Financial Times của Anh ngày 14 tháng 11 đưa tin, Mỹ và Trung Quốc đang nỗ lực để đạt được Hiệp định giai đoạn đầu để chấm dứt cuộc chiến thương mại. Sau mấy tuần đàm phán, các quan chức cấp cao của Trung Quốc và Mỹ vẫn đang tranh cãi không ngừng về các vấn đề như quyền sở hữu trí tuệ, mua sản phẩm nông nghiệp và xóa bỏ thuế quan.
Theo một nguồn thạo tin, các quan chức của chính phủ Donald Trump cảm thấy thất vọng vì Trung Quốc đã không nhượng bộ đủ mức tạo cho Mỹ một lý do chính đáng để giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc - một yêu cầu lâu nay ở Bắc Kinh. Trong những tuần gần đây yêu cầu này đã trở nên “thâm căn đế cố”.
Một người nắm rõ tình hình các cuộc đàm phán nói. Trung Quốc đang cố kéo dài thỏa thuận ngừng bắn theo cách riêng của họ, gây nguy hại cho khả năng đạt được thỏa thuận cuối cùng trong vài ngày tới, mà đó lại là mục tiêu ban đầu được cả hai bên đặt ra.
 |
|
Khả năng diễn ra cuộc gặp gỡ Donald Trump - Tập Cận Bình và ký kết Hiệp định thương mại Mỹ - Trung trong tháng 11 là không thể xảy ra.
|
Một người khác đã được nghe báo cáo vắn tắt về cuộc đàm phán, nói: “Hiện tại có rất nhiều ván bài - đây là một cuộc đối đầu ở mức độ nhất định”.
Bản tin của Financial Times nói, các quan chức cao cấp của chính quyền Donald Trump thừa nhận rằng ngày hoàn thành Hiệp định có thể bị hoãn lại. Được biết, các cuộc đàm phán thương mại Trung - Mỹ đã tạo ra một bước đột phá tại vòng đàm phán thứ 13 hồi tháng 10. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (Liu He) tại Nhà Trắng vào ngày 11 tháng 10 và tuyên bố rằng hai nước đã đạt được thỏa thuận về Hiệp định thương mại giai đoạn đầu tiên. Ông Trump cũng nói rằng ông sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh APEC ở Chile từ ngày 16 đến 17/11 và chính thức ký Hiệp định giai đoạn đầu tiên tại đó.
Mặc dù Chile đã tuyên bố hủy bỏ Hội nghị thượng đỉnh APEC vào tháng 11 tại nước này, nhưng phía Mỹ vẫn nỗ lực để ký văn bản thỏa thuận vào khoảng 16 đến 17/11. Thế nhưng, các cuộc đàm phán trên chặng cuối của hai nước đã diễn ra rất khó khăn và rất khó để hoàn thiện văn bản cuối cùng của bản Hiệp định.
The Wall Street Journal vào ngày 13 tháng 11 cũng tiết lộ, ông Trump đã bảy tỏ rằng Trung Quốc đã đồng ý mua tới 50 tỷ USD đậu tương, thịt lợn và các sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ mỗi năm. Nhưng những trong cuộc biết về vấn đề này nói rằng Trung Quốc rất thận trọng với việc đưa các cam kết số liệu cụ thể vào văn bản thỏa thuận có thể đạt được.
 |
|
Sau bước đột phá đạt được trong vòng đàm phán thứ 13, cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung lại lâm vào bế tắc.
|
Một số người trong số họ nói, Bắc Kinh hy vọng sẽ tránh đạt được một thỏa thuận có vẻ thuận lợi hơn đối với Mỹ so với Trung Quốc và hy vọng có một sự linh hoạt trong thỏa thuận này để ngăn chặn căng thẳng thương mại leo thang trở lại. Một quan chức Trung Quốc cho biết, nếu tình hình xấu đi một lần nữa, Trung Quốc có thể ngừng mua nông sản Mỹ bất cứ lúc nào.
Hãng Bloomberg ngày 14/11 đưa tin, theo các nguồn tin, Mỹ yêu cầu Trung Quốc trình bày cụ thể về cách họ thực hiện mục tiêu mua 50 tỷ USD nông sản Mỹ mỗi năm. Đây đã trở thành mấu chốt của cuộc đàm phán về Hiệp định thương mại Trung - Mỹ giai đoạn đầu tiên.
Nguồn tin trên đây nói rằng các nhà đàm phán Trung Quốc đang tẩy chay một đề xuất của các quan chức Mỹ về việc Trung Quốc cung cấp các mục tiêu mua sắm hàng tháng, hàng quý và hàng năm. Trung Quốc vẫn kiên trì rằng nếu đạt được thỏa thuận, cả hai bên phải đồng ý hủy bỏ thuế quan theo từng giai đoạn. Nhưng Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói trước đó rằng ông không đồng ý hủy bỏ bất kỳ mức thuế nào.
Ngoài ra, ông Trump cũng phàn nàn với truyền thông vào ngày 9 tháng 11 rằng các cuộc đàm phán có tiến triển, nhưng chậm, “quá chậm đối với tôi”. Trước đó, nhiều cơ quan truyền thông cũng cho biết ngày ký Hiệp định thương mại giai đoạn đầu giữa Trung Quốc và Mỹ có thể bị hoãn lại cho đến tháng 12.
Ngày 14 tháng 11, Trang web Tin tức và Kinh doanh Tiêu dùng Mỹ (CNBC) đã đăng một bài báo có tựa đề “Cuộc họp báo tuần của Bộ Thương mại Trung Quốc nói rằng Trung Quốc và Mỹ nên sử dụng cách bãi bỏ thuế quan để chấm dứt thương chiến”. Bài báo cho rằng, đến giai đoạn này, các bên Mỹ và Trung Quốc cần phải nhân nhượng trong những vấn đề bất đồng đang tranh cãi.
Bài báo đã chỉ rõ hai vấn đề tranh cãi gay gắt nhất: Thứ nhất, ông Trump đã nói rõ vào ngày 8 tháng 11 rằng ông không đồng ý hủy bỏ thuế của Trung Quốc; Thứ hai, liệu Bắc Kinh có tiếp tục từ chối bằng giấy trắng mực đen số liệu sản phẩm nông nghiệp họ mua của Mỹ hay không? Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong tại cuộc họp báo thường kỳ hàng tuần vào ngày 14 tháng 11, khi trả lời các câu hỏi liên quan đến cuộc đàm phán kinh tế và thương mại Trung Quốc – Mỹ đã nói: “Phía Trung Quốc đã nhiều lần nhấn mạnh rằng cuộc chiến thương mại bắt đầu bằng việc tăng thuế quan, cũng cần phải được chấm dứt bằng việc bãi bỏ thuế quan. Thuế quan là điều kiện quan trọng để hai bên đạt được thỏa thuận. Hủy bỏ thuế quan là vì lợi ích của người sản xuất và người tiêu dùng để hủy bỏ thuế quan, phù hợp với lợi ích của cả Trung Quốc và Mỹ, cũng phù hợp với lợi ích của cả thế giới, có lợi ích cho cả hai bên chứ không phải một bên nào.
 |
|
Ông Larry Kudlow, cố vấn kinh tế của Nhà Trắng: trước khi đạt được hiệp định thương mại với Trung Quốc, Mỹ sẽ không thực hiện điều chỉnh thuế quan.
|
Ông Cao Phong (Gao Feng) nhấn mạnh: “Nếu hai bên đạt được Hiệp định giai đoạn đầu, mức độ hủy bỏ thuế quan sẽ phản ánh đầy đủ tầm quan trọng của thỏa thuận giai đoạn đầu; tầm quan trọng của nó cần phải được cả hai bên đánh giá. Hai bên đang thảo luận sâu sắc về vấn đề này. Trung Quốc mong muốn cùng Mỹ nỗ lực giải quyết đúng đắn các mối quan tâm cốt lõi của nhau trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, tạo điều kiện để đạt được Hiệp định giai đoạn đầu tiên”.
Ngày 12/11, ông Trump nói trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ kinh tế New York: “Hiệp định thương mại giai đoạn đầu tiên (Mỹ - Trung) rất có thể sẽ sớm ra mắt”. Từ những từ ngữ “quan trọng” và “trọng đại”, cho thấy cả hai bên đều mong đợi một chiến thắng cho mình.
Ông Larry Kudlow, cố vấn kinh tế của Nhà Trắng, nói với CNBC hôm 12/11 rằng hai bên đã đạt được tiến triển trong các vấn đề trộm cắp tài sản trí tuệ, dịch vụ tài chính, ổn định tiền tệ, hàng hóa và nông nghiệp, nhưng trước khi đạt được hiệp định thương mại với Trung Quốc, Mỹ sẽ không thực hiện điều chỉnh thuế quan.
Đến nay, chính quyền Trump đã áp thuế đối với hơn 500 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và Bắc Kinh đã áp thuế đối với 110 tỷ USD đối với hàng hóa của Mỹ.
Hiện tại, thế giới bên ngoài rất quan tâm đến việc liệu thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 156 tỷ USD dự kiến có hiệu lực vào ngày 15 tháng 12 sẽ bị hủy bỏ hay tiếp tục trì hoãn. Cho đến nay, ông Trump vẫn chưa thể hiện quan điểm của mình.
The Wall Street Journal ngày 13/11 nói, các quan chức Trung Quốc tiết lộ rằng Bắc Kinh hy vọng sẽ tránh ký một bản hiệp định mang lại cục diện có lợi hơn cho Washington.
Theo Đa Chiều
