Danh mục và quy định về thanh toán bảo hiểm y tế (BHYT) đối với thuốc hiện hành đã bộc lộ nhiều vướng mắc, đòi hỏi phải điều chỉnh cho phù hợp. Vì thế, tháng 11 vừa qua, Bộ Y tế đã ra Thông tư 37 quy định nguyên tắc, tiêu chí xây dựng, cập nhật Danh mục thuốc và hướng dẫn thanh toán.
Để thông tư này đi vào cuộc sống ngay khi có hiệu từ 1/1/2025, sáng 5/12, Bộ Y tế tổ chức hội thảo để triển khai văn bản này đến từng cơ sở y tế.
Nhiều thay đổi quan trọng
Chủ trì hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết Thông tư 37 quy định nguyên tắc, tiêu chí xây dựng, cập nhật danh mục thuốc BHYT, góp phần xây dựng danh mục công khai, minh bạch, thường xuyên và hiệu quả.
Theo Thông tư, các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) được sử dụng toàn bộ các thuốc trong danh mục, phù hợp với phạm vi chuyên môn, hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, không phân biệt hạng bệnh viện hay cấp chuyên môn kỹ thuật.
“Thông tư sẽ khuyến khích cơ sở y tế phát triển chuyên môn, kỹ thuật; thu hút nhân lực, tạo điều kiện phát triển y tế cơ sở do bảo đảm công bằng trong tiếp cận và chi trả BHYT đối với thuốc; hạn chế tình trạng vượt tuyến, giảm quá tải cho tuyến trên” - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn lưu ý.
Quy định cũng tăng cường tiếp cận thuốc, linh hoạt trong hướng dẫn thanh toán cho người bệnh, tạo điều kiện cho cơ sở KCB được chi trả những chi phí thuốc mà trước kia chưa được thanh toán, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT, tạo cơ chế tài chính thúc đẩy sự phát triển của các cơ sở y tế.
Cập nhật danh mục thuốc minh bạch và khoa học
Chia sẻ với VietTimes bên lề hội thảo, bà Trần Thị Trang - Vụ trưởng Vụ BHYT Bộ Y tế - nhấn mạnh: Thông tư 37 tạo được hành lang pháp lý cho việc cập nhật danh mục thuốc thường xuyên hơn. Với tiêu chí rõ ràng, các hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ phối hợp để chủ động xây dựng và cập nhật danh mục thuốc BHYT khách quan. Các cơ sở KCB, sản xuất kinh doanh dược cũng tiếp cận được tiêu chí về thuốc nhanh nhất.
“Đây chính là điểm đột phá về mặt thể chế trong xây dựng danh mục thuốc, giúp cho việc cập nhật thuốc thuận lợi, minh bạch và khoa học, phù hợp với thực tiễn, bảo đảm công khai minh bạch, là cơ sở để các cơ quan, người dân giám sát. Với quy định này, người bệnh được tiếp cận với thuốc mới sớm hơn, kể cả những thuốc phát minh có giá cao” - bà Trang cho hay.
Bên cạnh đó, Thông tư sẽ đưa ra khỏi danh mục những thuốc không đáp ứng tiêu chí an toàn và hiệu quả, chấm dứt tình trạng đã đưa vào rồi cứ thế tồn tại, nhằm khuyến khích việc nghiên cứu thuốc mới. Từ đó, người bệnh được hưởng lợi và các thầy thuốc sẽ có thêm “vũ khí” để kê đơn, giúp cho việc điều trị hiệu quả.
“Chúng tôi muốn đưa ra thông điệp về chính sách đổi mới đúng với tinh thần của của Đảng, Nhà nước là đột phá về mặt thể chế và minh bạch, công khai, hành lang pháp lý dễ thực hiện” - bà Trang nhấn mạnh.
Trên cơ sở tiêu chí đã ban hành, Bộ Y tế lấy ý kiến các cơ quan về danh mục thuốc phiên theo cấp chuyên môn kỹ thuật, theo quy định mới của Luật KCB, để điều trị cho người bệnh và thu hẹp khoảng cách, đồng thời, đầu tư về con người, máy móc trang thiết bị để có thể chẩn đoán và kê đơn được danh mục thuốc.
Không hạn chế sử dụng thuốc BHYT ở tuyến dưới
Theo bà Trang, quy định mở rộng tối đa xuống cấp cơ bản và cấp ban đầu, đi kèm điều kiện về cơ chế liên quan đến nguồn lực, mới có thể thực hiện được danh mục thuốc, để bác sĩ kê đơn được và người bệnh cũng hưởng lợi, bài toán quá tải bệnh nhân lên tuyến trên không thay đổi.
Bà Vũ Nữ Anh - Phó Vụ trưởng Vụ BHYT cho biết thêm: Một số thuốc không có trong quy định, nhưng với những trường hợp thật sự cần thiết, như cấp cứu, vẫn sẽ được thanh toán BHYT, nhưng phải được hội chẩn.
Cũng theo bà Vũ Nữ Anh, nếu hội chẩn từ xa, bác sĩ tuyến trên có chỉ định, bác sĩ tuyến dưới sử dụng thuốc phù hợp với bệnh nhân và cơ sở có hợp tác KCB từ xa cũng được BHYT thanh toán.
Các đơn vị điều trị tuyến dưới được BHYT chi trả các thuốc trước đây chưa được thanh toán, không phụ thuộc tuyến điều trị.
Theo đại diện Vụ BHYT, từ 2025, sẽ không kê đơn thuốc theo hạng bệnh viện, không phân chia danh mục thuốc theo hạng bệnh viện. Theo danh mục hiện hành, có 1.037 hoạt chất của các thuốc trong danh mục quỹ BHYT chi trả.
Các bệnh viện hạng đặc biệt và hạng 1 được thanh toán tất cả các thuốc trong danh mục, nhưng các bệnh viện hạng 2 chỉ được thanh toán 991 hoạt chất.
Tại các bệnh viện hạng 3 và 4 (tuyến huyện, trung tâm y tế) BHYT thanh toán 756 hoạt chất và thấp nhất tại trạm y tế xã, chỉ có 356 hoạt chất trong danh mục BHYT chi trả.