Ngày 29/3, Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam cho biết, Mỹ đã chuyển giao 6 xuồng tuần tra và trang bị cho Chính phủ Việt Nam, tổng trị giá 20 triệu USD. Đại sứ quán Mỹ khẳng định: “Quan hệ song phương Mỹ - Việt tiếp tục nâng lên tầm cao mới”.
Mỹ sẽ còn chuyển giao nhiều xuồng tuần tra hơn cho Việt Nam, đồng thời đã cung cấp một trung tâm huấn luyện, xưởng bảo dưỡng, một thang nâng xuồng, các phương tiện, máy mô phỏng hàng hải.
Hãng AFP Pháp bình luận, trong bối cảnh tình hình Biển Đông tiếp tục có dấu hiệu căng thẳng, Mỹ và Việt Nam - hai “đối thủ cũ” đang tăng cường quan hệ song phương.
Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam cho biết 6 xuồng tuần tra bàn giao cho Việt Nam là xuồng cao tốc Metal Shark, sẽ được dùng để ngăn chặn các loại tội phạm nhằm vào Việt Nam hoặc ở khu vực lân cận Việt Nam, bao gồm phá hoại môi trường, đánh bắt cá phi pháp, cướp biển và các mối đe dọa khác.
Đài truyền hình EBC Đài Loan cho rằng xuồng tuần tra Metal Shark có thể trang bị tên lửa, sẽ có lợi cho nâng cao khả năng phòng vệ duyên hải cho Việt Nam.
Đây là lần thứ hai Mỹ chuyển giao xuồng tuần tra cho Việt Nam. Lần trước là vào tháng 5/2017, khi đó Việt Nam cũng nhận được 6 xuồng tuần tra Metal Shark của Mỹ.
Ngày 29/3, Đại sứ quán Mỹ cho biết việc chuyển giao lần này cho thấy “sự ủng hộ của Mỹ đối với Việt Nam, quốc gia đang nỗ lực vì an ninh và luật pháp quốc tế”.
Hãng AFP Pháp cho rằng những năm gần đây Hà Nội và Washington đã cải thiện quan hệ quân sự. 3 tuần trước, tàu sân bay USS Carl Vinson hải quân Mỹ đã đến thăm Việt Nam.
Theo báo chí Trung Quốc, lô 6 xuồng tuần tra đầu tiên là một phần trong bản ghi nhớ hợp tác quốc phòng được hai nước Việt Nam và Mỹ ký kết vào năm 2011, lô 6 xuồng tuần tra bàn giao lần này là một phần trong thỏa thuận Việt - Mỹ được ký kết vào năm 2016.
Như vậy, những xuồng tuần tra này sẽ tăng cường năng lực cho Cảnh sát biển Việt Nam. Điều này cho thấy, Mỹ hiểu rất rõ tương lai của Việt Nam lệ thuộc rất nhiều vào biển đảo. Qua đây, Việt Nam và Mỹ đang tiếp tục tăng cường hợp tác trong vấn đề Biển Đông và hợp tác quốc phòng.
Xuồng tuần tra Metal Shark dài 23 m, rộng 6,4 m, được chế tạo bằng nhôm hoàn toàn, tốc độ tối đa có thể đạt trên 70 km/giờ, sử dụng hệ thống đẩy phun nước, mỗi xuồng sẽ trang bị 2 khẩu súng máy và radar tìm kiếm.
Xuồng tuần tra Metal Shark được sử dụng rộng rãi và được ưa thích phổ biến, phiên bản quân dụng có thể chở theo 8 thủy thủ và có thể hoạt động liên tục vài ngày trên biển.
Những năm gần đây, quan hệ quốc phòng Việt - Mỹ đã được cải thiện rất lớn. Bất kể Đảng Dân chủ hay Đảng Cộng hòa lên cầm quyền ở Mỹ cũng đều coi trọng quan hệ với Việt Nam. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã đến thăm Việt Nam thường xuyên hơn.
Tháng 1/2018, ngay sau khi công bố báo cáo chiến lược quốc phòng 2018, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã lần lượt đến thăm Indonesia và Việt Nam. Điều này cho thấy Mỹ coi trọng Việt Nam trong chính sách đối với khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Ngoài chuyển giao xuồng tuần tra, Mỹ cũng đã cung cấp 2 tàu tuần tra lớp Hamilton cho Việt Nam. Hơn nữa, có nguồn tin cho rằng triển vọng Mỹ cung cấp tàu tuần tra lớp Hamilton thứ ba cho Việt Nam trong thời gian tới là “khả quan”.
Ngoài ra, một điểm nổi bật trong quan hệ quốc phòng Việt - Mỹ thời gian qua là tàu sân bay USS Carl Vinson đã đến thăm cảng Tiên Sa, Đà Nẵng, Việt Nam từ ngày 5 - 9/3/2018. Sự kiện này đã gây chú ý rất lớn cho dư luận quốc tế, nhất là Trung Quốc.