có phân tử cấp độ lượng tử tồn tại, ngoài ra không hề hành tinh, sao hay thiên hà. Tuy nhiên, do sự phân bố thiên thể tương đối dàn trải, các khoảng không này không kéo dài quá nhiều.

Trong khu vực chòm sao Eridanus có một vùng siêu trống rỗng với diện tích lên đến 1 tỷ năm ánh sáng, không có vật chất dù là khí sao hay đất đá. Ở đây là một màu đen mênh mông.

Các nhà khoa học đặt ra nhiều giả thiết. Có người cho rằng đây là lối vào với một vũ trụ song song khác, có nhà nghiên cứu lại cho biết đây là một hố đen cỡ đại mà chúng ta chưa biết tới.