Những năm gian khổ của cuộc kháng chiến chống Mỹ, quân đội và nhân dân "hòn đảo Tự do" đã sát cánh với Việt Nam, đồng thời cũng học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ cuộc chiến tranh ác liệt để xây dựng lên lực lượng vũ trang Cuba mạnh mẽ ngày nay.
Những bài học kinh nghiệm đó cũng góp phần xây dựng lực lượng đặc nhiệm Cuba danh tiếng – “Tropas Especiales Avispas Negras” hay còn gọi là “Ó đen”.
Không có nhiều thông tin chính thức về việc đặc nhiệm Cu ba "học hỏi" từ đặc công Việt Nam, nhưng kỹ chiến thuật và nghệ thuật tác chiến Ó đen lại có rất nhiều điểm "tương tự".
 |
 |
| Lực lượng bảo vệ Fidel Castro thời kỳ đầu cách mạng |
Lực lượng đặc nhiệm Cuba được tổ chức nhằm bảo vệ an ninh cho Fidel Castro và các lãnh đạo Cuba, biên chế chính thức thuộc Bộ Nội vụ. Tham gia lực lượng là các cán bộ chiến sĩ có nhiều kinh nghiệm chiến trang du kích và khởi nghĩa vũ trang từ các nước Mỹ La tinh, các chiến sĩ từng chiến đấu với Che Guevara, tham chiến ở Congo, chiến đấu với quân đội Batista ở Cuba.
Khi phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc lan rộng ra châu Phi và Mỹ La tinh, lực lượng đặc nhiệm Ó đen theo chỉ lệnh của Fidel Castro, thực hiện nhiệm vụ giúp đỡ các phong trào cách mạng quốc tế.
Từ tháng 11/1975, Ó đen tham chiến ở Angola, sát cánh cùng với đặc nhiệm Liên Xô ở Ethiopia, Mozambique và các nước Trung Mỹ (trong đó có Nicaragua). Đến tận ngày nàycác chiến sĩ đặc nhiệm Ó đen hoạt động không chính thức ở nhiều nước khác như ởEcuador năm 2010.
 |
Lướt qua, dễ nhận thấy lực lượng Ó đen sử dụng kỹ thuật đặc công hoàn toàn khác với những lực lượng đặc nhiệm danh tiếng Phương Tây hoặc Nga nhưng rất giống với đặc công Việt Nam.
Những hình thức chiến thuật của lực lượng Ó đen chú trọng hàng đầu là ở vùng nhiệt đới. Hiện nay, các chuyên gia khẳng định đây là lực lượng đặc nhiệm có khả năng chiến đấu rất cao và chương trình huấn luyện kỹ chiến thuật cá nhân xuất sắc nhất.
 |
| Phân công nhiệm vụ ngoài thực địa, tương tự như đặc công Việt Nam |
Năm 1980 Cuba thành lập trung tâm huấn luyện lực lượng đặc nhiệm, lấy tên là Trường huấn luyện đặc nhiệm Baraguá – Escuela Nacional de Tropas Especiales Baragua, (tương tự như Trường sĩ quan Đặc công Việt Nam) ở thành phố Los Palacios thuộc tỉnh Pinar del Rio.
Thao trường huấn luyện Baraguacó diện tích rất lớn, xây dựng tương tự như địa hình vùng nhiệt đới, bao gồm hồ nước, đầm lầy, các mô hình nhà cửa, đường phố, mạng lưới đường ngầm giao thông v.v..
Mỗi khóa, Trường huấn luyện đặc nhiệm Baraguá đào tạo khoảng 2.500 quân nhân, không chỉ có đặc nhiệm Ó đen mà có cả lực lượng đổ bộ đường không và hải quân đánh bộ. Tham gia học tập ngoài học viên Cuba có các học viên đến từ nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là châu Phi và châu Mỹ Latinh, giáo viên huấn luyện cũng không chỉ có người Cuba mà có cả huấn luyện viên nước ngoài, có nguồn gốc từ châu Á và châu Phi.
 |
| Xạ kích trên thao trường |
Trên giảng đường và ngoài thao trường, học viên được giảng dạy về kỹ chiến thuật chiến đấu trong rừng nhiệt đới, đô thị và khu vực dân cư, hoạt động trong điều kiện khắc nghiệp rừng núi và chiến đấu dài ngày trong vùng địch kiểm soát, ngụy trang, nghi binh đánh lừa địch, võ thuật, kỹ thuật bắn tỉa, nhảy dù và lặn ngầm, chiến tranh tâm lý và chiến tranh thông tin, chống tra tấn…
Các nội dung giảng dạy tập trung nhiều vào tinh thần đồng đội và kỹ năng chiến đấu cá nhân, kỹ chiến thuật luồn sâu, khả năng sống còn trong các tình huống nguy hiểm, bao gồm cả bị bắt và nhục hình.
 |
| Huấn luyện đi khom tiềm nhập |
Chương trình huấn luyện gian khổ nhất được gọi là "Đường mòn Che Guevara", tuyến đường mà Che Guevara và đội quân tình nguyện đã tập luyện trước khi đến Bolivia.
Đường Che Guevara đi qua bảy ngọn đồi với độ dài 7,5 km. Đồi có cao độ khoảng 250–300mét với độ dốc đến 30–45 độ. Đỉnh đồi bằng phẳng rộng khoảng 15 – 20 m, sau đó lại dốc xuống. Trên toàn bộ 7,5 km đường là các bẫy mìn, chông treo, dây vướng nổ hoặc bẫy sập, hàng rào vật cản và những trang thiết bị từ thô sơ đến hiện đại nhằm đối phó với đặc công. Trang phục chỉ có 1 quần đùi bó, đi chân đất.
Mỗi chiến sĩ phải đeo 1 cây sắt tròn nặng 8 kg, dài như tiểu liên AK, treo trên cổ bằng dây buộc và cũng như đặc công Việt Nam, mang theo bên sườn túi đựng bộc phá có khối lượng tương đương.
Lần đầu tiên vượt đường mòn Che Guevara, tất cả các học viên đều “hy sinh”. Giáo viên hướng dẫn kỹ thuật vượt trận địa mìn, hàng rào dây thép gai bùng nhùng, tiêu diệt lính canh, bịt mắt khí tài trinh sát, thâm nhập kho tàng, doanh trại, sân bay và các mục tiêu khác. Kỹ thuật vận động trên chiến trường tập trung vào đi khom và bò các tư thế trong nhiều giờ.
Thực luyện chủ yếu vào ban đêm từ 10 – 12 giờ đồng hồ, học viên chia thành các tổ đội từ 3-5 người thâm nhập các loại mục tiêu, từ doanh trại nhỏ đến căn cứ rộng lớn như sân bay, hải cảng.
Im lặng tuyệt đối, họ phải vượt qua các vật cản gây tiếng động như lá khô, thảm lau sậy, rơm rạ, mảnh kính, mảnh sành, các loại hàng rào dây thép gai và mìn hiện đại nhất. Thời gian huấn luyện “đường Che Guevara” kéo dài 5 tháng, học viên có rất ít thời gian ngủ và khẩu phần ăn vô cùng tệ hại, rất ít và đôi khi đã bốc mùi.
Trong chiến thuật, các Ó đen tập trung huấn luyện theo tiểu tổ và cá nhân ẩn nấp nhiều ngày trong hậu cứ địch, thực hành các bài tập trinh sát, đột nhập lấy tài liệu, thông tin hoặc bắt cóc và tiêu diệt đối phương. Các học viên được huấn luyện sử dụng các chất gây mê tức thời, các thủ pháp gây choáng ngất.
 |
Rèn luyện kỹ năng cơ động “ngụy trang và tiềm nhập”
Học viên bắt buộc phải sử dụng tốt tất cả các loại súng bộ binh trên thế giới, lái xe ô tô, xe tăng thành thạo. Vũ khí cho Ó đen là AKMS, AKMSN (sản xuất ở Cuba có giảm thanh và kính nhìn đêm), AMD-65 (Hungary), súng bắn tỉa SVD, AS "Val" và ARIA VSS "Vintorez", súng chống tăng RPG-7V, súng ngắn MTA , APB PM (sản xuất tại Cuba) và CZ 75 Tiệp khắc.
 |
| Xạ kích trên trận địa |
Các bài bắn được thục luyện rất kỹ lưỡng: bắn ngày - đêm, bắn theo âm thanh, bắn mục tiêu chuyển động, bắn theo chớp đạn đầu nòng, bắn nhanh, bắn găm bắn gần…..Một điều thú vị là các học viên được học bắn cối 82 mmứng dụng tương tự như ở Việt Nam không có đế cối.
Nòng súng cối nặng 56 kg được một học viên dựng trên mặt đất và hướng về mục tiêu, ngắm bắn bằng la bàn đặc chủng pháo binh. Độ chính xác của phát bắn khoảng từ 3-5 m. Một học viên giữ súng và học viên khác thả liên tiếp 12 quả đạn cối. Khi loạt bắn kết thúc các Ó đen lập tức rút khỏi trận địa. Đòn tập kích này có hiệu quả cao đối với khu vực tập trung quân hoặc hỏa điểm.
 |
| Bắn ứng dụng cối 82 mm |
Kỹ thuật cận chiến tay không là "karate-cận chiến" do sĩ quan Raul Rizo (Domingo Rodriguez Oquendo), võ sư thuộc trường phái Jyoshinmon phát triển. Ông cũng là tác giả các kỹ thuật cận chiến cho lực lượng KGB và GRU của Bộ Quốc phòng Liên xô, được sử dụng trong lực lượng "Alpha" và "Vympel" Nga ngày nay.
 |
| Kỹ thuật bắt dao găm, khá giống với trinh sát Việt Nam |
 |
| Huấn luyện võ thuật |
 |
| Huấn luyện tiềm nhập vượt chướng ngại vật nước. |
Với kinh nghiệm chiến đấu và ý chí cách mạng, đặc nhiệm Ó đen thực sự là lực lượng đặc công đáng sợ vùng Tây Bán cầu và là vũ khí mạnh mẽ bảo vệ thành quả cách mạng của hòn đảo Tự Do.
Trịnh Thái Bằng theo InfoNet
