Tập đoàn United Aircraft Corporation (UAC) của Nga vừa thông báo trì hoãn chương trình khẩn cấp nhằm nối lại sản xuất hàng loạt biến thể hiện đại hóa của máy bay cảnh báo sớm và chỉ huy trên không (AEW&C) A-50. Tổng công trình sư kiêm phó tổng giám đốc UAC, ông Sergey Korotkov, đã tiết lộ chi tiết về tương lai chương trình trong một cuộc phỏng vấn gần đây.
“Hiện chưa có quyết định về việc sản xuất hàng loạt A-50 ở giai đoạn này”, ông Korotkov khẳng định, cho biết việc định đoạt cuối cùng chỉ diễn ra sau khi quá trình phát triển hiện tại hoàn tất. Ông nhấn mạnh nhiều hệ thống điện tử trên máy bay vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, và kế hoạch sản xuất sẽ tiếp tục bị đình trệ cho đến khi đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn hiệu năng.
So với Mỹ và Trung Quốc, năng lực của phi đội AEW&C Nga vẫn còn khá hạn chế. Không chỉ sở hữu ít máy bay hơn, Nga còn thiếu sự đa dạng về hệ thống tác chiến và các tính năng tiên tiến.
Dù mẫu kế nhiệm A-100 đã có chuyến bay đầu tiên vào tháng 11/2017 và tiếp đó thử nghiệm tổ hợp cảm biến mới vào tháng 2/2022, chương trình này vẫn liên tục chậm trễ, chủ yếu do điểm yếu trong ngành công nghiệp điện tử của Nga. A-100 được kỳ vọng sẽ vượt trội về độ tin cậy, khả năng kháng chế áp điện tử, tầm phát hiện xa hơn và mức độ tự động hóa cao hơn so với A-50, cả hai đều phát triển dựa trên khung thân Il-78.
Nhiều công nghệ của A-100 đã được ứng dụng để nâng cấp A-50 do Liên Xô chế tạo thành biến thể A-50U. Phiên bản này cải thiện đáng kể khả năng nhận thức tình huống và tăng tầm phát hiện mục tiêu cỡ tiêm kích từ 400 km lên hơn 700 km. Năng lực của A-50U đã được thử nghiệm rộng rãi trong chiến sự Ukraine, mặc dù nguồn tin Ukraine và phương Tây khẳng định đã bắn hạ 2 chiếc, trong đó có một chiếc bị hạ bằng tên lửa đất đối không S-200 do Liên Xô sản xuất.
Máy bay AEW&C được xem là nhân tố làm tăng năng lực trong tác chiến trên không, giúp mở rộng khả năng nhận thức tình huống, chỉ huy – kiểm soát, đồng thời dẫn đường cho tên lửa từ tiêm kích và các hệ thống phòng không tới mục tiêu. Khả năng chiếu xạ radar liên tục của chúng cũng cho phép nhắm bắn mà không kích hoạt cảnh báo radar trên mục tiêu.
A-50U đã chứng minh hiệu quả trong việc dẫn bắn tên lửa 40N6 của hệ thống phòng không S-400 và tên lửa không đối không R-37M phóng từ tiêm kích Su-35, cả hai đều có tầm bắn tới 400 km. Dù tiêm kích đánh chặn MiG-31BM sở hữu radar đủ mạnh để hoạt động độc lập, các khí tài khác như Su-35 hay S-400 lại cần sự hỗ trợ từ AEW&C để đánh trúng mục tiêu ở cự ly xa.
Giới quan sát cho rằng nguyên nhân chậm trễ trong việc tinh chỉnh hệ thống điện tử của A-50 có thể xuất phát từ việc Nga đang cố gắng tích hợp những bài học thực chiến ở Ukraine vào các nâng cấp sắp tới.
Chiến đấu nguy hiểm nhất của Nga bị tố xâm nhập không phận NATO: Tại sao MiG-31 gây lo ngại?
Nga tung "tuyệt kỹ" P-700 từ tàu ngầm hạt nhân: Lời cảnh báo gửi tới Mỹ và Nhật
Hàn Quốc hạ thủy tàu chiến mặt nước mạnh nhất: Có tốt hơn tàu khu trục của Hải quân Mỹ?
Theo Military Watch
