Tranh cãi gay gắt giữa Elon Musk và Marco Rubio
Theo New York Times ngày 7/3, trong cuộc họp, Elon Musk và Ngoại trưởng Marco Rubio đã có một cuộc tranh cãi gay gắt về việc sa thải nhân viên. Ông Trump đã cố gắng làm trung gian hòa giải hai bên và nhấn mạnh rằng các quyết định sa thải trong tương lai nên được các bộ trưởng nội các kiểm soát, thay vì chỉ riêng Musk và nhóm của ông quyết định.
Trong mấy tuần qua, DOGE của Musk đã chủ trì một chiến dịch tinh giản chính phủ mạnh mẽ dẫn đến hàng chục nghìn vụ sa thải và nhiều vụ kiện tụng tại tòa án, nhiều thẩm phán liên bang đã đặt câu hỏi về chiến dịch này, thậm chí một thẩm phán còn phán quyết rằng việc sa thải không liên quan đến hiệu suất làm việc của nhân viên. Ngoài ra, chủ tịch Ủy ban Công vụ liên bang cũng chỉ ra rằng chính phủ đã không đưa ra được lý do hợp lý để chứng minh cho tính hợp pháp của những đợt sa thải này.
Trong cuộc họp nội các tối 6/3, ông Rubio và Musk đã xảy ra xung đột dữ dội. Theo những người biết rõ vấn đề, Musk đã chỉ trích Rubio ngay tại chỗ vì "cơ bản không sa thải người nào" và thậm chí còn mỉa mai rằng người duy nhất bị ông sa thải là một nhân viên của DOGE.
Trước những lời chỉ trích của Musk, ông Rubio nhanh chóng phản pháo, chỉ ra rằng Bộ Ngoại giao đã cho phép hơn 1.500 viên chức nghỉ hưu sớm thông qua một chương trình mua đứt, và mỉa mai hỏi Musk rằng liệu có muốn ông "thuê lại tất cả những người này rồi lại sa thải họ không?". Sau đó, ông liệt kê chi tiết kế hoạch tái cấu trúc của Bộ Ngoại giao để chứng minh rằng kế hoạch sa thải của ông đã được tiến hành.
Ảnh: ABCnews.
Tờ New York Times lưu ý rằng Musk đã phớt lờ điều đó và trả lời, "ông giỏi thể hiện trên TV", ngụ ý rằng công việc của Rubio chỉ giới hạn ở hình ảnh công chúng hơn là thực hiện nhiệm vụ thực tế. Trong lúc đó, ông Trump vẫn đứng khoanh tay quan sát diễn biến tình hình, chỉ đứng ra can thiệp để xoa dịu khi cuộc tranh luận đi đến bế tắc. Ông bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Rubio, nói rằng Ngoại trưởng "đang làm rất tốt" và lưu ý rằng các quan chức nội các có trách nhiệm rất lớn, không chỉ quản lý các cơ quan mà còn phải đối mặt với dư luận. Vì vậy, tất cả các bên nên “đồng tâm hiệp lực và cùng nhau nỗ lực”.
Quyền hạn của DOGE và Musk bị thách thức
Tuy nhiên, cuộc họp này không chỉ diễn ra tranh chấp giữa Rubio và Musk, mà còn đánh dấu sự công khai dần dần những phản đối ảnh hưởng của Musk trong chính quyền Trump. Nhiều đảng viên Cộng hòa cấp cao đã bày tỏ không hài lòng với cách làm của DOGE, cho rằng các cải cách "kiểu cưa máy" của Musk không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của chính phủ mà còn mang lại rủi ro pháp lý.
Hôm 4/3, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune đã nói trong một cuộc phỏng vấn với CNN rằng "các bộ trưởng nội các cần phải nắm toàn quyền quyết định về nhân sự". Phát biểu này nhanh chóng gây chấn động ở Washington và được coi là lời cảnh báo chính thức đầu tiên trong Đảng Cộng hòa về sự kiểm soát quá mức của Musk đối với chính phủ.
Theo một quan chức Nhà Trắng, cuộc họp nội các hôm 6/3 được sắp xếp đột ngột và những người tham gia chỉ được thông báo khẩn cấp vào đêm khuya ngày 5/3, cho thấy ông Trump đã nhận thức được tình hình căng thẳng gia tăng trong đảng. Tại cuộc họp, ông Trump đã xác định rõ phạm vi thẩm quyền của DOGE.
Tờ New York Times phân tích rằng mặc dù quyết định này được coi là "làm suy yếu đáng kể quyền lực của Musk", nhưng bản thân Musk không đưa ra bất kỳ sự phản đối nào tại cuộc họp. Theo những người hiểu rõ vấn đề, ông thừa nhận DOGE đã "mắc sai lầm" trong quyết định sa thải một số nhân viên và đồng ý điều chỉnh sách lược của mình.
Tuy nhiên, tầm ảnh hưởng của Musk vẫn rất lớn. Ông không chỉ là một trong những người ủng hộ chính trị và tài chính lớn nhất của Trump mà còn là chủ sở hữu của mạng xã hội X, điều này khiến các quan chức cấp cao của Nhà Trắng lo ngại rằng ông có thể công khai tấn công họ trên mạng xã hội.
Trên thực tế, cuộc tranh cãi giữa Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy với Musk tại cuộc họp cũng làm nổi bật những căng thẳng này. Ông Duffy cáo buộc nhóm của Musk đã “muốn sa thải các nhân viên kiểm soát không lưu", điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn hàng không.
Sau cuộc họp, ông Trump đã đăng bài trên Truth Social, hứa từ nay sẽ tổ chức "các cuộc họp tương tự hai tuần một lần" để đảm bảo thực hiện chính xác các kế hoạch sa thải ở nhiều bộ phận khác nhau.
Bất chấp nỗ lực của ông Trump nhằm cân bằng lập trường của các bên, các quan chức Nhà Trắng vẫn không hài lòng với nhóm của Musk. Bộ trưởng Bộ Cựu chiến binh Doug Collins đã cảnh báo tại cuộc họp rằng các cải cách của Musk có thể ảnh hưởng đến "hàng nghìn cựu chiến binh" - những người ủng hộ cốt lõi của ông Trump. Trump đồng ý với điều này và nhấn mạnh rằng chính phủ nên "giữ lại những người thông minh và loại bỏ những kẻ xấu".
Sau cuộc họp này, Nhà Trắng đã nhanh chóng triển khai các hoạt động quan hệ công chúng. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nói trong một tuyên bố: "Như Tổng thống Trump đã nói, đây là một cuộc họp tuyệt vời và rất hiệu quả, mọi người cùng nhau hiệp lực để nỗ lực cho chính phủ hiệu quả hơn".
