Giữa lúc tranh chấp với Trung Quốc gia tăng, Tổng thống Indonesia mời Nhật đầu tư vào quần đảo Natuna

VietTimes -- Tranh chấp giữa Trung Quốc và Indonesia về vấn đề Quần đảo Natuna đang liên tục leo thang. Sau khi đến thị sát khu vực biển này, Tổng thống Indonesia Joko Widodo ngày 10/1 đã mời Nhật Bản đầu tư vào Quần đảo Natuna.
Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi gặp Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi hôm 10/1 (Ảnh: Reuters)
Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi gặp Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi hôm 10/1 (Ảnh: Reuters)

Theo tin của Reuters ngày 10/1, Tổng thống Widodo đã kêu gọi Nhật Bản đầu tư nhiều hơn vào ngành thủy sản và năng lượng của Indonesia trên các đảo Biển Đông. Trong một tuyên bố được đưa ra vào ngày 10/1, Phủ Tổng thống Indonesia cho biết khi tiếp ông Toshimitsu Motegi, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản đến Jakarta để tiến hành chuyến thăm, ông Widodo đã đưa ra lời mời Nhật Bản, đề nghị Nhật Bản đầu tư vào quần đảo Natuna.

Được biết, Nhật Bản là một trong những đối tác kinh tế chủ yếu của Indonesia. Dự án tàu điện ngầm Jakarta được hoàn thành với sự lãnh đạo bởi Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và được liên kết cùng với một số công ty đường sắt, công trình và chế tạo nổi tiếng bao gồm Tokyu, Dalin Group, Shimizu Construction, Mitsui Sumitomo và Toa xe Nhật Bản.

Tổng thống Indonesia Widodo tới thị sát quần đảo Natuna hôm 8/1 (Ảnh: AP)
Tổng thống Indonesia Widodo tới thị sát quần đảo Natuna hôm 8/1 (Ảnh: AP)

Trước đó, ông Widodo vừa đến thị sát vùng biển và lên đảo vào ngày 8/1 để tuyên bố chủ quyền. Ông nói với các phóng viên: “Tôi đã nói nhiều lần rằng Natuna là lãnh thổ thuộc chủ quyền của chúng ta. Không có gì để thảo luận về điều này ... Tôi hy vọng điều này là rõ ràng”.

Quân đội Indonesia cho biết vào ngày 9/1, các tàu cảnh sát biển và tàu đánh cá của Trung Quốc đã rời khỏi vùng biển quần đảo Natuna. Phát ngôn viên quân đội Indonesia Sisriadi nói: “Qua quan sát từ máy bay của chúng tôi, họ (các tàu cảnh sát biển và tàu đánh cá Trung Quốc) không còn ở đó nữa, họ đã rút đi trước khi Tổng thống Widodo tới Natuna”.

Tuy nhiên, ông Nuryawal Embun, Giám đốc Hành động trên biển của Cục An toàn hàng hải Indonesia cho biết, một tàu cảnh sát biển của Trung Quốc là “HAIJING 35111”  vẫn còn “ở trong vùng biển thềm lục địa Indonesia”.

Ông Widodo lên đảo Natuna để thể hiện chủ quyền đối với vùng biển này. (Ảnh: Reuters)
Ông Widodo lên đảo Natuna để thể hiện chủ quyền đối với vùng biển này. (Ảnh: Reuters)

Gần đây, tranh chấp giữa Indonesia và Trung Quốc tại quần đảo Natuna thuộc tỉnh Riau đang leo thang. Người phát ngôn của Không quân Indonesia, ông Fajar Tri Rohadi ngày 8/1 đã thông báo: “Chúng tôi đã cử 8 tàu và 8 máy bay chiến đấu tới. Các nhân viên của chúng tôi đã được thông báo: chúng ta không gây hấn, mà là bảo vệ chủ quyền của chúng ta”.

Cùng lúc, Trung Quốc cũng đã đưa nhiều tàu cảnh sát biển và tàu hải giám tới để ngăn chặn các tàu chiến và tàu công vụ Indonesia bắt giữ tàu cá Trung Quốc. Hôm 7/1, máy bay ném bom H-6J mới được trang bị của không quân Hải quân Trung Quốc cũng xuất hiện ở Biển Đông.Động thái này của Trung Quốc bị cho là mang đậm sắc thái đe dọa.

Tuy nhiên, Cảnh Sảng, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 8/1 đã đáp lại rằng “Hy vọng Indonesia hãy giữ bình tĩnh”, nói giữa Trung Quốc và Indonesia không có tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ, nhưng hai bên có các yêu sách chồng lấn về chủ trương quyền lợi biển ở Biển Đông. Đồng thời, Cảnh Sảng nhấn mạnh chủ quyền của Trung Quốc đối với cái gọi là “Quần đảo Nam Sa” (tên Trung Quốc tự đặt cho quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam) và có chủ quyền, quyền chủ quyền cùng quyền tài phán đối với vùng biển có liên quan, rằng “lập trường  này phù hợp với luật pháp quốc tế” (!).

Hôm 7/1, Trung Quốc đã đưa máy bay ném bom chiến lược H-6J mới trang bị cho Hải quân tới Biển Đông với hàm ý đe dọa (Ảnh: VCG)
Hôm 7/1, Trung Quốc đã đưa máy bay ném bom chiến lược H-6J  mới trang bị cho Hải quân tới Biển Đông với hàm ý đe dọa (Ảnh: VCG)

Ông Cảnh Sảng cũng đề cập đến việc hai bên Trung Quốc và Indonesia luôn duy trì liên lạc qua các kênh ngoại giao. Ông hy vọng phía Indonesia giữ bình tĩnh và bày tỏ muốn cùng Indonesia tiếp tục xử lý đúng đắn các bất đồng và giữ gìn đại cục quan hệ giữa hai nước và hòa bình ổn định trong khu vực.

Lần cuối cùng quan hệ giữa Trung Quốc và Indonesia rất căng thẳng là vào năm 2016. Vào thời điểm đó, một tàu tuần tra của Bộ Thủy sản Indonesia đã cố gắng chặn một tàu đánh cá Trung Quốc bị nghi đánh bắt cá bất hợp pháp gần quần đảo Natuna. Tuy nhiên, một tàu cảnh sát biển Trung Quốc đã tới can thiệp, dẫn đến việc chiếc tàu cá Trung Quốc đang bị phía Indonesia kéo đi đã trốn thoát sau vụ va chạm với tàu cảnh sát biển Trung Quốc.

Theo tờ LianheZaobao (Liên Hợp Buổi sáng) của Singapore, ngày 8/1, khi đến quần đảo Natuna và lên đảo để thể hiện chủ quyền, ông Widodo đã nói với các phóng viên cùng đi: vùng biển đang diễn ra tranh chấp hoàn toàn thuộc về Indonesia. Ông nói: “Chúng tôi lập một khu, một huyện ở đây, cũng có huyện trưởng. Không có gì phải tranh chấp. Đó là sự thật, có căn cứ pháp lý. Natuna là của Indonesia”. Sau khi lên đảo, ông Widodo đã gặp gỡ một số ngư dân.

Bà Retno Marsudi Ngoại trưởng Indonesia hôm 8/1 cho biết Indonesia trong năm nay sẽ tăng cường đàm phán biên giới trên biển với Malaysia, Việt Nam, Philippines, Palau và Đông Timor. Bà nói rằng các yêu sách chủ quyền của bất kỳ quốc gia nào cũng phải dựa trên luật pháp quốc tế.

Tổng thống Widodo tuyên bố chủ quyền của Indonesia không phải là thứ có thể đàm phán. Trong ảnh: khu vực thuộc vùng đặc quyền kinh tế Indonesia nơi tàu Trung Quốc xâm phạm. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Widodo tuyên bố chủ quyền của Indonesia không phải là thứ có thể đàm phán. Trong ảnh: khu vực thuộc vùng đặc quyền kinh tế  Indonesia nơi tàu Trung Quốc xâm phạm. (Ảnh: Reuters)

Bà Retno Marsudi kêu gọi Trung Quốc tuân thủ Công ước Liên hợp quốc về luật biển và nói Indonesia sẽ không công nhận các yêu sách của “Đường 9 đoạn” do Trung Quốc đơn phương đưa ra.

Mặc dù Trung Quốc không có yêu sách chủ quyền đối với Quần đảo Natuna, nhưng “Đường 9 đoạn” do họ tự ý vẽ ra trên Biển Đông chồng lấn với vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia. Năm 2017, Indonesia đã đổi tên vùng đặc quyền kinh tế của họ thành “Biển Bắc Natuna” để bày tỏ đáp trả.

Indonesia bác bỏ mạnh mẽ tuyên bố của Trung Quốc gọi vùng biển này là “khu vực đánh cá truyền thống” của Trung Quốc và nhấn mạnh, Indonesia không bao giờ công nhận cái gọi là “Đường 9 đoạn” do Trung Quốc hoạch định ở vùng biển Bắc Natuna vì chủ trương “Đường 9 đoạn” của Trung Quốc đã vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển ( UNCLOS).