Việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp, nếu xảy ra, sẽ đánh dấu một bước lùi, bởi ông Suga trước đó đã phản đối các biện pháp quá hà khắc dễ gây ảnh hưởng tới hoạt động của nền kinh tế.
Nhật Bản đã ghi nhận 4.520 ca nhiễm mới trong hôm 31/12/2020, khiến cho thủ đô Tokyo và 3 tỉnh lân cận phải kêu gọi chính phủ tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Giờ khu vực này chiếm tới một nửa tổng số ca nhiễm COVID-19 của toàn quốc.
“Ngay cả trong 3 ngày đầu năm mới, số ca nhiễm cũng không giảm ở khu vực Đô thị Tokyo” – Thủ tướng Suga nói tại một cuộc họp báo đánh dấu năm mới 2021 – “Chúng tôi nhận thấy rằng cần phải đưa ra một tín hiệu mạnh mẽ”.
Ông Suga không nói liệu chính phủ đã đưa ra quyết định hay chưa, hoặc các biện pháp hạn chế nào sẽ được áp dụng. Trước đó, hồi đầu năm ngoái, chính phủ Nhật Bản lần đầu tiên tuyên bố tình trạng khẩn cấp, kéo dài hơn 1 tháng, trong đó các trường học và cơ sở kinh doanh không thiết yếu buộc phải đóng cửa.
Ông Suga cũng nhắc lại rằng, rất nhiều ca nhiễm mới COVID-19 không rõ nguồn gốc dường như có liên hệ với các nhà hàng, và rằng việc chính phủ yêu cầu các nhà hàng ở khu vực Tokyo đóng cửa vào lúc 20h00 – thay vì 22h00 – sẽ có hiệu quả.
Trong lúc làn sóng dịch thứ ba tấn công Nhật Bản hồi tháng trước, chính phủ đã phải tạm ngừng một chương trình thúc đẩy du lịch trong vòng 2 tuần lễ (đến hết ngày 11/1). Thủ tướng Suga nói rằng việc nối lại chương trình “Go To Travel” sẽ rất khó khăn nếu áp dụng tình trạng khẩn cấp.
Toshihiro Nagahama, chuyên gia kinh tế thuộc Viện Nghiên cứu Dai-ichi Life, ước tính rằng việc người tiêu dùng ở khu vực Tokyo ngừng chi tiêu trong thời gian dài có thể khiến GDP giảm 2,8 nghìn tỉ Yen (27 tỉ USD), tương đương khoảng 0,5% theo năm.
“Tổn thất về GDP có thể khiến 147.000 người rơi vào tình trạng thất nghiệp” – ông Nagahama cho hay.
Mặc dù Nhật Bản không bắt buộc đóng cửa mà dựa trên sự tự nguyện, khác với nhiều nước trên thế giới, nhưng Thủ tướng Suga nói rằng một dự luật sẽ được phê chuẩn trong phiên họp kế tiếp của Quốc hội để tăng cường thực thi các biện pháp khẩn cấp, trong đó có cả các mức phạt cụ thể.
Hiện nay số ca nhiễm COVID-19 ở Nhật Bản khá thấp nếu so sánh với nhiều phần của châu Âu và Mỹ, nhưng ông Suga lại phải đương đầu với một thách thức khác là tổ chức Olympics ở Tokyo trong mùa Hè năm nay, sau khi đại dịch đã gây trì hoãn cho sự kiện này trong năm ngoái.
Nhật Bản hồi tháng trước nói rằng họ sẽ tạm thời không tiếp nhận người nước ngoài không phải là công dân, sau khi phát hiện ra chủng biến thể mới của virus corona.
Thủ tướng Suga nhấn mạnh rằng, chính phủ Nhật Bản sẽ tổ chức Olympics và khẳng định họ sẽ sớm khởi động chiến dịch tiêm vaccine cho người dân vào cuối tháng 2 năm nay.