Nhà nước mất nhiều tiền xây hạ tầng, giá đất tăng ai hưởng lợi?

VietTimes -- Sáng 15/6, Bộ trưởng KHĐT Nguyễn Chí Dũng tiếp tục phần trả lời chất vấn tại Quốc hội. Ông nêu vấn đề nhà nước mất nhiều tiền để đầu tư hạ tầng. Nhưng khi giá trị đất quanh khu vực dự án tăng lên thì cần tìm cách mang lại giá trị địa tô cho nhà nước, cho nhân dân
Bộ trưởng KHĐT Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: VietTimes
Bộ trưởng KHĐT Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: VietTimes

Bộ trưởng nêu ví dụ khi mở một con đường, thì nên giải phóng mặt bằng cả diện tích xung quanh, chứ không chỉ giải phóng riêng khu vực dự án. Sau đó bán đấu giá khu vực mở rộng thêm này, để thu thêm được vốn, giảm thiểu đầu tư nhà nước. Theo Bộ trưởng, đã có một số địa phương đã làm tốt mô hình này và nên nhân rộng cách làm đó.

Như thực tế hiện nay, nhà nước cứ đầu tư xây dựng hạ tầng, tăng giá trị đất, tăng chi phí đầu tư. Nhưng khi giá trị đất quanh khu vực và tại dự án, thậm chí cả khu đó tăng lên, thì hiệu quả đầu tư ấy lại do người quản lý đất hưởng, trong khi họ không có công sức nhiều trong việc đó.

"Giá trị đất của cả khu vực tăng lên thì làm gì?. Chúng tôi có phương án nhà nước bỏ tiền làm quy hoạch và đầu tư hạ tầng. Làm quy hoạch, thiết kế, hạ tầng giao thông, đô thị, sau đó mới đấu giá" – Bộ trưởng nêu ý kiến.

Liên quan tới chất vấn về định giá lại đất khi chuyển đổi mục đích sau cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, Bộ trưởng KHĐT nêu thực tế giá trị đất hiện đang xác định đất thuê của nhà nước, không tính vào giá trị của doanh nghiệp. Nhưng khi cổ phần hóa xong thì doanh nghiệp chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Khi đó lợi thế so sánh, giá trị địa tô tăng lên, lợi ích thuộc về doanh nghiệp, không phải nhà nước.

Do đó, Bộ trưởng KHĐT đề nghị trước khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước thì phải rà soát toàn bộ quỹ đất, sử dụng đất, nếu doanh nghiệp không có nhu cầu sử dụng phải trả nhà nước. Đồng thời với đó thì phải định giá lại, công khai hóa, minh bạch để tính toán, quyết định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa

Từ đó và sau khi doanh nghiệp đã cổ phần hóa, nếu chuyển đổi mục đích đất đang sử dụng thì phải đấu giá lại. Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết Thủ tướng và được đồng ý thực hiện theo hướng này, theo đề nghị của Bộ.