Theo Viện Doanh nghiệp Mỹ, mới đây Mỹ đã triển khai 4 chiếc máy bay chuyên nhiệm tác chiến điện tử EA-18G Growlers tới Philippines. Theo Bộ tư lệnh Thái Bình Dương, những máy bay này sẽ tham gia huấn luyện song phương với các phi công không quân Philippines và hỗ trợ các chiến dịch thường lệ nhằm tăng cường lĩnh vực giám sát biển khu vực và bảo đảm quyền tiếp cận hàng không và đường biển phù hợp với luật pháp quốc tế.
Việc triển khai trên diễn ra tiếp sau động thái không quân Mỹ trước đó điều động 5 chiến đấu cơ A-10 Warthogs tới Philippines. Đó là phi đội tạm thời được thiết lập sau khi tòa án tối cao Philippines phê chuẩn thỏa thuận hợp tác quốc phòng với Mỹ và cho phép quân đội Mỹ được tiếp cận 5 căn cứ quân sự của Philippines.
Vào thời điểm đó, một số người ngạc nhiên bởi 4/5 căn cứ nói trên là cơ sở không quân và không có quân cảng nào. Tuy nhiên, khi hai biên đội máy bay đầu tiên tới Philippines đã làm rõ hơn quân đội Mỹ có ý định sử dụng những căn cứ này như thế nào và tại sao không quân lại được ưu tiên.
Theo Viện Doanh nghiệp Mỹ, chiến đấu cơ Warthogs chuyên nhiệm yểm trợ trên không ở cự ly gần không phải loại máy bay thích hợp dành để không chiến với các chiến đấu cơ Trung Quốc. Nhưng nó lại có khả năng bay qua không phận quốc tế gần bãi cạn Scarborough và minh chứng cam kết của Lầu Năm Góc giữ bầu trời mở đối với tất cả…
Trung tá Damien Pickart, một phát ngôn viên của lực lượng không quân Thái Bình Dương cho biết máy bay A-10 cực kỳ xuất sắc về khả năng lảng vảng và tác chiến ở tốc độ cũng như độ cao thấp, những năng lực rất cần thiết nhằm duy trì sự hiện diện không quân cũng như trong lĩnh vực trinh sát biển và cứu hộ.
Máy bay A-10, do thế hết sức thích hợp và cần thiết nếu như Mỹ cảm thấy cần để thực hiện các chiến dịch tự do hàng hải một cách ồn ào và dễ nhận biết hơn bên trên hoặc gần các khu vực đảo tranh chấp. Nếu cần, các máy bay A-10 cũng sẵn sàng tung ra những đòn tấn công.
Trong khi đó, không bay “chậm và thấp” như Warthog, các máy bay chuyên nhiệm tác chiến điện tử EA-18 Growlers lại bay cao với tốc độ nhanh. Tuy nhiên, cũng như Warthog, các máy bay tác chiến điện tử Growlers rất thích dụng để đối phó với các mối đe dọa từ các cơ sở quân sự của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam).
Growlers là phi cơ chuyên nhiệm tấn công điện tử. Hãng Boeing sản xuất EA-18 đã mô tả nó là “loại máy bay tấn công điện tử tiên tiến nhất”. Cất cánh từ căn cứ không quân Clark, các máy bay Growlers của Mỹ sẽ ở vị trí thuận lợi để gây nhiễu và nếu cần thiết, phá hủy các trạm radar trên các đảo nhân tạo xây dựng phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tác chiến cùng nhau, hai loại máy bay Warthog và Growler triển khai tại Philippines gửi một thông điệp quan trọng tới Trung Quốc rằng: Các vị trí ở Trường Sa của các người rất dễ tổn thương. Chúng tôi có thể chọc mù các người theo ý muốn. Nếu các người tuyên bố thiết lập một khu nhận diện phòng không, chúng tôi có thể khiến nó vô hiệu.
Trong một động thái khác, hai cụm tác chiến tàu sân bay Mỹ John C. Stennis và Ronald Reagan đã hải hành sát cánh với nhau trên biển Philippines trong cuộc tập dượt phòng không và giám sát biển huy động 12.000 thủy binh, 140 máy bay và 6 chiến hạm khác, Hạm đội Thái Bình Dương ở Hawaii cho biết.
Theo Viện Doanh nghiệp Mỹ, Mỹ tung chiêu này tất nhiên nhằm thuyết phục Trung Quốc rằng Washington đã chuẩn bị hành động trước những mối đe dọa tiềm ẩn nếu bị thúc ép. Bắc Kinh phản ứng ra sao đối với phán quyết sắp tới của Tòa án Trọng tài Thường trực quốc tế và liệu Trung Quốc có mở rộng chiến dịch xây đảo nhân tạo tới bãi cạnScarborough hay không sẽ cho thấy nước này diễn giải được bao nhiêu những thông điệp của Mỹ.
