Phô diễn sức mạnh quân sự toàn diện của Trung Quốc
Theo công bố, lễ duyệt binh kéo dài khoảng 70 phút, gồm hai phần: nghi thức duyệt binh và diễu binh. Tổng cộng có 45 đội hình tham gia, trong đó có đội hình bộ binh, cờ đỏ, trang bị dưới đất và trên không. Các đơn vị sẽ lần lượt đi qua Quảng trường Thiên An Môn theo thứ tự: máy bay trực thăng mang cờ, đội hình bộ binh, đội hình quân kỳ, đội hình vũ khí trang bị mặt đất và không quân.
Toàn bộ khí tài tham gia duyệt binh đều là vũ khí chủ lực hiện có trong biên chế, với nòng cốt là thế hệ trang bị thứ tư như xe tăng mới, máy bay hải quân, tiêm kích thế hệ mới. Ngoài ra, quân đội Trung Quốc (PLA) sẽ lần đầu phô diễn tập trung vào các loại vũ khí siêu vượt âm, hệ thống phòng không – phòng thủ tên lửa, tên lửa chiến lược, cùng loạt trang bị không người lái trên bộ, trên biển, trên không và khí tài chống UAV, vũ khí năng lượng định hướng, hệ thống gây nhiễu điện tử. Điều này được xem là lời khẳng định sức mạnh răn đe chiến lược cũng như năng lực tác chiến trong các lĩnh vực mới của quân đội Trung Quốc.
Người phụ trách Cục Tác chiến Bộ Tham mưu liên hợp Quân ủy, nhấn mạnh cuộc duyệt binh lần này có bốn ý nghĩa: “Khẳng định quân đội tuyệt đối nghe theo sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, làm nổi bật tinh thần kỷ niệm chiến thắng kháng Nhật, thể hiện cơ cấu mới các quân – binh chủng, và chứng minh bản lĩnh đánh thắng”.
Về thiết kế đội hình, lực lượng bộ binh được bố trí theo nguyên tắc “cũ và mới”, gồm các đơn vị từng tham gia kháng chiến và các đơn vị thể hiện cấu trúc lực lượng mới. Đội hình vũ khí trang bị được biên chế theo hướng tác chiến liên hợp thực chiến, gồm các nhóm lục quân, hải quân, phòng không – phòng thủ tên lửa, tác chiến thông tin, không người lái, bảo đảm hậu cần và tấn công chiến lược. Đội hình không quân được sắp xếp theo khối, bao gồm máy bay cảnh báo sớm, tiêm kích, ném bom, vận tải…, gần như bao quát toàn bộ chủng loại máy bay chủ lực hiện có.
Với quy mô lớn, sự tham gia của thế hệ vũ khí mới và thông điệp chính trị đậm nét, cuộc duyệt binh 3/9 được xem là màn phô diễn sức mạnh quân sự toàn diện của Trung Quốc trong giai đoạn mới.
10 năm trước, trang bị và hệ thống vũ khí vẫn chưa thoát khỏi quỹ đạo phát triển hướng theo phương Tây, trình độ tổng thể về cơ bản chỉ ngang bằng hoặc tiếp cận các quốc gia phương Tây.
Sau 10 năm, cuộc duyệt binh 3/9 năm nay đã thoát khỏi khuôn khổ vũ khí phương Tây, thể hiện rõ màu sắc riêng trong phát triển vũ khí trang bị của PLA.
Theo thông tin công khai do Văn phòng Ban chỉ đạo Duyệt binh công bố, tất cả các trang bị tham gia cuộc duyệt binh lần này đều là vũ khí trang bị chủ lực sản xuất trong nước hiện đang trong biên chế, trong đó 84% là xuất hiện lần đầu. Điều này nghĩa là, trong 10 năm qua, tỷ lệ thay mới trang bị tuyến một của PLA lên tới 84%.
Nhiều vũ khí hiện đại lần đầu xuất hiện
Trung Quốc cho rằng, sự phát triển vũ khí trang bị của các nước Âu – Mỹ trong 10 năm qua hầu như dậm chân tại chỗ. Điều này đồng nghĩa, phương Tây đã không còn chiếm ưu thế trước Trung Quốc về trang bị vũ khí; ngược lại, Trung Quốc dường như đang dẫn dắt xu thế phát triển vũ khí trang bị toàn cầu.
Trung Quốc đã có ít nhất hai loại tiêm kích thế hệ sáu bay thử nghiệm. Trong lĩnh vực UAV, từ trinh sát đến tác chiến – trinh sát hợp nhất, Trung Quốc tự nhận đã vượt Mỹ. Khu trục hạm Type 055 trong 10 năm qua liên tục hạ thủy, trong khi Mỹ chỉ chế tạo 3 chiếc khu trục lớp Zumwalt rồi bỏ dở, còn thiết kế khu trục thế hệ tiếp theo lại có hình dáng rất giống Type 055 của Trung Quốc.
Sự bùng nổ trang bị mới cho thấy, phát triển vũ khí của Trung Quốc đã kết thúc giai đoạn “dò dẫm theo sau Mỹ”, mà thực sự bước sang giai đoạn “tự tìm đường đi riêng”. Trước kia nhấn mạnh số hóa, nay đã bắt đầu nhấn mạnh không người lái hóa. Theo nội dung tập luyện và được duyệt đã công bố, vũ khí không người lái sẽ là điểm nhấn quan trọng nhất của cuộc duyệt binh 3/9. Ít nhất đã có hai loại tàu ngầm không người lái cỡ lớn lộ diện, một chiếc có ký hiệu “AJX002”, chiếc còn lại được che kín, chưa rõ thông tin.
Ngoài ra, lục quân cũng ra mắt trang bị mới. Trong tập luyện và tổng duyệt xuất hiện một mẫu xe tăng chủ lực hạng trung mới, ngoài pháo chính 105 mm còn lắp 4 mảng radar mảng pha chủ động nhỏ và hệ thống phòng vệ chủ động trên nóc. Điều này có nghĩa là công nghệ radar mảng pha cao cấp đã được đưa xuống tận đơn vị tác chiến cơ bản của lục quân – điều này là chưa từng có trên thế giới.
Ngoài ra còn có tên lửa chống hạm YJ-17, hệ thống laser năng lượng cao chống UAV cùng nhiều loại vũ khí chưa từng thấy, chưa từng nghe...
Tuy nhiên, so với những điều trên, còn một điểm đáng chú ý hơn. Trước đây, Trung Quốc luôn thận trọng trong việc phô diễn vũ khí mới, hiếm khi tập trung quy mô lớn để công khai, kể cả trong duyệt binh năm 2015, năm nay chuyện đã khác.
Điều này ngoài việc chứng minh PLA ngày càng tự tin, còn có thể liên quan đến biến động địa chính trị toàn cầu. Vài năm qua, chiến sự Nga – Ukraine, xung đột Israel – Palestine, nội chiến Syria liên tiếp xảy ra. Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu rung chuyển, khu vực quanh Trung Quốc cũng bất ổn.
Ba tiểu đoàn S-400 trên tàu: Điều gì biến tàu tuần dương của Nga thành "quái vật phòng không"?
Lộ diện căn cứ bí mật của Triều Tiên, chứa tới 9 ICBM có thể đe dọa lãnh thổ Mỹ
