Xuất hiện biên đội 5 máy bay J-20
Trang tin CCTV và Sina (Trung Quốc) ngày 19/6 cho hay gần đây, trên các trang mạng xuất hiện hình ảnh và video về việc lần đầu tiên máy bay chiến đấu tàng hình J-20 Trung Quốc bay theo biên đội lớn – 5 chiếc cùng bay. Điều này đánh dấu J-20 đã bắt đầu sản xuất hàng loạt với lượng lớn.
Trước đây, chỉ có một lần J-20 bay theo biên đội, đó là bay biểu diễn tại Triển lãm hàng không Chu Hải Trung Quốc 2016. Đó cũng là lần đầu tiên Trung Quốc chính thức công bố máy bay J-20. Nhưng khi đó, biên đội J-20 chỉ có 2 chiếc bay trong vài phút.
Về tiến triển của máy bay chiến đấu J-20 hiện nay, trong cuộc họp báo ngày 25/5/2017, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết J-20 là máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ mới do Trung Quốc tự nghiên cứu chế tạo, công tác nghiên cứu phát triển, thử nghiệm đang được thúc đẩy theo kế hoạch. Máy bay này sẽ tiếp tục nâng cao khả năng tác chiến tổng hợp của không quân Trung Quốc, có lợi cho không quân Trung Quốc thực hiện tốt hơn sứ mệnh “bảo vệ chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia”.
Trong khi đó, dư luận Trung Quốc có quan điểm cho rằng J-20 có thể sẽ tham gia một buổi lễ kỷ niệm lớn trong năm nay. Đó là kỷ niệm tròn 90 năm thành lập quân đội Trung Quốc, khi đó Trung Quốc có thể tổ chức duyệt binh. Tuy nhiên hiện chưa thấy công bố cụ thể về các hoạt động có liên quan.
Đã có khả năng tác chiến ban đầu?
Lần này, J-20 bay theo biên đội cho thấy J-20 có thể bay theo khoa mục tương đối phức tạp, đã có khả năng tác chiến ban đầu.
Theo tiêu chuẩn của Mỹ, F-35 có khả năng tác chiến ban đầu khi chúng có ít nhất 1 phi đội khoảng 24 chiếc trang bị cho quân đội, phi công có thể lái thành thạo máy bay, hệ thống bảo đảm hậu cần và tác chiến liên quan đã được thiết lập, có thể triển khai ở khu vực tác chiến bất cứ lúc nào, thực hiện nhiệm vụ chi viện tầm ngắn, phong tỏa chiến trường và chế áp phòng không theo mệnh lệnh của bộ chỉ huy chiến trường.
Ngày 2/8/2016, không quân Mỹ công bố phi đội F-35 đầu tiên, đó là phi đội 34 đã có khả năng tác chiến ban đầu.
Theo chuyên gia Trung Quốc, khả năng tác chiến ban đầu do Mỹ đưa ra là một khái niệm mơ hồ, thông thường cho thấy loại máy bay liên quan có thể tiến hành huấn luyện bình thường trong quân đội, có thể tiến hành bay theo biên đội chiến thuật.
Nhìn vào mô hình hiện nay của quân đội Trung Quốc, trang bị cho lực lượng tác chiến của không quân, có thể tiến hành huấn luyện bình thường, có thể hoàn thành khoa mục sơ cấp thì được coi là đã hình thành khả năng tác chiến ban đầu.
Trong tương lai, cùng với các khoa mục huấn luyện từng bước tăng cường, nội dung huấn luyện sẽ ngày càng khó khăn. J-20 bay theo biên đội như vậy cho thấy đã hoàn thành huấn luyện sơ cấp, đang đi sâu huấn luyện.
Những tiến triển của J-20
Từ khi bay thử vào năm 2011 đến nay, J-20 đã vài lần thay đổi, từ máy bay nguyên mẫu đến máy bay thử nghiệm và máy bay có đánh số hiệu. Các máy bay xuất hiện đầu tiên với số hiệu 2001 và 2002 được cho là máy bay thử nghiệm công nghệ, chủ yếu dùng để thử nghiệm các công nghệ cốt lõi của máy bay chiến đấu thế hệ mới, chẳng hạn bố cục tàng hình, thiết kế kết cấu.
Máy bay số hiệu 2011 xuất hiện năm 2014 được cho là tiêu chí J-20 bước vào trạng thái máy bay nguyên mẫu, loại máy bay này chủ yếu dùng để bay thử định hình, tiến hành sửa đổi nhỏ đối với những vấn đề xuất hiện trong bay thử.
Có thống kê cho thấy trong thời gian chưa đến 2 năm, một loạt máy bay J-20 mới xuất hiện với các số hiệu là 2011, 2012, 2013, 2015, 2016 và 2017. Bắt đầu từ cuối năm 2015, trên mạng đã lần lượt xuất hiện máy bay J-20 với số hiệu 2101 và 2102, chuyển sang sơn màu vàng.
Đến tháng 6/2017, trên mạng lại xuất hiện hình ảnh một chiếc J-20 sơn màu vàng, tiến hành bay thử ở một sân bay phía tây nam Trung Quốc. Nhưng trên thân máy bay này lại không có số hiệu, chỉ có chữ “15” màu đỏ trên nắp bánh đáp.
Đối với vấn đề này, chuyên gia cho rằng màu vàng là màu sắc ban đầu của J-20. Nếu biên chế sẽ tiến hành sơn màu theo quy định. Cùng với sự thay đổi về màu sắc cho thấy tốc độ sản xuất J-20 hiện nhanh hơn nhiều so với trước đây. Con số 15 trên nắp bánh đáp của J-20 cho thấy có khả năng đây là chiếc máy bay J-20 thứ 15.
Đối phó F-35 và rình rập Biển Đông
Hiện nay, máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm triển khai ở xung quanh Trung Quốc ngày càng nhiều, máy bay chiến đấu tàng hình F-35 của quân đội Mỹ đã được triển khai ở căn cứ Iwakuni, Nhật Bản. Nếu cộng với máy bay chiến đấu tàng hình F-22 thường xuyên ra vào Guam và căn cứ Kadena, Okinawa, Nhật Bản thì Mỹ và đồng minh đã tạo dựng lên “vòng bao vây máy bay thế hệ thứ năm” ở phía đông và phía nam Trung Quốc.
Như vậy, Trung Quốc cần bao nhiêu máy bay chiến đấu J-20 mới có thể “bảo vệ quyền lợi trên biển, trên không”? – Báo Trung Quốc đặt câu hỏi khó cho lực lượng không quân nước này.
Theo chuyên gia quân sự Trung Quốc, không quân nước này cấp bách cần đổi đời và trình độ công nghệ của máy bay chiến đấu – đây là một xu thế lớn. Quy mô sản xuất, trang bị máy bay chiến đấu phải được xác định dựa trên các nhân tố như môi trường an ninh trong tương lai. Ngoài ra, cũng cần có đủ sự hỗ trợ nguồn lực và điều kiện bảo đảm.
Trong tương lai, J-20 có thể được sản xuất với tốc độ trung bình, từ đó thúc đẩy hình thành khả năng tác chiến. Khu vực Biển Đông sẽ là trọng điểm triển khai của máy bay chiến đấu tàng hình J-20 Trung Quốc.
