Biển Đông: Ngoại trưởng Mỹ “chấp nhận rủi ro” để ngăn chặn bất ổn

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho biết ông sẽ làm việc với các đối tác liên ngành để xây dựng một phương pháp tiếp cận tổng thể của chính phủ về việc ngăn ngừa Trung Quốc cưỡng chiếm và bồi đắp trái phép thêm, cũng như ngăn ngừa các thách thức đối với tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Ngoại trưởng Mỹ Tillerson
Ngoại trưởng Mỹ Tillerson

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson mới đây đã gửi văn bản trả lời tới Thượng nghị sĩ Ben Cardin của bang Maryland dành cho những câu hỏi nêu ra tại phiên điều trần hồi tháng trước liên quan đến quá trình phê chuẩn ông làm ngoại trưởng.

Văn bản này đã xuất hiện trên mạng cách đây ít ngày. Một phát ngôn viên của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện hôm 7/2 đã xác nhận với Japan Times đó là văn bản thật.

Trong văn bản, ngoại trưởng Mỹ Tillerson viết: “Nếu tình huống bất ngờ xảy ra, Mỹ cùng các đồng minh và đối tác phải có khả năng hạn chế việc Trung Quốc tiếp cận và sử dụng các đảo nhân tạo của họ để tạo ra mối đe dọa đối với Mỹ hoặc các đồng minh và đối tác của Mỹ”.

Ông cũng cổ súy cho một chính sách tích cực hơn của Mỹ đối với vùng biển có tranh chấp cũng như những rủi ro đi kèm có thể tăng lên khi Mỹ có động thái như vậy. Ngoại trưởng Mỹ viết: “Mỹ phải sẵn sàng chấp nhận rủi ro nếu Mỹ muốn ngăn ngừa những hành động làm mất ổn định thêm, và trấn an các đồng minh và đối tác rằng Mỹ sẽ sát cánh với họ trong việc duy trì các luật lệ và chuẩn mực quốc tế”.

Ông Tillerson cho biết thêm ông sẽ làm việc với các đối tác liên ngành để xây dựng một phương pháp tiếp cận tổng thể của chính phủ về việc ngăn ngừa Trung Quốc cưỡng chiếm và bồi đắp trái phép thêm, cũng như ngăn ngừa các thách thức đối với tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Ngay 8/2, bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc thăm Úc đã tuyên bố, trong trường hợp xảy ra xung đột, cả Trung Quốc lẫn Mỹ đều bị thiệt hại, trong bối cảnh Washington tỏ thái độ cứng rắn hơn trong vấn đề Biển Đông.

Theo đài truyền hình Úc ABC, ngoại trưởng Vương Nghị đã nhấn mạnh: «Tất cả các lãnh đạo chính trị nghiêm túc đều thừa nhận rằng không thể có bất cứ xung đột nào giữa Trung Quốc và Mỹ. Trong trường hợp đó cả hai nước sẽ đều bị thiệt và chắc chắn là họ sẽ không chấp nhận điều này».

Ông Vương Nghị đã tuyên bố như trên vào lúc chính quyền của tân tổng thống Mỹ Donald Trump có những tuyên bố cứng rắn với Trung Quốc trên hồ sơ Biển Đông, đặc biệt ngoại trưởng Rex Tillerson đã gdọa sẽ phong tỏa các đảo nhân tạo do Bắc Kinh xây dựng phi pháp, để ngăn Trung Quốc tiếp cận các đảo này. Báo chí Trung Quốc đã phản ứng rất mạnh đối với tuyên bố này của ông Tillerson.

Trung Quốc cũng lớn tiếng phản đối tuyên bố của tân bộ trưởng quốc phòng James Mattis trong chuyến thăm Nhật Bản tuần qua, khẳng định rằng quần đảo Senkaku/Điếu Ngư sẽ được Mỹ bảo vệ trong khuôn khổ liên minh quân sự Mỹ-Nhật.