Trước dịp tết Tân Sửu vừa qua, Chính phủ đã có chỉ đạo cấm buôn bán cành đào rừng. Để thực hiện thành công việc đó, chính quyền các tỉnh Tây Bắc và Tổng cục Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng đã thực hiện cấp mã QR cho các hộ dân trồng đào. Mỗi cành đào khi đưa ra thị trường đều có mã QR riêng. Căn cứ vào đó, các lực lượng quản lý thị trường và những người chơi cành đào đều có thể biết được mặt hàng này có xuất xứ từ đâu chỉ đơn giản bằng một động tác quét mã QR trên điện thoại thông minh. Xem ra, đây là việc không khó và đã thực hiện thành công và hoàn toàn có thể áp dụng cho các lĩnh vực khác mà trong đó có văn bằng, chứng chỉ.
Lâu nay, vấn nạn văn bằng, chứng chỉ giả đã và đang tồn tại chỉ đơn giản là vì chưa áp dụng biện pháp truy xuất nguồn gốc. Để khắc phục việc này hoàn toàn không khó vì các trường đại học và cơ sở giáo dục về cơ bản đều có lưu hồ sơ học tập của sinh viên. Đương nhiên, đó là những cơ sở dữ liệu hết sức có giá trị của họ. Tuy nhiên, nếu các cựu sinh viên, cựu học viên khi bị thất lạc văn bằng, chứng chỉ thì không còn cách nào khác là phải quay về trường xin xác nhận lại cho mình. Với cách làm này, những người trong cuộc không tránh khỏi việc tốn kém thời gian cùng không ít sự phiền hà.
Nên chăng, trên mỗi văn bằng, chứng chỉ được các trường và cơ sở giáo dục cấp cho sinh viên và học viên cần có thêm một mã QR nhất định. Khi đó, chỉ cần một động tác quét mã QR bằng điện thoại thông minh là có thể xác định được ngay hồ sơ điện tử của mọi đối tượng được cấp bằng trên các cơ sở dữ liệu của các trường và cơ sở giáo dục.
Tuy nhiên, để thực hiện được việc này thì cũng cần có sự thể chế hoá từ chính sách của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Khi đó, các trường đại học, cao đẳng và cơ sở giáo dục có trách nhiệm phải tuân thủ để cấp văn bằng, chứng chỉ có kèm theo mã QR. Đương nhiên khi đó, các nhà tuyển dụng sẽ quét mã QR với mọi loại văn bằng, chứng chỉ để xác định chính xác về quá trình học tập của đối tượng dự tuyển mà không cần thiết phải truy tìm vào dữ liệu gốc mất thời gian và công sức như hiện nay.
Cũng chính nhờ biện pháp này, vấn nạn văn bằng, chứng chỉ giả sẽ chính thức cáo chung. Ứng dụng mã QR cho mọi loại văn bằng, chứng chỉ có thể thấy là công việc không có gì quá khó, thậm chí rất đơn giản. Tin rằng, việc này sẽ được công luận ủng hộ vì triệt tiêu được những sự tiêu cực cho thị trường lao động.
Rất mong Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các trường, cơ sở giáo dục sớm thể chế hoá việc này vì mục tiêu minh bạch kết quả tốt nghiệp cho mọi sinh viên, học viên.
