Kịch chiến ở Kyrgyzstan: 1000 cảnh sát đặc nhiệm tấn công, cựu tổng thống Atambayev bị bắt

VietTimes -- Ngày 8/8, cựu Tổng thống Kyrgyzstan Almazbek Atambayev đã xin đầu hàng cơ quan tư pháp nước này. Trước đó đã diễn ra các vụ xung đột ác liệt giữa lực lượng an ninh với những người ủng hộ vị tổng thống đã bị mất chức này khiến một người chết và 52 người bị thương.
Ngày 8/8, cựu Tổng thống Kyrgyzstan Atambayev đã đầu hàng lực lượng đặc biệt, chấp nhận chịu sự xét xử của pháp luật
Ngày 8/8, cựu Tổng thống Kyrgyzstan Atambayev đã đầu hàng lực lượng đặc biệt, chấp nhận chịu sự xét xử của pháp luật

Để bắt giữ ông Atambayev, cảnh sát và các cơ quan an ninh của Haiti đã tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ vào căn hộ của ông vào ngày 8. Theo hãng thông tấn Interfax, lực lượng an ninh đã bắt giữ thành công Atambayev và đưa ông đến một địa điểm không xác định.

Thông tấn xã Nga (RIA) dẫn lời luật sư của Atambayev, nói rằng lực lượng an ninh đã đưa Atambayev từ nhà riêng của ông đến một địa điểm không rõ ở đâu.

Ông Atambayev cùng những người ủng hộ
Ông Atambayev cùng những người ủng hộ

Bà Irana Karamushkina, một đồng minh chính trị của Atambayev và là nghị sĩ  Quốc hội, trước đó đã thông báo với mọi người: “Cuộc đột kích thứ hai đã bắt đầu”. Bà Karamushkina nói có khoảng 1.000 nhân viên thực thi pháp luật đã tham gia vào vụ tấn công, đồng thời có hơn 1.000 người ủng hộ cựu tổng thống Atambayev đã tập trung bảo vệ nhà riêng của ông. Biệt thự của Atambayev, nằm ở làng Koy Tash gần thủ đô Bishkek. Bà Karamushkina nói: “Họ (những người ủng hộ) sẵn sàng chiến đấu đến cùng vì Atambayev”.

Cuộc tấn công lần đầu tiên của các lực lượng đặc biệt hôm 7/8 vào nhà riêng của Atambayev đã không bắt giữ được ông, còn khiến một binh sĩ bị giết và một cảnh sát trưởng bị thương nặng. Do sự thất bại của lực lượng đặc biệt trong cuộc đột kích lần đầu, nên đã đặt Kyrgyzstan đứng trước một cuộc khủng hoảng chính trị toàn diện.

Lực lượng đặc biệt tổ chức tấn công vào nhà riêng ông Atambayev
Lực lượng đặc biệt tổ chức tấn công vào nhà riêng ông Atambayev

Cảnh sát và những người ủng hộ Atambayev liên tục ném đá vào nhau tại làng Koy Tash vào tối ngày 7/8, trong khi mạng internet và liên lạc qua điện thoại di động ở địa phương đã bị chính quyền cắt đứt. Các phóng viên có mặt tại hiện trường đã chứng kiến một số người ủng hộ Attanbayev đã bắt giữ, tước vũ khí của một số thành viên lực lượng đặc biệt và đánh đập họ, sau đó giữ họ làm con tin.

Trong khi đó, theo Sputnik ngày 8 tháng 8, một nguồn tin tiết lộ rằng “Almazbek Atambayev đã quyết định đầu hàng sau cuộc đàm phán kéo dài và được đưa đến Bishkek. Cùng bị bắt với ông, còn có các cố vấn Nyazov và Jord Dobayeva”. Ban tham mưu của Atambayev đã lên kế hoạch bảo vệ ông thông qua việc biện hộ trước tòa án.

Những người ủng hộ ông Atabayev dùng súng và gậy gộc chống trả lực lượng đặc nhiệm
Những người ủng hộ ông Atabayev dùng súng và gậy gộc chống trả lực lượng đặc nhiệm

Một viên chỉ huy trong ban tham mưu của Atambayev đã phân phát thông báo về vụ tấn công đột kích của lực lượng đặc biệt vào nơi ở của cựu tổng thống hôm 8/8. Bản thông báo cho biết: “Nhà cầm quyền đã xông vào nơi ở chính thức của Atambayev thành công. Ông ấy hiện đang được hộ tống đến Bộ Nội vụ”.

Vào tối ngày 7 tháng 8, các lực lượng đặc biệt của Ủy ban An ninh Quốc gia Kyrgyzstan đã đến biệt thự của Atambayev ở làng Tash, ngoại ô thủ đô Bishkek, để bắt giữ Atambayev. Video của các nhân chứng đưa lên mạng xã hội cho thấy những người ủng hộ Atanbayev đã đụng độ với lực lượng đặc biệt, làm bị thương 52 người và một binh sĩ lực lượng đặc biệt đã chết trong bệnh viện vì thương tích quá nặng. Hoạt động bắt giữ không thành công.

Cùng ngày, lực lượng đặc biệt của chính phủ đã tiến hành thêm nhiều cuộc đột kích vào nơi cư trú của Atambayev. Theo đài truyền hình Kyrgyzstan “Tháng Tư”, khoảng 300 đến 400 người ủng hộ Atambayev đã tập trung xung quanh biệt thự của ông để đối đầu với các lực lượng đặc biệt. Những người ủng hộ này đã cởi áo và ném đá vào những người lính của lực lượng đặc biệt, hô to khẩu hiệu “Kháng chiến đến cùng” và “Nhân dân vùng Chuy đoàn kết lại!”. Ông Atambayev là người gốc tỉnh Chuy, và làng Koy Tash nơi tọa lạc tòa biệt thự cũng nằm ở Chuy.

Những người ủng hộ cựu tổng thống Atambayev bắt giữ binh sữ lực lượng đặc biệt
Những người ủng hộ cựu tổng thống Atambayev bắt giữ binh sữ lực lượng đặc biệt

Ông Atambayev từng là tổng thống của Kyrgyzstan từ năm 2011 đến 2017. Nhưng sau khi rời chức năm 2017, người kế nhiệm của ông, Tổng thống Sooronbay Jeenbekov, đã cáo buộc ông tham nhũng. Vào ngày 20 tháng 6, quốc hội Kyrgyzstan đã bàn giao cho Viện kiểm sát một danh sách các cáo buộc chống lại ông. Cơ quan giám sát đã kết luận, vị cựu tổng thống bị nghi ngờ tham nhũng trong quá trình hiện đại hóa nhà máy nhiệt điện Bishkek, giả mạo giấy chứng nhận y tế để phóng thích Batu Kayev – người cầm đầu băng nhóm tội phạm có tổ chức và chuyển đổi đất bất hợp pháp cùng các hành vi bất hợp pháp khác.

Nhưng Atambayev đã phản bác lại, gọi các cáo buộc đó “hoang đường” và nói ông “sạch sẽ trước nhân dân” và sẵn sàng chịu trách nhiệm về mọi hành động của mình trong nhiệm kỳ tổng thống. Nếu tòa án cho rằng Atambayev có tội, ông có thể phải đối mặt với án tù chung thân.

Trước đó, Bộ Nội vụ Kyrgyzstan đã ba lần liên tiếp triệu tập Atambayev tới để làm chứng, nhưng đều bị ông cự tuyệt. Theo luật pháp liên quan, nếu cảnh sát liên tục triệu tập ba lần mà không có mặt, họ có quyền thực hiện các biện pháp cưỡng chế đối với đối tượng.

Những người ủng hộ ông Atambayev tập kết gạch đá làm vũ khí chống lại lực lượng an ninh của chính phủ
Những người ủng hộ ông Atambayev tập kết gạch đá làm vũ khí chống lại lực lượng an ninh của chính phủ

Ngày 25/7, Viện Kiểm sát tối cao Kyrgyzstan đã ra quyết định khởi tố ông Atambayev về tội tham ô; ngày 27/7 Quốc hội Kyrgyzstan đã thông qua nghị quyết bãi bỏ tư cách cựu tổng thống của Atambayev và bãi bỏ quyền miễn trừ tương ứng giành cho ông ta. Trong số 120 nghị sĩ, có 103 người tán thành, 6 người phản đối, 1 bỏ phiếu trắng.

Tình hình chính trị ở Kyrgyzstan rất căng thẳng do sự đối đầu giữa ông Atambayev và Tổng thống hiện tại   Sooronbai Jeenbekov. Trong vòng chưa đầy 20 năm, quốc gia Trung Á này đã xảy ra hai cuộc cách mạng.

Kyrgyzstan là một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, tài nguyên nghèo nàn, dân số 6 triệu người. Về chính trị quốc gia này dựa vào sự ủng hộ của Nga, về kinh tế thì trông chờ vào đầu tư của Trung Quốc. Kyrgyzstan là nước thành viên của Tổ chức hợp tác Thượng Hải do Trung Quốc đứng đầu.