Nga-Syria "thắng chẻ tre", phương Tây hãy chấp nhận thất bại

Tiệp Nguyễn

23/05/2018 04:22

VietTimes -- Tác giả John Mueller đã có một quan điểm trên National Interests cho rằng giờ là thời điểm để phương Tây chấp nhận thất bại và giúp đỡ ông Assad để lập lại hòa bình tại Syria.

Hai sự thật khó chấp nhận về cuộc nội chiến kéo dài tại Syria vẫn vắng mặt trong những bàn thảo về chính sách hiện nay. Có vẻ, hiện tại là thời điểm cần nghiêm túc nhìn nhận về chúng.

Điều đầu tiên là cần phải thừa nhận lực lượng của tổng thống Syria Bashar al-Assad đã gần như chiến thắng cuộc chiến. Như nhà báo Robin Wright đã lưu ý gần đây, ông Assad đã "củng cố sự kiểm soát của ông trên phần lớn lãnh thổ Syria" và hiện tại đã "kiểm soát tất cả các thành phố lớn". Âm mưu không kích Syria với cáo buộc chính phủ Syria sử dụng chất độc hóa học hoàn toàn không hiệu quả. Robin Wright đã kết luận: "Ông Assad đang chiến thắng cuộc chiến và sự thật là tấn công quân sự vào quân đội Syria sẽ không thay đổi được điều đó".

Vụ tấn công của liên quân Mỹ-Pháp-Anh vào ngoại ô Damascus ngày 14.4.2018.

Vào tháng 2.2018, một báo cáo của tổ chức tình báo Mỹ cũng kết luận rằng: "Phe nổi dậy đối lập tại Syria trong 7 năm đã không còn khả năng hất cẳng tổng thống Bashar al-Assad hay khắc phục được những tổn thất về quân sự đang tăng lên".

Điều thứ hai là một báo cáo năm 2015 của một nhóm chuyên gia bao gồm đại sứ James Dobbins và các đồng nghiệp đưa ra: "Hòa bình tại Syria sẽ tốt hơn là cuộc chiến đang diễn ra". Những nhà lãnh đạo lo lắng tới phúc lợi của người dân Syria và kết quả dù "đau đớn" nhưng cần phải nhìn nhận sự thật hiển nhiên đó. Mỹ và các nước can thiệp vào cuộc chiến cần quan tâm hàng đầu tới việc khép lại thất bại bằng cách cắt bỏ những nguồi tài trợ cho các nhóm nổi dậy tại Syria và có thể trực tiếp ủng hộ ông Assad và những đồng minh nước ngoài của Syria.

Để làm được điều này cần phải thay đổi phần lớn chính sách và thừa nhận rằng Nga đã hoàn toàn đúng đắn trong cuộc nội chiến. Dù có rất nhiều yếu tố trong bi kịch Syria vẫn còn đang mờ mịt nhưng rõ ràng các cố vấn nước ngoài với những nhóm nổi dậy đã cố tình dây dưa, đổ dầu vào lửa và tiếp tục kéo dài thảm họa. Trong nhiều năm, hầu hết các cuộc chiến đấu đều trút bom đạn một cách mù quáng vào những khu vực thường dân, một quá trình chủ yếu gây ra cảnh khốn cùng và những người tị nạn. Tất cả những chính sách được đưa ra liên quan tới Syria ở thời điểm hiện tại cần phải ghi nhớ tới hoàn cảnh tối tăm này.

Nga-Syria "thắng chẻ tre", phương Tây hãy chấp nhận thất bại ảnh 1

Tháng 9.2015, tổng thống Syria Bashar al-Assad đã nhờ Nga trợ giúp tại Syria.

Tất nhiên sẽ có những rủi ro như khi hòa bình được đảm bảo, quân đội Assad sẽ tìm cách tiêu diệt những kẻ thù cũ. Nhưng Mỹ và các bên can thiệp khác có thể đối phó hiệu quả với điều này khi có những hành động thực tế ở trong vấn đề. Phương Tây đã chia cắt Syria một cách hiệu quả với những vùng đất vẫn bị kiểm soát bởi rất nhiều nhóm nổi dậy từ lực lượng người Kurd do Mỹ chống lưng tới các nhóm vũ trang Hồi giáo khác. Mỹ cũng có thể tiếp tục chống lưng cho tàn dư một vài nhóm thánh chiến. Theo ông Dobbins, tình huống này sẽ kéo dài trong nhiều năm và là những nỗ lực để khiến những đàm phán hòa giải khó thực hiện.

Nhưng phần lớn đất nước Syria đã được dẹp yên. Kết quả là, rất nhiều người tị nạn đã thấy an toàn để có thể trở về và xây dựng lại đất nước của họ. Rõ ràng, phần lớn lãnh thổ mà người Syria muốn tái định cư ở các khu vực thuộc chính phủ hơn là những vùng được kiểm soát bởi các nhóm nổi dậy vốn tàn ác và ô hợp. Những chi tiết dù không rõ ràng nhưng cũng có thể đưa ra được sự lựa chọn, 2/3 dân số đã di tản khỏi vùng đông Aleppo do các nhóm nổi dậy nắm giữ và muốn được dàn xếp trong khu vực do chính phủ kiểm soát. Một giáo sư tại Aleppo có quan điểm chống chế độ Syria cũng tính toán rằng nếu có một cuộc bầu cử trong thời gian gần đây thì ông Assad sẽ chiếm được hơn 70% số phiếu.

Nga-Syria "thắng chẻ tre", phương Tây hãy chấp nhận thất bại ảnh 2

Sau vụ tấn công của phương Tây vào Syria ngày 14.4, Nga hứa sẽ chuyển giao hệ thống phòng thủ tên lửa S-300 cho Syria.

Đầu năm 2014, chuyên gia về Trung Đông và là cựu chủ tịch của Trung tâm cố vấn tình báo quốc gia thuộc CIA, ông Graham Fuller đã chỉ ra rằng dù ông Assad "không phải là một người cai trị lý tưởng", nhưng ông "là một người có lý trí, đã có thời gian dài điều hành đất nước" và chắc chắn không phải là mối đe dọa đối với Mỹ. Hơn nữa, ông Assad được nhiều người ủng hộ ở Syria, những người "thật sự sợ tình trạng vô chính phủ trong nước" sẽ xảy ra nếu ông Assad "ngã ngựa". Bài học về Libya rất rõ ràng với họ.

Kết luận cuối cùng là "đã tới thời điểm phải đối mặt với thực tế, chấp nhận thua cuộc và cho phép nếu không thể giúp đỡ ông Assad nhanh chóng kết thúc cuộc nội chiến tại Syria".