Luis Posada Carriles: Tội đồ của Cuba

VietTimes -- Luis Posada Carriles vừa qua đời ngày 23.5.2018, bị coi là tội đồ của đất nước Cuba. Luis Posada bị cáo buộc là chủ mưu vụ đánh bom khủng bố máy bay làm cho 73 người thiệt mạng. Những bí mật về cuộc đời và mối liên hệ của Posada với CIA đã được đưa ra ánh sáng qua những tài liệu được giải mật vào cuối năm 2017. 

"Ông ta là người cung cấp tin tức cho CIA nhưng được coi là rất nguy hiểm phải theo dõi chặt chẽ. CIA đã đào tạo và sử dụng ông với âm mưu lật đổ Fidel Castro cũng như theo dõi những người Cuba chống Castro khác. 

Và khi một chiếc máy bay của hàng không Cuba bị nổ tung trên không năm 1976 khiến 73 người thiệt mạng, chính phủ Cuba đã buộc tội Luis trong khi CIA lo lắng quan hệ của họ với ông sẽ được công khai".

Đó là chân dung của Luis Posada Carriles còn được biết đến với cái tên "Bambi" được tiết lộ trong hồ sơ vừa mới được CIA giải mật vào cuối năm 2017 - một phần của số lượng lớn tài liệu liên quan tới vụ ám sát tổng thống Mỹ John F. Kennedy. 

Posada trong buổi phỏng vấn với El Nuevo Herald ngày 14.4.2011.
 Posada trong buổi phỏng vấn với El Nuevo Herald ngày 14.4.2011.

Tờ El Nuevo Herald đã điểm qua khoảng 1.000 trang tài liệu nhưng cần nhiều năm để cho những điều tra viên nghiên cứu tất cả các tài liệu mới được công khai. Vài tài liệu đã được công bố trước đó nhưng có những chi tiết quan trọng bị bôi xóa để bảo vệ các nguồn tin tình báo và các hệ thống. 

Những tài liệu được el Nuevo Herald xem xét cung cấp rất nhiều chi tiết về mối quan hệ của Posada với CIA cho tới năm 1976. 

Sau khi phục vụ trong quân đội Mỹ năm 1963 và 1964, được phong quân hàm thiếu úy, tháng 4 năm 1965 Luis Posada Carriles được CIA tuyển mộ và được giao làm trợ giáo trong một trung tâm huấn luyện tại Floria. Luis làm việc cho CIA từ 1965 tới 1967. Từ 1968 đến1976 Luis là người cung cấp tin tại cơ quan tình báo DISIP của Venezuela. 

Luis được huấn luyện trong một trại bán quân sự của CIA tại Guatemala trước khi xảy ra sự kiện Vịnh Con lợn và là một chuyên gia về chất nổ - theo báo cáo của CIA cho FBI về vụ đánh bom máy bay Cuba. 

Tòa nhà tại Guatemala nơi được cho là Posada sử dụng để lên kế hoạch đánh bom Cuba.
 Tòa nhà tại Guatemala nơi được cho là Posada sử dụng để lên kế hoạch đánh bom Cuba.

Theo báo cáo của CIA với FBI thì "Posada cũng được sử dụng là nguồn tin về các hoạt động của những người Cuba lưu vong". Bắt đầu từ tháng 8.1966, Posada "được sử dụng là nguồn cung cấp tin cho các hoạt động của Trung tâm Đại diện những người Cuba lưu vong RECE". Một trong những thành viên cao cấp của RECE là Jorge Mas Canosa sau này đã trở thành lãnh đạo chính trị trong cộng đồng người Cuba lưu vong tại nam Florida và là người đứng đầu của Tổ chức Cuban American National Foundation CNAF. 

Posada cũng có nhiệm vụ đặc biệt là theo dõi các hoạt động của Orlando Bosch - người sau đó cũng bị buộc tội tham gia vụ đánh bom Cuba. CIA có liên hệ với Bosch những năm 1962-1963 và coi ông này còn nguy hiểm hơn Posada. 

El Nuevo Herald đã thông tin năm 2015 rằng các tài liệu mới được giải mật cho thấy ngay cả sau khi CIA cắt đứt liên hệ với Posada, vào tháng 2.1976, Posada đã tự nguyện chuyển thông tin tình báo cho Mỹ về kế hoạch của Bosch ám sát cháu trai của tổng thống Chilê Salvador Allende. Posada sau đó cũng thông tin cho CIA rằng Bosch có kế hoạch đánh bom máy bay dân dụng của hàng không Cuba tại Panama.

Âm mưu khủng bố

Những tài liệu mới được giải mật cho thấy rõ ràng CIA coi âm mưu lật đổ Fidel Castro của Posada là khủng bố và theo dõi Posada sát sao dù Posada vẫn đang hoạt động trong DISIP nơi có nhiều đặc vụ khác của CIA đang làm việc. 

Trong một tài liệu nhan đề "Kế hoạch khủng bố được thực hiện bởi người Cuba lưu vong", CIA thông báo cho FBI và quân đội Mỹ vào tháng 7.1977 về cuộc họp tại cộng hòa Dominican giữa Posada, Bosch và Juan Armand Montes - một thiếu tá quân đội Mỹ người Cuba. 

Montes đã tới Santo Domingo để yêu cầu những người lưu vong trợ giúp trong cuộc "thập tự chinh" chống Castro. Tài liệu này đã mô ta Bosch là "thủ lĩnh khủng bố của những người Cuba lưu vong". 

Năm 2005, chủ tịch Cuba Fidel Castro ôm Carlos Alberto Cremata con trai của một nạn nhân trong vụ máy bay bị đánh bom.
 Năm 2005, chủ tịch Cuba Fidel Castro ôm Carlos Alberto Cremata con trai của một nạn nhân trong vụ máy bay bị đánh bom.

Tài liệu cũng cho biết thêm, một đại tá Dominican có mặt trong cuộc họp đã thông tin mục đích của cuộc họp là để bàn thảo về "các âm mưu khủng bố" như "đặt bom trên máy bay Cuba hay những nhiệm vụ ngoại giao của Cuba; phá hủy tàu của Cuba và Liên Xô; bắt cóc đại sứ Cuba tại Liên Hợp Quốc và ám sát quan chức cao cấp Cuba là ông Carlos Rafael Rodríguez tại Lisbon".

CIA cũng biết những vụ chuyển vũ khí cho du kích tại Guyana của Posada và Bosch năm 1969, cũng như việc họ tham gia để lật đổ chính phủ Guatemala và vai trò của họ trong một loạt âm mưu ám sát Fidel Castro. 

CIA đã tính tới việc cắt đứt liên hệ với Posada rất nhiều lần. Năm 1968, CIA tuyên bố Posada là một nguồn tin "thù địch" và đưa Posada thử trên máy phát hiện nói dối vì nghi ngờ có liên lạc với tình báo Cuba và "những tay gangster". 

Theo một tài liệu năm 1971 thì CIA cuối cùng đã kết luận Posada là "một nguồn tin mật cực kỳ giá trị bởi tầm quan trọng và thông tin tình báo chính xác của mình". Nhưng cuối cùng thì CIA cũng cắt đứt liên hệ với Posada. 

Theo một tài liệu khác, CIA đã sa thải Posada bởi đã để mất việc tại DISIP vào năm 1974: "Lý do sa thải: Mất đi sự tiếp cận lợi ích". Nhưng thực tế các quan chức CIA đã đề nghị kết thúc hay giảm bớt mới quan hệ với Posada từ năm 1973 vì nghi ngờ ông có liên quan tới việc buôn bán ma túy. 

Những cáo buộc buôn bán ma túy

Posada bị phát hiện tại Miami cùng với Andres Purrinos và các tay buôn ma túy khác vào tháng 3.1973 theo một tài liệu của CIA dựa vào thông tin của Cục các thuốc gây nghiện và chất ma túy nguy hiểm BNDD tiền thân của Lực lượng phòng chống ma túy DEA. 

Tài liệu trên có chi tiết: "Với các thông tin liên lạc trên cùng với những kẻ vi phạm đã biết, còn rất ít nghi ngờ rằng Posada không phải là một tay buôn ma túy... BNDD Caracas tiếp tục thấy đáng để Posada tiếp tục hành động của mình và xem ông ta sẽ dẫn chúng ta tới đâu". 

Cuộc điều tra của BNDD cũng chỉ ra rằng Posada dính dáng tới việc vận chuyển cocaine từ Colombia tới Venezuela và tới Miami, cũng như việc mua bán đồ ăn cắp và cung cấp đô-la giả. 

Luis Posada Carriles trong bữa tiệc được tổ chức bởi những người Cuba lưu vong mừng ông trắng án vì cáo buộc khai man trước tòa tháng 4.2011.
 Luis Posada Carriles trong bữa tiệc được tổ chức bởi những người Cuba lưu vong mừng ông trắng án vì cáo buộc khai man trước tòa tháng 4.2011.
Ban đầu, CIA đã quyết định bảo vệ Posada người có mã định danh trong trung tâm là WKSCARLET-3. "Dù các thông tin chỉ ra WKSCARLET-3 có dính líu tới vụ việc này, cần cứu đặc vụ này và chúng ta sẽ nỗ lực để làm điều đó", một tài liệu ghi chú. Nhưng các quan chức khác chỉ ra Posada gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho CIA. Nếu những cáo buộc là thật, họ yêu cầu trung tâm phải cắt đứt mọi liên hệ với ông. 

Posada có vẻ như đã vượt qua thử nghiệm của máy phát hiện nói dối vào tháng 5.1973, nhưng CIA vẫn quyết định sa thải ông. Quyết định chính thức tới vào 13.2.1976 khi CIA giải quyết những vấn đề thuế phát sinh do lương được trả cho công việc bí mật. Lương tháng cuối cùng của Posada là 466,62 USD. 

Những bản lưu trữ của CIA bao gồm cả đề nghị không sử dụng lại Posada. Lần liên lạc cuối của nhân vật này với trung tâm tình báo Mỹ là vào 22.6.1976, trước vụ đánh bom máy bay dân dụng Cuba. Khi đó Posada đã yêu cầu một nhân viên CIA kiếm visa Mỹ cho mình và vợ nhưng nhân viên này đã từ chối. 

Vụ đánh bom Cuba

Nhưng nếu CIA nghĩ họ đã giải quyết được vấn đề thì vụ đánh bom giết chết 73 người cùng phi hành đoàn trên một máy bay dân dụng Cuba không lâu sau khi cất cánh từ Barbados vào tháng 10.1976. Điều này đã làm cho mối quan hệ giữa CIA và Posada trở nên phức tạp hơn. 

Hernán Ricardo Lozano và Freddy Lugo bị bắt tại Trinidad và Tobago với tội danh là những kẻ đánh bom nhưng cơ quan hành pháp Venezuela dã bắt Posada và Bosch với tội danh là chủ mưu vụ đánh bom. Khi CIA bắt đầu theo dõi vụ việc, cái tên Posada đã dấy lên những cảnh báo. 

Một bản ghi nhớ của CIA tháng 10.1976 cho biết: "Chúng tôi chia sẻ mối lo ngại của trụ sở về việc WSCARLET-3 bị bắt và có thể có nghi ngờ/cào buộc... liên quan tới vụ đánh bom... Nhưng, chi nhánh chưa có bằng chứng cụ thể liên kết trực tiếp W-3, W-1 hay Ricardo Morales Navarrete tới vụ đánh bom ngày 6.10.1976... Trong 3 người, W-3 [Posada] có vẻ như có khả năng dính líu nhiều nhất qua sự giúp đỡ của ông với Hernan Ricardo Lozano và/hay Freddy Lugo".
Orlando Bosch tại nhà ở Miami năm 1995.
 Orlando  Bosch tại nhà ở Miami năm 1995.
Lugo được tuyển mộ bởi ICICA- một công ty thám tử tư nhân của Posada tại thời điểm đó.  CIA nhận thức được bằng chứng buộc tội Posada trong vụ đánh bom nhưng coi nó là "bằng chứng gián tiếp". Một điện tín bí mật khác vào tháng 10.1976 cho thấy một đặc vụ CIA trong DISIP đã thông báo rằng "chứng cứ cho thấy sự dính líu của đối tượng 201-300985 [Posada] trong vụ đánh bom máy bay Cuba ngày 6.10.1976 bao gồm cả hóa đơn mua vé máy bay bắt được trong một vụ đột kích vào những văn phòng của ICICA tại Caracas". Những chiếc vé máy bay đã được Ricardo sử dụng.  Vài ngày sau vụ đánh bom, CIA đã nhận được thông tin về bình luận của Posada trong một bữa tối: "Chúng ta đang chuẩn bị tấn công một máy bay Cuba" và "Orlando (Bosch) đang nắm những chi tiết". Dựa vào báo cáo của CIA, Bộ Ngoại giao Mỹ sau đó đã kết luận Posada có vẻ như là "người đã lên kế hoạch vụ phá hủy" máy bay Cuba.  Một tòa án binh Venezuela đã kết luận Posada, Bosch, Lugo và Ricardo vô tội nhưng một tòa án cấp cao hơn đã lật lại những phán quyết. Tòa án dân sự sau đó kết luận Bosch vô tội nhưng Posada đã vượt ngục. Lugo và Ricardo bị kết án. Bosch chết tại Miami vào năm 2011. 
Đội lặn tìm kiếm các mảnh vỡ còn sót lại sau vụ nổ trên tàu của lực lượng tuần tra bờ biển Barbados ngày 7.10.1976.
 Đội lặn tìm kiếm các mảnh vỡ còn sót lại sau vụ nổ trên tàu của lực lượng tuần tra bờ biển Barbados ngày 7.10.1976.
Ngày 23.5.2018, Posada qua đời ở tuổi 90 sau một thời gian dài bị ung thư vòm họng và gãy nhiều xương trong một vụ tai nạn xe hơi năm 2015. Posada chưa bao giờ phải đối mặt với cáo buộc tại Mỹ về vụ đánh bom Cuba. Cũng chưa bao giờ bị phán quyết là có tội vì vi phạm luật nhập cư của Mỹ khi có vai trò liên quan với vài chục vụ đánh bom các khách sạn Cuba hay những trung tâm du lịch vào năm 1997. Bộ An ninh Nội đa Mỹ tuyên bố Posada là "một rủi ro với an ninh quốc gia" nhưng đã không thực hiện lệnh trục xuất nhân vật này "tới bất cứ đâu trừ Cuba và Venezuela".  Theo giám đốc Dự an Tài liệu Cuba của trung tâm lưu trữ tài liệu An ninh Quốc gia thuộc đại học George Washington cho biết: "CIA cung cấp một bản kê khai chi tiết về mối quan hệ lâu dài, tích cực và phức tạp với CIA - trong thời gian Posada phục vụ như một người lính trong những cuộc chiến bí mật chống lại Fidel Castro, một nhân viên mật tại DISIP và là người cung cấp tin về các hoạt động của những người lưu vong nổi bật như Jorge Mas Canosa và Orlando Bosch". "Qua việc giải mật đặc biệt về vụ JFK, chúng ta có toàn bộ lịch sử về quan hệ bí mật của Posada với chính phủ Mỹ qua những phi vụ ám sát và lật đổ của ông ta".