Nga tung S-500 biến Crimea thành “pháo đài phòng không”: Có đủ sức chặn đòn từ Ukraine?

Người phát ngôn Hải quân Ukraine, ông Dmytro Pletenchuk, mới đây đã nhấn mạnh về những nỗ lực đáng kể của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga trong việc củng cố hệ thống phòng không trên bán đảo Crimea.

Khu vực chiến lược này được sáp nhập vào Nga từ đầu năm 2014, nhưng vẫn là điểm nóng tranh chấp khi giới chức Ukraine nhiều lần khẳng định ý định tiến hành tấn công bộ binh để giành lại.

Dù các hệ thống phòng không tiên tiến đã được bố trí dày đặc tại Crimea nhiều năm trước khi xung đột toàn diện Nga – Ukraine nổ ra, việc tăng cường tiếp tục diễn ra mạnh mẽ từ năm 2023. Theo người phát ngôn Hải quân, lực lượng vũ trang Ukraine sẽ vẫn tiếp tục tấn công các mục tiêu ở Crimea bất chấp sự gia cố này.

Hải quân Ukraine đóng vai trò đặc biệt quan trọng nhờ sử dụng xuồng không người lái, có khả năng vượt qua các lá chắn của Nga vốn chỉ tập trung đánh chặn các cuộc tấn công từ trên không.

Bình luận về tình trạng phòng không ở Crimea, ông Pletenchuk nói: “Tôi không biết Nga còn có thể triển khai thêm hệ thống phòng không nào mới ở Crimea nữa. Họ đã bố trí ở đó tất cả những gì mình có. Nga từ lâu đã tập trung hệ thống S-500 Prometey tại đây. Với họ, Crimea luôn là và sẽ mãi là địa bàn có ý nghĩa sống còn về chiến lược và địa chính trị. Họ sẽ bám giữ nó đến cùng”.

“Crimea được tăng cường phòng không nhiều hơn cả các nhà máy lọc dầu của họ. Dù vậy, mọi thứ vẫn còn chờ: cho đến khi lực lượng bộ binh Ukraine tiến sát khu vực, chưa thể nói đến chuyện giải phóng”, ông nói thêm.

Việc triển khai một tiểu đoàn S-500 đến Crimea là minh chứng rõ nét về tầm quan trọng chiến lược của bán đảo này. Hệ thống phòng không thế hệ mới, từng nhiều lần bị trì hoãn, chỉ được Nga xác nhận thành lập trung đoàn đầy đủ đầu tiên vào tháng 12/2024.

Với năng lực tác chiến không gian và phòng thủ tên lửa vượt trội, S-500 là hệ thống duy nhất trên thế giới có khả năng cơ động, đánh chặn tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) và vệ tinh. Hệ thống này sở hữu cảm biến mạnh mẽ với tầm phát hiện 800 km, tầm bắn 600 km, và khả năng đánh chặn mục tiêu ở tốc độ siêu vượt âm.

Việc Nga đưa S-500 đến Crimea diễn ra ngay sau khi Washington “bật đèn xanh” cho Kiev tấn công sâu hơn vào lãnh thổ do Nga kiểm soát, làm dấy lên suy đoán rằng Ukraine có thể nhắm vào cầu Crimea bằng tên lửa đạn đạo tầm ngắn ATACMS do Mỹ viện trợ. Những đòn tấn công kiểu này nhận được hỗ trợ lớn từ cố vấn phương Tây cũng như hệ thống tình báo trên không và ngoài không gian.

Crimea đã nhiều lần trở thành mục tiêu trong các đòn tấn công của Ukraine. Dù phần lớn các cuộc tấn công bị đánh chặn, vẫn có những lần trúng đích, gây thiệt hại đáng kể. Các mục tiêu bao gồm bãi biển, cơ sở hạ tầng then chốt như cầu, cũng như hệ thống quân sự, trong đó có cả các tổ hợp phòng không.

Một vụ tấn công lớn hôm 28/6 nhằm vào sân bay Kirovske đã phá hủy nhiều trực thăng, trong đó có ít nhất một chiếc Mi-28. Trước đó, tháng 5/2024, một đòn ATACMS đã hủy diệt ít nhất 2 tiêm kích đánh chặn MiG-31 – loại khí tài được Nga coi như “báu vật”.

Việc triển khai S-500 được kỳ vọng sẽ củng cố lá chắn phòng thủ cho Crimea, không chỉ nhờ chính khả năng phòng thủ tên lửa vượt trội, mà còn bởi khả năng chia sẻ dữ liệu cảm biến với các hệ thống tầm thấp hơn như S-400 tầm xa, S-350 và Buk-M2 tầm trung, cùng các tổ hợp tầm ngắn Pantsir-S và Tor-M2.

Theo Military Watch