Các tài liệu của chính phủ Nga bị rò rỉ gần đây cho thấy Moscow chuẩn bị thực hiện những đợt xuất khẩu máy bay chiến đấu quy mô lớn, bao gồm việc chuyển giao 48 tiêm kích Su-35 để tái trang bị cho Không quân Iran, cùng với 14 tiêm kích ném bom Su-34 và 2 tiêm kích tàng hình thế hệ 5 Su-57 cho Algeria.
Những tài liệu này trùng khớp với các tuyên bố trước đó từ quan chức Iran xác nhận nước này đã đặt hàng Su-35, cũng như với việc các máy bay Su-34 được sơn màu giống với lực lượng không quân Algeria đã xuất hiện tại Nga. Ngoài ra, nguồn tin chính phủ Algeria hồi tháng 2 cũng khẳng định rằng quốc gia Bắc Phi này sẽ nhận những chiếc Su-57 đầu tiên trước khi năm nay kết thúc.
Nếu thương vụ được thực hiện đầy đủ, Nga sẽ bàn giao Su-35 cho hai khách hàng mới chỉ trong năm nay, sau khi Algeria được xác nhận nhận lô Su-35 đầu tiên vào tháng 3.
Trong khi việc Algeria sở hữu Su-35 chỉ mang tính bổ sung nhẹ cho năng lực không quân vốn đã hiện đại của nước này – với đội tiêm kích Su-30MKA thế hệ “4+” quy mô lớn – thì thương vụ của Iran lại mang tính bước ngoặt lịch sử.
Trước tháng 10/2025, khi Iran chỉ vừa nhận một số chiếc MiG-29 hiện đại hóa, không quân nước này hoàn toàn thiếu vắng máy bay chiến đấu hậu Chiến tranh Lạnh. Phần lớn phi đội vẫn là các máy bay F-4E và F-5E/F, lạc hậu tới ba thế hệ so với tiêu chuẩn hiện đại.
Do đó, Su-35 với tầm hoạt động xa, vũ khí tinh vi, và hệ thống cảm biến cực mạnh sẽ trở thành “kẻ thay đổi cuộc chơi” cho toàn bộ sức mạnh không quân Iran.
Theo các nguồn tin, phi công Iran đã được huấn luyện vận hành Su-35 tại Nga từ lâu, trong khi hình ảnh từ hai căn cứ không quân Iran gần đây cho thấy hoạt động chuẩn bị để đón máy bay mới đang diễn ra.
Nếu tiến độ được giữ đúng, Su-35 có thể chính thức đi vào hoạt động trước khi năm 2025 kết thúc.
Một trong những lý do chính khiến Iran chọn Su-35 thay vì Su-57 là thời gian bàn giao nhanh hơn. Sau năm 2022, sản lượng Su-35 của Nga tăng mạnh lên khoảng 30 chiếc mỗi năm, cho phép phân bổ một phần lớn cho các đơn hàng của Iran.
Các báo cáo trước đây cho biết Iran dự định mua 48 chiếc Su-35, và nhiều khả năng 48 chiếc được nhắc trong tài liệu rò rỉ sẽ được giao trong năm 2025. Một số chiếc khác có thể đã được đặt mua bổ sung, hoặc sẽ được ký kết trong các giai đoạn sau.
Trước năm 2025, chỉ có 24 chiếc Su-35 được xuất khẩu, khiến chương trình này bị coi là “thất bại thương mại”. Tuy nhiên, đơn hàng lớn từ Iran và Algeria đã thay đổi hoàn toàn cục diện, mở ra cơ hội phục hồi mạnh mẽ cho ngành hàng không quân sự Nga.
Viễn cảnh Iran có thể đặt mua gần 100 chiếc Su-35 được xem là bước ngoặt lớn trong lịch sử xuất khẩu vũ khí của Moscow.
Các nguồn tin cho rằng, Nga có thể tùy biến sâu Su-35 cho Iran, thậm chí phát triển phiên bản hai chỗ ngồi theo yêu cầu của nước này.
Thương vụ diễn ra trong bối cảnh Iran đối mặt nhiều bất lợi chiến lược, đặc biệt sau khi chính phủ đồng minh Syria sụp đổ vào tháng 12, do các lực lượng dân quân được Thổ Nhĩ Kỳ, Israel và phương Tây hậu thuẫn.
Cùng lúc, Mỹ và các nước phương Tây đang tăng cường hiện diện quân sự tại Trung Đông, trong khi Israel và Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại hóa nhanh chóng lực lượng không quân.
Do đó, việc đầu tư mạnh mẽ vào Su-35 và Su-34 không chỉ giúp Iran thu hẹp khoảng cách công nghệ quân sự, mà còn tăng khả năng răn đe khu vực, biến nước này trở thành đối thủ đáng gờm nhất của phương Tây ở Trung Đông.
Ấn Độ tuyên bố bắn hạ 5 tiêm kích Pakistan: S-400 và Su-30MKI làm “thay đổi cuộc chơi”
“Đôi mắt của S-400” bị xóa sổ: Cách Ukraine khiến phòng không Nga ở Crimea suy yếu
Đòn tấn công "bóp nghẹt sự sống" ở Crimea được phương Tây đề xuất
Theo Military Watch
