Các nhà hoạch định quân sự Mỹ và châu Âu đã bắt đầu nghiên cứu những phương án bảo đảm an ninh cho Ukraine sau xung đột, các quan chức Mỹ và nguồn tin tiết lộ với Reuters hôm 19/8, sau khi Tổng thống Donald Trump cam kết sẽ giúp bảo vệ quốc gia này trong bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt chiến tranh với Nga.
Ukraine cùng các đồng minh châu Âu tỏ ra lạc quan trước lời hứa của ông Trump tại hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Hai về việc sẽ đưa ra bảo đảm an ninh cho Kiev, song vẫn còn nhiều câu hỏi bỏ ngỏ.
Theo Reuters, Lầu Năm Góc đang tiến hành các cuộc diễn tập hoạch định nhằm xác định sự hỗ trợ mà Washington có thể cung cấp ngoài việc viện trợ vũ khí. Tuy nhiên, giới chức thận trọng rằng cần thêm thời gian để Mỹ và châu Âu tính toán đâu là phương án khả thi về quân sự và có thể chấp nhận được đối với Điện Kremlin.
Một kịch bản được xem xét là triển khai lực lượng châu Âu tới Ukraine, song đặt toàn bộ quyền chỉ huy và kiểm soát dưới sự điều phối của Mỹ, hai nguồn tin am hiểu vấn đề tiết lộ. Các binh sĩ này sẽ không hoạt động dưới lá cờ NATO, mà dưới quốc kỳ của từng quốc gia thành viên.
Lầu Năm Góc và NATO hiện chưa đưa ra bình luận về thông tin này.
Trong buổi họp báo, Nhà Trắng cho biết Mỹ có thể đóng vai trò điều phối một thỏa thuận bảo đảm an ninh cho Ukraine. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố bác bỏ kịch bản đưa quân từ các nước NATO tới Ukraine để bảo vệ một thỏa thuận hòa bình.
Khả năng hỗ trợ không quân từ Mỹ
Tổng thống Trump nhiều lần khẳng định không đưa quân Mỹ tham chiến ở Ukraine, nhưng hôm thứ Ba lại để ngỏ khả năng Mỹ có thể tham gia theo hình thức khác.
Trong cuộc phỏng vấn với chương trình Fox & Friends của Fox News, ông gợi ý rằng Washington có thể cung cấp hỗ trợ trên không cho Ukraine.
“Khi nói đến an ninh, (châu Âu) sẵn sàng đưa quân đến, còn chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ họ ở nhiều khía cạnh, đặc biệt là… trên không, bởi vì không ai có năng lực như chúng tôi. Họ thật sự không có”, ông Trump nói.
Ông không đưa thêm chi tiết cụ thể. Hỗ trợ trên không từ Mỹ có thể bao gồm cung cấp thêm hệ thống phòng không cho Ukraine hoặc thậm chí thiết lập vùng cấm bay bằng máy bay chiến đấu Mỹ.
Kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine năm 2022, Mỹ đã viện trợ cho Kiev lượng vũ khí và đạn dược trị giá hàng chục tỷ USD. Tuy nhiên, chính quyền Trump từng tạm dừng các lô vũ khí này, trong đó có sau cuộc gặp căng thẳng giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hồi tháng 2 và một lần nữa vào tháng 7.
Việc chuyển giao đã được nối lại, và ông Trump cam kết sẽ tiếp tục gửi vũ khí, chủ yếu mang tính phòng thủ, để giúp Ukraine.
NATO nhóm họp bàn về Ukraine
Các lãnh đạo quân sự NATO dự kiến họp trực tuyến trong hôm 20/8 để tập trung thảo luận về tình hình Ukraine và hướng đi tiếp theo – cuộc họp do Reuters đưa tin đầu tiên.
Tướng Alexus Grynkewich, Tư lệnh Không quân Mỹ đồng thời phụ trách hoạt động của NATO tại châu Âu, sẽ báo cáo với các tổng tham mưu trưởng về cuộc gặp giữa Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska tuần trước.
Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, Tướng Dan Caine – Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ – cũng sẽ tham gia, đồng thời gặp gỡ một số đối tác châu Âu tại Washington vào tối thứ Ba.
Ông Trump nhiều lần nhấn mạnh mong muốn sớm chấm dứt cuộc chiến đẫm máu nhất châu Âu trong 80 năm qua. Tuy nhiên, Kiev và các đồng minh lo ngại ông có thể gây sức ép buộc Ukraine phải chấp nhận một thỏa thuận bất lợi theo các điều kiện của Nga, sau khi ông trải thảm đỏ tiếp đón ông Putin tuần trước.
"Vũ khí bí mật" giúp ông Zelensky lấy lòng ông Trump: Thư gửi bà Melania và gậy đánh golf
Hai điều kiện chủ chốt để chấm dứt chiến tranh thành hình sau các hội nghị thượng đỉnh tại Mỹ
