Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung: trả đũa lẫn nhau

VietTimes -- TT Donald Trump tuyên bố đánh thuế với mức 25% đối với hàng hóa nhập của Trung Quốc trị giá 50 tỷ USD. Ngoài ra, Mỹ còn chuẩn bị một bản danh mục các mặt hàng Trung Quốc trị giá 100 tỷ USD nữa. Trung Quốc lập tức đáp trả tương tự đối với hàng hóa Mỹ và tố cáo “Mỹ đã không đếm xỉa đến những thỏa thuận chung giữa hai bên, trở mặt bất thường”. Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang ập tới…
Tổng thống Donald Trump có thái độ cứng rắn đối với cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Tổng thống Donald Trump có thái độ cứng rắn đối với cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.

Donald Trump: mạnh mẽ áp chế mậu dịch của Trung Quốc

Vào sáng 15/6 theo giờ Washington, Tổng thống Donald Trump tuyên bố bắt đầu áp đặt mức thuế suất 25% đối với số hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu trị giá 50 tỷ USD. Ông Donald Trump nói trong một bản tuyên bố: những hàng hóa này đều là những mặt hàng quan trọng mang tính chiến lược; đồng thời bày tỏ, nếu Trung Quốc đáp trả áp thuế đối với hàng hóa, nông sản và dịch vụ của Mỹ hay nâng cao hàng rào phi thuế quan hay áp đặt hành động trừng phạt đối với các hãng xuất khẩu và các công ty Mỹ ở Trung Quốc thì Mỹ sẽ áp dụng bước đi mạnh mẽ hơn, tiếp tục đánh thuế ở mức mạnh hơn nữa.

Ông Donald Trump tuyên bố áp dụng đánh thuế 25% đối với 50 tỷ hàng hóa Trung Quốc
Ông Donald Trump tuyên bố áp dụng đánh thuế 25% đối với 50 tỷ hàng hóa Trung Quốc 

Một quan chức Mỹ giấu tên cho hãng Reuters biết, ngoài bản danh mục các mặt hàng trị giá 50 tỷ bị đánh thuế suất 25% lần này, Washington còn lập một bản danh sách hàng hóa Trung Quốc khác để ứng phó nếu Trung Quốc có hành động đáp trả.

Hôm 15/6, ông Donald Trump đã công bố bản danh sách sơ bộ các mặt hàng Trung Quốc bị đánh thuế; trong đó đã có 818 mặt hàng trị giá 34 tỷ USD, còn lại số đối tượng trị giá 16 tỷ hiện vẫn còn đợi xác định. Hôm 13/6, khi trả lời phỏng vấn của hãng FoxNews, ông Donald Trump bày tỏ ông sẽ “mạnh mẽ áp chế mậu dịch của Trung Quốc”. Khi được hỏi “mạnh đến mức nào?”, Trump đáp: “Tôi nghĩ sẽ rất mạnh mẽ. Ý của tôi là trong mấy tuần tới đây, các vị sẽ thấy. Họ (Trung Quốc) cũng biết rõ chúng ta sẽ làm gì”.

Danh sách 818 mặt hàng Trung Quốc bị Mỹ áp mức thuế 25% bao gồm: các sản phẩm hàng không và hàng hải như thiết bị mô phỏng không chiến, máy bay lên thẳng, tàu thuyền; các sản phẩm chế tạo như máy đóng sách, máy xúc tuyết, máy ly tâm, lò phản ứng; các dụng cụ y học như chân tay giả, răng giả, máy xóa nếp nhăn, máy X-quang; các mặt hàng khác: vũ khí súng pháo, súng phun lửa và sản phẩm công nghệ cao như thiết bị đo địa chấn…

Bắc Kinh: người Mỹ lá mặt lá trái

Sau khi ông Donald Trump ra lệnh trừng phạt, Trung Quốc đã nhanh chóng đáp trả. Ngày 15/6, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết “sẽ có biện pháp áp thuế cùng quy mô, cùng cường độ” đối với hàng hóa Mỹ; đồng thời nhấn mạnh “tất cả những thỏa thuận về kinh tế - mậu dịch đạt được giữa hai bên cũng không còn hiệu lực”. Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc đặc biệt nhấn mạnh: người Mỹ trở mặt liên tục, nói “Mỹ đã bất chấp những thỏa thuận chung đạt được giữa hai nước, lá mặt lá trái, gây nên cuộc chiến tranh thương mại!”.

Trung Quốc tuyên bố cũng sẽ áp mức thuế 25% đối với 50 tỷ USD hàng nhập từ Mỹ
Trung Quốc tuyên bố cũng sẽ áp mức thuế 25% đối với 50 tỷ USD hàng nhập từ Mỹ 

Ngày 16/6, Ủy ban Thuế quan Quốc Vụ viện Trung Quốc tuyên bố sẽ gia tăng thuế suất lên 25% đối với số hàng hóa Mỹ trị giá 50 tỷ USD. Ủy ban này cũng cho rằng biện pháp tăng mức thuế của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc không những vi phạm quy tắc của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) mà còn đi ngược lại những thỏa thuận đạt được giữa hai nước, xâm hại nghiêm trọng  quyền lợi hợp pháp của Trung Quốc nên phía Trung Quốc quyết định gia tăng mức thuế đối với 659 mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, trong đó 545 mặt hàng trị giá 34 tỷ USD sẽ được thực thi từ ngày 6/7; số mặt hàng trị giá 16 tỷ USD còn lại sẽ được công bố vào thời gian thích hợp.

Theo phụ lục danh mục 545 mặt hàng Mỹ bị Trung Quốc gia tăng thuế suất thấy có các chế phẩm thịt bò, lợn, gà tươi và đông lạnh; các nông sản như hạt đậu, hoa quả, các loại thủy sản và xe hơi, xe điện cùng linh phụ kiện…

Phái “diều hâu” Mỹ: cứng rắn với Trung Quốc

Ông Donald Trump căn cứ Luật mậu dịch năm 1974 để điều tra về vấn đề Trung Quốc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến vấn đề thuế quan. Theo Luật này, ông có thể trì hoãn việc khởi động (thực hiện) mức thuế 30 ngày, nếu việc đàm phán giữa đại diện thương mại với Trung Quốc có tiển triển tốt thì có thể triển hạn thêm 180 ngày.

Trong vòng đàm phán gần đây nhất giữa Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross và quan chức Trung Quốc, hai bên đã thảo luận việc liệu Bắc Kinh có thể gia tăng số lượng nông sản và sản phẩm năng lượng của Mỹ để giảm bớt mức độ chênh lệch trong cán cân thương mại giữa hai nước. Tuy nhiên, giới thương mại Mỹ cho biết đề nghị mua thêm 70 tỷ USD hàng hóa Mỹ của phía Trung Quốc không được ông Donald Trump chấp nhận; sau đó đã lan truyền tin đồn Mỹ sẽ gia tăng mức thuế đánh vào hàng hóa Trung Quốc.

Một phần Danh mục các loại hàng hóa Mỹ bị Trung Quốc trả đũa
Một phần Danh mục các loại hàng hóa Mỹ bị Trung Quốc trả đũa 

Phái chủ trương cứng rắn trong chính sách thương mại đối với Trung Quốc, trong đó có đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Chủ tịch Ủy ban Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro luôn chủ trương áp dụng thái độ cứng rắn hơn trong đàm phán. Họ cho rằng làm như thế mới có thể giải quyết được vấn đề Trung Quốc thông qua các yêu cầu góp vốn, nhà nước ủng hộ các hành vi xâm phạm bản quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ như thu mua và trực tiếp ăn cắp.

Giải thích về việc vì sao ông Donald Trump lại quyết định quay lại chính sách thương mại cứng rắn với Trung Quốc, có ý kiến cho rằng: ông Trump đã xác lập được nhịp cầu trực tiếp quan hệ với Triều Tiên, tình hình đàm phán giữa hai bên tiến triển tốt đẹp, không cần đến sự can dự của Trung Quốc nữa; lại thêm việc đàm phán thương mại Mỹ - Trung mãi không có sự đột phá, nên cho rằng bây giờ chính là lúc Mỹ cần gia tăng sức ép với Trung Quốc để tạo lập cân bằng trong cán cân thương mại.

Quan chức thương mại Mỹ cũng tin rằng, dù Mỹ áp đặt mức thuế suất mới đánh vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc thì Bắc Kinh xét về lợi ích an ninh của bản thân cũng sẽ không dám gây gián đoạn tiến trình giải quyết tình hình bán đảo Triều Tiên đang diễn ra theo chiều hướng thuận lợi. Còn đối với đòn trả đũa về thương mại thì họ cho rằng Trung Quốc sẽ là bên thua thiệt nếu cứ chạy đua với Mỹ.