Vào ngày 26/10, Mỹ đã đưa các chiến binh mới đến miền đông Syria. Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper hôm 25 nói, động thái này là để ngăn chặn tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo IS quay trở lại cướp các mỏ dầu.
Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov nói rằng động thái này của Mỹ chẳng khác nào “hành động ăn cướp quốc tế”, thậm chí công bố các bức ảnh vệ tinh để chứng minh. Còn Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan nói rằng, nếu thỏa thuận Thổ Nhĩ Kỳ - Nga thất bại, phía Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đơn phương hành động một mình để loại bỏ lực lượng vũ trang người Kurd.
 |
|
Quân cảnh Nga tuần tra ở biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ
|
Quân đội Mỹ tiến vào Syria “bảo vệ dầu”
Theo tin của CNN, vào sáng ngày 26 giờ địa phương, khoảng 18 xe quân sự của Mỹ đã rời khỏi phía bắc Iraq và đi vào vùng đông bắc Syria. Các lực lượng vũ trang người Kurd Syria và các quan chức biên giới ở khu vực Kurdistan cũng xác nhận tin tức về việc quân đội Mỹ đã tiến vào Syria.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rút khoảng 1.000 lính Mỹ khỏi biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ ở miền bắc Syria và việc rút quân cũng đã bắt đầu từ vài ngày trước. Tuy nhiên, vào ngày 25, ông Esper đã nói tại trụ sở của NATO rằng, quân đội Mỹ sẽ được điều động đến các mỏ dầu ở miền Đông Syria để áp chế ISIS.
Ông Esper nói rằng nếu ISIS có được tài nguyên mỏ dầu, tức là chúng sẽ có được vũ khí, các tay súng chiến đấu và mọi thứ khác, sẽ “trở nên khó tiêu diệt hơn”. Tuy ông Esper không đề cập đến tình hình quân số và thiết bị liên quan đến việc triển khai quân đội Mỹ, nhưng ông nói rằng việc triển khai mới sẽ bao gồm “các đơn vị cơ giới hóa”.
Trước đó, hãng Associated Press đã phân tích rằng Mỹ có thể triển khai xe tăng và xe bọc thép chở quân “Bradley”. Tuy nhiên, theo bản tin của Washington Post, từ các dữ liệu hình ảnh vệ tinh có thể thấy, lực lượng chính đi vào Đông Bắc Syria trong ngày hôm đó là các xe bọc thép chống mìn, không thấy xe tăng và xe tải chở quân.
 |
|
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenko: hành động của Mỹ chẳng khác nào hành động “ăn cướp quốc tế” do một chính phủ chi phối nhắm vào một quốc gia khác
|
Nga phê phán Mỹ có “hành động ăn cướp”
Các nhà phân tích cho rằng động thái này của Mỹ cho thấy quân đội Mỹ không hề muốn rút hoàn toàn khỏi Syria, mà là chú trọng vào việc cải thiện khả năng quân sự và nắm quyền chủ động tại các mỏ dầu ở Đông Syria. Nga đã phê phán động thái của Mỹ không khác gì hành động ăn cướp và ý định thực sự của việc triển khai quân đội là để bảo vệ việc buôn bán dầu bất hợp pháp, kiếm được lợi nhuận khổng lồ từ đó.
Theo tin của Russia Today (RT), ngày 26/10, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố một số bức ảnh đen trắng được cho là chụp vào tháng 8 và tháng 9, cho thấy hàng mấy chục xe bồn chở dầu được nhìn thấy ở tỉnh Deir ez-Zor giàu có tài nguyên dầu mỏ Đông Bắc Syria. Tại tỉnh Hasakah lân cận, cũng xuất hiện hàng chục xe tải chở dầu như thế.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov cho biết, các hình ảnh này cho thấy các hoạt động buôn lậu dầu được tiến hành dưới sự bảo vệ của quân đội Mỹ và các công ty an ninh tư nhân Mỹ. Nếu đoàn xe chở dầu bị tấn công, lực lượng đặc nhiệm và không quân Mỹ sẽ ngay lập tức can thiệp. Và đây mới chính là ý định thực sự của việc Mỹ triển khai quân đội tới vùng Đông Syria.
 |
|
Bộ Quốc phòng Nga cho biết, tại tỉnh Hasakah lân cận, cũng có 22 xe tải chở dầu. Nguồn ảnh: RT |
Ông Igor Konashenkov nêu rõ: ngày 23/8, hình ảnh vệ tinh chụp được ở khu vực Damen cách Deir ez-Zor 42 km về phía Đông có khoảng 90 xe ô tô, trong đó có 23 xe bồn chở dầu. Ngày 5/9, vệ tinh phát hiện thấy tại tỉnh Hasakah có 25 xe, trong đó có 22 xe chở dầu. Ngày 8/9 lại phát hiện thấy gần Deir ez-Zor 32 xe chở dầu và ở khu vực Ma e-tin cũng thuộc tỉnh Deir ez-Zor có 34 xe chở dầu.
Ông Konashenkov chỉ rõ, hoạt động buôn lậu dầu mỏ này được tiến hành bởi một công ty có tên là “Sadcab” hoặc “Sedcab” do Mỹ kiểm soát; khoản tiền thu được sẽ được chuyển vào tài khoản của hãng thầu quân sự Mỹ hoặc cơ quan tình báo Mỹ.
Theo hãng tin Nga Spunik, tướng Konashenkov cho biết, theo mức giá 38 USD/thùng dầu nhập lậu của Syria, mỗi tháng chính phủ Mỹ thu nhập từ sản xuất dầu của Syria hơn 30 triệu USD. Việc khống chế về quân sự đối với mỏ dầu ở miền bắc Syria chẳng khác nào một hành động “ăn cướp quốc tế” do một chính phủ chi phối nhắm vào một quốc gia khác.
 |
|
Hình ảnh vệ tinh do Bộ Quốc phòng Nga công bố tìm thấy 34 xe bồn chở dầu tại một mỏ dầu cách Deir ez-Zor 42 km về phía đông. Nguồn ảnh: RT |
Ông Konashenkov nói, hành vi này “khác xa với tư tưởng tự do và khẩu hiệu chống khủng bố mà Mỹ tuyên bố”. Ông nhấn mạnh rằng dù là luật quốc tế hay luật pháp riêng của Mỹ cũng không có chỗ nào cung cấp các quy định pháp lý cho việc quân đội Mỹ thay mặt Syria và nhân dân Syria để bảo vệ các mỏ dầu của Syria. “Tất cả các mỏ dầu của Syria chỉ thuộc về Syria”.
Thổ Nhĩ Kỳ “quyết không buông lỏng”
Để thực hiện sự Thỏa thuận Sochi giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 25/10 Nga đã đưa thêm khoảng 300 quân cảnh tới Syria. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov ngày 26/10 cũng gọi điện cho Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo để thảo luận về tình hình ở Syria. Phía Nga nhấn mạnh cần phải thực hiện sự kiềm chế và không được có các hành động có thể xâm hại chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria.
Theo bản ghi nhớ được ký tại Sochi giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga hôm 22/10, kể từ 12 giờ ngày 23/10, quân cảnh quân đội Nga và lính biên phòng Syria sẽ hỗ trợ nhân viên và thiết bị vũ trang người Kurd rút về khu vực cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ 30 km về phía nam trong vòng 150 giờ.
Tuy nhiên, ngày 26/10. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan nói, nếu các lực lượng vũ trang người Kurd không rút đi trong thời gian quy định, phía Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đơn phương thực hiện một chiến dịch loại bỏ họ. Nếu các tổ chức khủng bố tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công từ bên trong và bên ngoài “khu vực an ninh”, bất kể họ trốn đến đâu, Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ tiến hành truy kích.
 |
|
Bản đồ phân bố dầu khí của Syria cho thấy phần lớn các mỏ dầu tập trung ở khu vực miền Đông Bắc nước này
|
Vùng Đông Bắc Syria vốn do người Kurd kiểm soát chiếm 90% sản lượng dầu và 80% sản lượng lương thực của nước này. Các lực lượng của liên minh Nga, Syria và Iran luôn hy vọng giành được quyền kiểm soát khu vực nhiều dầu mỏ này, nhưng không thực hiện được bởi sự cản trở của lực lượng người Kurd được quân đội Mỹ hỗ trợ. Nay, khi mà cơ hội để họ thực hiện ước mơ này đã tới thì Mỹ lại bất ngờ triển khai quân đội vào để bảo vệ nguồn lợi lớn này.
E rằng với các động thái của các bên liên quan, trong thời gian ngắn tới đây, vùng biên giới phía bắc của Syria sẽ vẫn mịt mù khói lửa.
Theo Guancha, Đông Phương
